Soru: 01.12.1967 doğumluyum. 20.02.1990 tarihinde öğretmenlik hayatıma başladım ve halen de aralıksız devam ediyorum. Bu yaz emekli olmayı düşünüyorum. Ayrıca 05.10.1983-30.09.1985 tarihleri arasında toplam 373 gün SSK'lı olarak çalıştım. Fakat bu çalışmalarımın tamamı 18 yaş öncesine aittir. Geçen sene emekli olacaktım, 18 yaşından önceki SSK'lı olarak çalıştığım sayılmaz dediler. Bu seneyi bekledim, bu defa da 373 gün için hizmet birleştirmesi yapmalıydın diyorlar. Bu durumda hizmet birleştirmesi yapabilir miyim? Bana bir faydası olur mu? Sema A.
Cevap: Memurların emeklilik hesap ve işlemleri SGK'ya (Kamu Görevlileri Emeklilik Dairesi Başkanlığı'na” intikal etmeden önce kurumların personel birimlerince yapılır ve bu dönemde yapılan intibak işlemine hataen hizmet birleştirme denilir. Aslında SGK'nın yaptığı hizmet birleştirme emekliliğe en fazla 1 yıl kala yapılır. Daha önce yapılmaz.
18 yaş nerede engel nerede engel değil?
18 yaşından küçük iken geçen memuriyet öncesi SSK'lı süreleriniz gerek emeklilik hesabında gerekli 20 yılın hesabında ve gerekse emeklilik yaşınızın tespiti için yapılan 23.05.2002 tarihi itibariyle kalan hizmetinizin hesabında dikkate alınır. Mamafih aynı süreler intibak dediğimiz emekliliğe esas derecenizin tespitinde değerlendirilmez. Farkı budur.
Yani 2829 sayılı Kanunun 18 yaş ayrımı yapmaksızın "Kurumlara tabi çeşitli işlerde çalışmış olanların hizmet süreleri, aynı tarihlere rastlamamak kaydıyla bu Kanuna göre aylık bağlanmasına hak kazanıldığında birleştirilir" hükmünü amir 4 üncü maddesi çerçevesinde sizin 18 yaşından küçük iken geçen 373 günlük SSK süreniz sizi Emekli Sandığı'ndan emeklilikte 46 yaşı yerine 45 yaşına tabi kılar, 20 yıllık sürenizi 15.03.2010'da değil 02.03.2009'da tamamlamış olmanızı sağlar, buna mukabil emekliliğe esas derecenizin maaşa esas kazanılmış hak aylık derecenize göre bir kademe öne geçmesini sağlamaz. Zaten tahsil durumunuza göre eğer şu an 1.derecenin 4 üncü kademesine gelmişseniz bu durum bir anlam da ifade etmez.
Yasal dayanak
18 yaş altı SSK'lı sürelerin sonradan başlanılan Emekli Sandığı iştirakçiliğinden (4/1-c sigortalılığından) emekliliklerinde dikkate alınmamasının nedeni de 5434 sayılı Kanunun “Sosyal Sigortalar Kanununa tabi görevlerde bulunduktan sonra iştirakçi olanların, emeklilik keseneklerine, personel kanunları gereğince kazanılmış hak olarak aldıkları derece ve kademe aylıkları üzerine, sigorta primi ödemek suretiyle geçirdikleri sürelerin, her yılı bir kademe ilerlemesine ve tahsil durumlarına göre her 2, 3, 4 veya 5 yılı (01.03.1975'ten sonra her 3 yılı) bir derece yükselmesine esas olacak şekilde eklenerek bulunacak derece ve kademe aylığı esas alınır.(...) Şu kadar ki, 18 nci yaşın ikmalinden önce veya iştirakçi oldukları tarihteki tahsil derecelerinden daha aşağı bir tahsil derecesinde sigorta primi ödemek suretiyle geçirdikleri süreler dikkate alınmaz.” hükmünü içeren ek 18 inci maddesidir.
Tabii bu noktada kazai rüşt kararı almak suretiyle T.C. Emekli Sandığına tabi ve öğrenimleri ile ilgili görevlere atananlar hakkında 18 yaşından bitirilmesinden önce bu görevlerde geçen sürelerinin doğrudan hizmetten sayılacağını da vurgulamak gerekiyor.
