Resul KURT - Bağ-Kur’lu yetimler ‘çeyiz parası’ bekliyor

star okuru Nergis Alemdar Bağ-Kur’dan yetim aylığı aldığını ve yakında evleneceğini belirterek Bağ-Kur çeyiz parası ya da evlenme yardımı ile ilgili yasanın yürürlüğe girip girmediğini soruyor ve diyor ki, çeyiz parası alabiliyor muyum?

Kanuna göre, hiç evlenmemiş ya da evlenip ayrılmış dul bayanlara vefat eden anne babalarından dolayı yetim aylığı bağlanabiliyor. Emekli Sandığı Kanunu’na göre hem yetim aylığı alan kız çocuğuna, hem de dul aylığı alan eşe evlenirlerse kamuoyunda çeyiz yardımı olarak bilinen ve aylıklarının 12 katı kadar evlenme ikramiyesi veriliyor. Yine, Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince, sigortalının ölümünden dolayı aylık ve gelir almakta olan kız çocuklarına evlenmeleri halinde bir defaya mahsus aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı evlenme yardımı olarak ödenmektedir. İki yıl içerisinde meydana gelen boşanma veya dul kalma halinde bu süre için tekrar aylık veya gelir bağlanmamaktadır.

SSK mevzuatında, dul eşlere evlenme yardımı verilmesine ilişkin hüküm bulunmadığından, sadece yetim kız çocuklarına evlenme yardımı yapılıyor.

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nda yetim aylığı alan kız çocuğu ile dul aylığı alan eşe ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nda da yetim kız çocuklarına evlenme yardımı bulunmasına karşın, 2925 Sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu’nda, 1479 Sayılı Bağ-Kur Kanunu’nda ve 2926 Sayılı Tarım Bağ-Kur’da bu tür evlenme veya çeyiz yardımı ödemesi yoktur.

Bu durumun düzeltilmesi ve yetimler arasındaki haksız uygulamaların ortadan kaldırılması için çıkartılan ve sosyal güvenlik reformu olarak adlandırılan 5510 sayılı Kanunun yürürlüğü Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararıyla 2008’e ertelendiğinden adaletsiz uygulama da sürüyor. Ancak, seçimden sonra sosyal güvenlik reformu gündeme gelecek olup, reformun yürürlüğe girmesinden sonra Bağ-Kur’lu dul ve yetimler de evlenme yardımı alabilecek.

Özürlü boşluk ödeyebilir mi?

Orhan Baldemir ‘İlk olarak 1999/01’de SSK’lı oldum. Sürekli işten çıkarıldığım için sigortam devamlı yatmadı. En son Ocak 2007’de işten çıkarıldım ve sigortam kesildi. 1 ay önce bir trafik kazasında sağ elimi kaybettim ve özürlü oldum: Bugüne kadar ödenmemiş SSK borcumu yatırabilir miyim? Geriye dönük ödemem mümkün değilse primimi bir işverene bağlı olmadan yatırabilir miyim? Özürlü olarak kaydımı yaptırmak için sıfırdan mı başvurmam gerekiyor’ diyor.

Okurumuzun boşluklarının primlerini ödemesi mümkün değil. Eğer SSK’ya 1.080 gün prim ödemesi varsa, isteğe bağlı olarak SSK’ya prim ödeyebilir. Aksi halde, kendi primini ödemesi söz konusu olmaz. Okurumuzun özürlülere tanınan malulen veya erken emeklilik hakkından yararlanabilmesi için mutlaka özür oranını gösteren sağlık kurulu raporu alması lazım. Çalışma gücünün üçte ikisini kaybetmiş olduğunun belgelenmesi ve toplam 1.800 gün veya en az beş yıl sigortalı olup sigortalılık süresinin her yılı için ortalama 180 gün prim ödediğinin anlaşılması halinde malulen emekli olması mümkün olacaktır.

Çalışma gücünü üçte ikiden daha az kaybetmekle beraber, özür oranının yüzde 40’tan fazla olması halinde Gelir Vergisi Kanunu’nca vergi indirim belgesi alması koşuluyla herhangi bir yaşa tabi olmaksızın (özür oranına bağlı) 17 yıl, 3840 gün veya 18 yıl, 4080 gün ile erken emekli olabilir.

(Kaynak: Star Gazetesi | 04.07.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.