Almanya’da çalışan vatandaşlarımızın Alman sigorta kurumlarına yatırılmış olan primleri sigortalılara veya ölümleri halinde geride kalan hak sahiplerine iade edilebiliyor. Bunun için yazılı başvuru yanında birtakım bazı koşullar da aranıyor.
Başvuru yeri
Almanya'dan prim iadesi için Türkiye’deki ikamet edilen yere en yakın SGK İl Müdürlüğü /Merkez Müdürlüklerine başvurulması gerekiyor.
Prim iadesi için aranan şartlar
Türk vatandaşı olan bir sigortalıya Almanya'daki sosyal güvenlik primlerinin iade edilmesindeki ön şart iki yıllık bekleme süresinin dolması ve Almanya’yı terk etmiş olması.
Bekleme süresinin başlangıcı mecburi sigortalılığın sona erdiği tarih olmakla birlikte Almanya ve Türkiye’ deki zorunlu sigortalılık eşdeğer sayılıp Almanya’da kazanç yerine geçen ödemeler olarak kabul edilen işsizlik parası, işsizlik yardımı veya 1 Ocak 2005 tarihinden sonra işsizlik parası veya hastalık parası gibi ödemeler zorunlu sigortalılık olarak işlem görüyor ve bekleme süresi bu tür ödemelerin bitiminden itibaren başlıyor.
İki yıllık bekleme süresi içinde yeniden Türkiye’de veya Almanya’da zorunlu sigortalı olunursa, iki yıllık bekleme süresi her keresinde zorunlu sigortalılığın sona ermesinden sonra yeniden başlamış sayılıyor.
İsteğe bağlı etkilemiyor
Tutuklu olarak geçen süreler ile 5510 sayılı Kanunla mülga kanunlar hükümlerine göre isteğe bağlı sigortaya prim ödenen süreler, bekleme süresini etkilemiyor.
1987 Öncesi
17 Mart 1987 tarihine kadar Almanya’yı terk etmiş Türk vatandaşları Türkiye’de zorunlu sigortalı olsalar bile bekleme süresinden etkilenmeyip diledikleri takdirde primlerini alabiliyorlar.
65 Yaşı geçenler
Ayrıca, 65 yaşını doldurdukları halde her iki ülkedeki prim ödeme süreleri toplamı beş yılı bulmayan gurbetçilerimiz 24 aylık bekleme süresine tabi olmadan prim iadesi almaları mümkün bulunuyor.
Hak Sahiplerine Prim İadesi
Bekleme süresi dolmamış, ölümden dolayı aylık hakkı da yoksa, Alman emeklilik sigortası primlerinin dul erkeğe, dul kadına veya yetimlere iade edilmesi mümkün. Bu şartların incelenmesinde Alman ve Türk sigorta sürelerinin birleştirilmesi gerekiyor.
Elbette yetimlerin prim iadesine hak kazanabilmeleri için, Alman emeklilik sigortasından yetim aylığında aranan kişisel koşulların bulunması gerekiyor.
Diğer bir ifade ile yetim aylığı bağlanması şartlarını (18 yaşını doldurmamış veya tahsilde – mesleki eğitimde bulunan yahut engelli bir durum nedeni ile kendi geçimini sağlayamayacak durumda olup, 27 yaşını doldurmamış yetimler) taşıması gerekiyor. 15 yaşını doldurmuş yetimler dilekçe verme hakkına sahip bulunuyor. Birden fazla yetim olduğunda prim iadesi tutarının eşit olarak paylaştırılması gerekiyor.
İade Edilecek Primler
Sigortalı adına ödenmiş olan primlerin yarısı yani sigortalı hissesi iade edilmektedir. Hastalık parası, yaralı parası gibi sürelere ait sigortalının bizzat üstlendiği primlerin tamamının iade edilmesi gerekiyor.
İade Edilmeyecek Primler
Sigortalının katkıda bulunmadığı, işsizlik parası, işsizlik yardımı ve çocuk yetiştirme gibi sürelere ait primler iade edilmiyor. Herhangi bir emeklilik (Almanya) sigortası tarafından yapılmış bir aylık ödemesi veya rehabilitasyon (kur tedavisi) tedbirleri ile kendisi eşi veya çocukları için verem hastalığı gibi özel hastalıklar nedeniyle yapılan yardımlardan önceki sürelere ait primler de iade edilmiyor. Aylık ödemesi veya rehabilitasyon tedbirlerinden yararlanmış sigortalıya, bundan sonraki süreler için prim iadesi yapıldığında, primi iade edilmeyen sürelere ait primler de iptal edilmekte olup, bu sürelere istinaden daha sonra aylık dahil herhangi bir yardım yapılmıyor.
Almanya’daki prim ödeme süreleri de dikkate alınarak SGK'ca kısmi aylık bağlananların da primleri iade edilmiyor. Ancak, kısmi aylık bağlanmış olmakla birlikte yurtdışı hizmet borçlanması yapmak, sigortalı bir işe girip aylığını kestirip bu arada askerlik borçlanması yaparak, isteğe bağlı sigortaya prim ödeyerek veya çalışarak tam aylığa hak kazananların primleri de yine iade edilmiyor. Prim ödeme sürelerinin bir bölümüne ait primlerin iadesi istenemiyor.
Prim İadesinin Sonuçları
Prim iadesi yapılması ile o zamana kadar olan Alman emeklilik sigortası iptal ediliyor. Prim iadesi yapılması yurtdışı borçlanması yapma hakkını engellemiyor. Mamafih yurtdışı çalışma başlangıcının sigortalılık başlangıcı sayılması için açılacak davanın kazanılma ihtimali de yok edilmiş oluyor.
Soru: Avusturya'dan yazıyorum, 1965 doğumluyum. 1985'de 18 aylık askerliğime başladım. Mavi kartlıyım. Türkiye'de 1987-1988 yıllarından sigortalılığım var. Bu çıkacak Torba Kanun beni de olumsuz etkiler mi? T.ALTUN
Cevap: Halen TBMM'de görüşülmekte olan Torba Kanun mavi kartlılara dava açmadan borçlanma hakkı tanıyacak. Ancak bağlanacak aylık bakımından sizi olumsuz etkileyecek. Zira yurtdışındaki çalışmalarınızdan tarih seçemeyecek, en değersiz dönemlere yığılacak borçlanma süreleriniz aylığınızın düşük olmasına yol açacak.
(Kaynak: Alitezel.com | 19.06.2014)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.