Bağ-Kur'dan geçişte 18 yaş
18 yaş öncesi hizmetlerin Emekli Sandığı'ndan emeklilikte değerlendirme sorunu Bağ-Kur'dan T.C.Emekli Sandığı'na geçişte de söz konusu olabilir. Zira 01.10.1972 – 4.5.1979 tarihleir arasında 18 yaştan küçük olanların Bağ-Kur sigortalısı olması mümkün bulunuyordu.
Emekliliğiniz geçmiş
Bu bakımdan şu an emekliliği hak etmiş durumda olduğunuz gibi (Öğretmen olduğunuzdan) aslında önümüzdeki 2014 Haziran-Temmuz yerine geçen 2013 Haziran-Temmuz aylarında da emeklilik dilekçenizi verebilirdiniz.
Muhatap Neresi?
Kurumunuza dilekçe vererek 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesine uygun olarak 2829 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile 5434 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesi çerçevesinde intibak ve emeklilik evrakının tamamanmasını talep ediniz. Bu noktada yerel SGK birimlerinin yapacağı bir şey yoktur. SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Dairesi Başkanlığı kurumunuzun düzenleyeceği “Hizmet Cetveliniz” üzerinde bir hata olup olmadığını kontrol ederek emekliliğinizi onaylar.
Yüreğimiz Yanıyor
Teessür
Aylık 1200-1800 TL arasında bir maaş için yeraltı maden işletmelerinde yeryüzünden 400-800 metre derinliğinde çalışırken hayatlarını kaybeden yüzleri kömür karası ama alınları ak-pak vatandaşlarımıza rahmet diliyor, onları beklerken kara haber alan gözü yaşlı yetimleri başta olmak üzere tüm aile fertlerine başsağlığı diliyorum. Çağdaş batı ülkelerine nazaran dörtte, beşte biri kadar ucuz fiyata kömür çıkartılan ülkemizde bu düşük fiyatlı olmasıyla övünülen üretimin, aynı zamanda iş güvenliği önlemlerinin tam olarak alarak, kalitesiz koruma malzemesi kullanmadan, eğitimleri tam olarak verilerek yapıldığı da kanıtlanmalı. Soruşturma hiçbir ceberrutun etkisi altında kalınmadan yapılmalı. Aksi durumlarda kabahatli görülenleri koruyacakları maşeri vicdan affetmeyecektir.
Haklar
Biliyorum erken ama kısaca belirteyim bu kazalarda hayatlarını kaybeden işçilerimizin eş ve çocuklarına ölüm geliri (Dul ve yetimlerine) bağlanması gerekir ve bu gelir aylık giib her ay ödenir. Ayrıca en az 5 yıldır sigortalı olmak ve 900 günü olmak koşuluyla ölüm aylığı da bağlanır. Aylık ve gelirden hangisi yüksek ise o tam düşük olan yarım olarak bağlanır. Ha yanlış anlaşılmasın, bu haklar bu hükümetin çıkardığı haklar da değildir. AKP bu aylık ve gelirlerin daha düşük hesaplanması için (5510 gibi bir) kanun çıkarmıştır ama bu hakların geçmişi iktidar partisinin geçmişinden daha eskidir. Bu da böyle bilinmeli, kimsenin ölenlerin ailelerine aylık bağlatacağız diye ağzını gere gere övünmeye hakkı yok. Yapabiliyorlarsa başvuru olmadan aylık ve gelirleri bağlatmalılar.
Maddi tazminat hakkı
İş kazasından ölümlerde bağlanan aylık ve gelirler hak sahiplerinin kaybını tamamen giderecek nitelikte olmadığından iş kazalarında vefat eden işçilerin hak sahipleri (Eş, çocuk, anne-baba) bunlardan ayrı olarak kusurlu bulunan işverenlere karşı maddi tazminat davası açabilirler. Maddi tazminatın özü, ölen aile bireyinin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıpların, ölümden önce bir tedavi süreci var ise bu tedavi giderlerinden doğan kayıpları tazmine yöneliktir.
(Kaynak: Alitezel.com | 15.05.2014)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.