Bumin DOĞRUSÖZ - Tatildeki beyannameler

Önceki yıl Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Kurulu'nda Başbakan'dan alınan söz uyarınca yasalaşan 5604 sayılı Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun uyarınca, bu yılki mali tatil 3 Temmuzda başladı. Tatil, yasaya göre 20 Temmuz akşamı sona erecek olmakla birlikte, 21 Temmuz cumartesiye geldiğinden, tatil sonrasının ilk mali iş günü mali iş günü 23 Temmuz Pazartesi olacak.

Mali tatilde, muhasebe ve mali müşavirlikle uğraşan meslek mensuplarını rahatlatan en önemli unsur, herhalde mali tatilde beyannamelerin verilmeyebilecek olmasıdır. Beyanname verme süresinin sonu mali tatile rastlayan beyannameler ile tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün içerisinde verilmesi gereken bütün beyannameler için beyanname verme süresi, tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedinci günün mesai saati bitimine kadar uzamaktadır.

Ancak kanunda mali tatilin kapsamına gümrük idareleri, il özel idareleri ve belediyeler tarafından tarh ve/veya tahsil edilen vergi, resim ve harçlar alınmamıştır. Dolayısıyla bu idarelere verilmesi gereken beyannamelerin, mali tatile bakılmaksızın yine süresinde verilmesi gerekmektedir. 

Beyana dayanan ve beyanname verme süresi malî tatil nedeniyle uzamış olan vergilerde ödeme süresi de uzayacaktır. Ödeme süreleri, uzayan beyanname verme süresinin son gününden itibaren üçüncü günün mesai saati bitimine kadar uzamış sayılacaktır.

Ancak Maliye Bakanlığı Mali Tatil Uygulamasına ilişkin olarak yayımladığı 1 sayılı Genel Tebliğ ’de özel tüketim vergisi, banka sigorta muameleleri vergisi ile şans oyunları vergisine ilişkin olarak verilmesi gereken beyannamelerin verilme sürelerinin mali tatil dolayısıyla uzamayacağını açıklamıştır.

Bu beyannamelerin niçin mali tatilden yararlanamayacağı veya yararlanmamasının uygun görüldüğünün gerekçesi, anılan Genel Tebliğ ’de yoktur.

Genel Tebliğ ’de ayrıca, Bakanlığın bu şekildeki takdirinin yasal dayanağı da belirtilmemiştir.

5604 sayılı Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanunun, Bakanlığa yetki veren tek düzenlemesi,  “Maliye Bakanı, malî tatil uygulaması nedeniyle süre verilecek iş ve işlemlerin kapsamı ile malî tatil uygulamasına ilişkin usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir ” şeklindeki 1. Maddesinin son fıkrasıdır.

Görüldüğü gibi madde Bakana, sadece iş ve işlemleri ve tatile ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi vermiştir. Bu yetki, hiçbir zaman tatil kapsamına girecek ve girmeyecek olan beyannameleri belirleme yetkisini içermemektedir. Zaten yasa koyucu 1. Maddede önce beyannamelerin verilme süresinden söz ettikten sonra son fıkrada beyanname kelimesine yer vermemesi bunu yeterince göstermektedir. Zaten aksi bir yorum bizce, yasama yetkisinin devri anlamına gelir, ki böyle bir yoruma da Anayasamız elvermemektedir.

Neyse bu sorun, mali tatili savunanların sorunu. Haklar sadece talep etmekle yaşama geçmez. Aynı zamanda bu hakları savunmak gerekir. Mali tatili bu beyannameler için yok eden bu düzenleme aleyhine hangi meslek odasının haklarını yargı nezdinde arayacağını ve Odaların Odası TÜRMOB’un nasıl bir yol izleyeceğini göreceğiz. Aksi halde Bakanlık seneye de 2 sayılı Tebliği ile diğer beyannameleri mali tatil dışı bırakır, mali tatil de böylece tarih olur. 

Öte yandan Mali Tatille ilgili Genel Tebliğden iki gün önce yayımlanan 373 No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde “Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Beyannamesine ilişkin sürenin de mali tatil nedeniyle uzayacağı” açıklanmış, iki gün sonra Mali Tatil Genel Tebliği ile bu beyanname için mali tatilden istifade edilemeyeceği düzenlemesi getirilmiş, bundan da üç gün sonra 373 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 27 sayılı Vergi Usul Kanunu sirküleri ile düzeltilmiştir.

Genel Tebliğin Sirkülerle düzeltilmesi şeklindeki normlar hiyerarşisini hiçe sayan uygulama bir kenara, konuya ilişkin mevzuat beş günde her halde bu kadar arapsaçına çevrilebilir.

Bu gelişmelerden, düzenleyici işlemlerin hazırlık aşamasının pek ciddiye alınmadığı, hukuk kurallarının fazlaca önemsenmediği görülmektedir. Bütün bu gelişmeler, vergicilik adına, vergi hukuku namına, üzerinde düşünülmesi gereken üzücü gelişmelerdir.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 16.07.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.