Eyt'lerin Genel Sağlık Sigortası Sorunu Çözülmeli / Şevket Tezel

 Soru: 09.06.1968 doğumluyum. 2,5 yıldır işsizim. Bu nedenle maddi durumum çok kötü. sigorta girişim 20.12.1985'te yapıldı. 6 bin 800 prim ödeme günüm olup işten çıkmıştım. Şimdi emekli olamıyorum, iş bulamıyorum, bulduğum işler de asgari ücretle işe kabul ediyor. Bu da aylığımı düşürüyormuş. Ne yapmam gerek? Sigortasız oldugum için hastaneye de gidemiyoruz. Oğlum 18 yaşında açık lisede okuyor. Stajyer olarak bir firmada çalışıyor. Acaba onun sigorta olması gerekli mi? H.KOZYAK

Cevap: Klasik bir EYT (Emeklilik yaşına takılanlar) yaş mağdurusunuz. Yaşınız itibariyle iş bulmanız güç olduğu gibi emeklilikte yaşa takıldığınızdan 25 yıllık sigortalılık süresi ile 5 bin 300 günü tamamlamış olduğunuz halde aylık bağlanması için 49 yaşını doldurmayı beklemek durumundasınız. Emekli aylığınızın bağlanacağı tarihe kadar sigortalı olmazsanız, değişen bir şey olmaz Buna mukabil düşük ücretle çalışmanız halinde bağlanacak aylığınızın düşeceği doğrudur. Yaşı bekleyen tüm sigortalılar gibi “Matruşka” benzeri iç içe sorunlarla karşı karşıyasınız.

 

Bu konuda hükümete yakın basından zaman zaman toz pembe müjdeler gelse de emeklilikte yaşa takılanların, bari GSS primine tabi kılınmadan sağlıktan yararlanmalarının önünün açılması yönünde somut bir adım atılmıyor. Bu olumsuzluğun giderilmesi yönünde muhalefet milletvekillerinin yasa tekliflerinin dışında Hükümet kanadında pozitif bir yaklaşım maalesef henüz yok. Örneğin CHP Antalya Milletvekili Gürkut Acar'ın “Sigortalılık süresi ve gün sayısını doldurup yaş koşulu nedeniyle emekli olamayanların genel sağlık sigortalısı sayılmasını amaçlayan” yasa teklifi tam iki yıldır TBMM'de bekliyor.

 

Hem yaşa takıldığınızdan dolayı aylık bağlanmadığından emekli sıfatıyla sağlıktan yararlanamamanız, 2012 yılında başlayan zorunlu GSS nedeniyle sağlık hizmetinden yararlanmasanız bile GSS primi ödemenin zorunlu hale getirilmesi, sabit bir geliriniz olmasa bile giderden yola çıkarak bir prim tahsilatının uygulanması sizlerin mağduriyetine yol açıyor.

 

Çocuğunuzun durumuna gelince, 5510 sayılı Kanuna göre resmî meslek ve sanat okulları ile yetkili resmî makamların izniyle kurulan meslek veya sanat okullarında ve yüksek okullarda fiilen normal eğitim süreleri içinde yapılan, tatbikî mahiyetteki yapım ve üretim işlerinde çalışan öğrencilerin öncelikle genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi konumunda olup olmadığına bakılır. Buna göre anne ve babasının prim borcu nedeniyle, anne-babasının bakmakla yükümlü olduğu kişi sıfatıyla genel sağlık sigortasından faydalanamayan 18 yaşından büyük stajyer öğrenci olarak kendi sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortalısı olduğu tarihten itibaren geçiş sürecinde 30 gün genel sağlık sigortası prim gün sayısı aranmaksızın sağlık hizmetlerinden faydalanması gerekiyor.

 

Anne-babasının borcu diyorum, zira siz başvurmasanız bile hem eşiniz hem de siz ikiniz birden sigortalılık kapsamı dışında kalırsanız sağlıktan yararlanın veya yararlanmayın zorunlu GSS'li sayılırsınız ve prim borcunuz birikmeye devam eder.

 

Anne veya babası genel sağlık sigortalısı olan ve onların bakmakla yükümlü olduğu kişi durumundaki stajyer çocuklar ise öncelikle ebeveyninden dolayı genel sağlık sigortasından yararlandırılır.

 

 

 

Soru: Üzerime olan işyerimi üç sene evvel eşimin üzerine yapıp yanında sigortalı olarak çalışmaktayım. Son üç buçuk yılı tamamlamak için dört ayım kaldı. Fakat bunun eşler arasında kanunen yasal olmadığı ve dört ay sonra emekli olamayacağım söyleniyor. Böyle bir durum var mı? İsmi Saklı

 

Cevap: Fiilen çalışmaya bir kişi için sigorta primi yasal olmadığı gibi çalışan kişinin primleirni yatırmamak da yasal değildir. Bunun istisnası eşinin yanında ücret alamdan çalışan eşlerdir. Bunların sigortalı yapılmaları gerekmez. Bununla birlikte eşinin yanında çalışan ve ücret alan eşlerin sigortalı yapılması gereklidir. Bu anlamda eşinizin yanında gerçekten çalışıyor ve ücvret alıyorsanız durumunuz tamamen yasaldır.

(Kaynak: Alitezel.com | 07.04.2014)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.