2014/5 sayılı Genelge ile gelen önemli uygulama değişikliklerine bugün de devam ediyoruz.
Bilindiği üzere bugüne kadar zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılacak faaliyeti bulunup da Bağ-Kur'a 01.10.2008 tarihine kadar kaydolmayanların sigortalılıkları 1 Ekim 2008 tarihinden önce başlatılamıyor. Yani 1 Ekim 2008 tarihinden önce zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olmasını gerektirecek faaliyeti bulunsa bile bu tarih öncesinde ilişkin 4/b sigortalılığı tescili yapılamıyor ve faaliyetin süryor olması halinde 4/b (Bağ-Kur) sigortalılığı 01.10.2008 tarihinden başlatılıyor. Bu tarih öncesinde 04.10.2000-30.09.2008 arasında zorunlu Bağ-Kur tescili varsa ek süreler için de sigortalılık tescili yapılabiliyor. 01.10.2008 öncesinde isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığı tescili olması halinde ise Ekim 2008 öncesine ait olup 1 Ekim 2008'den sonra tespit edilen vergi mükellefiyetlerine istinaden Bağ-Kur süresi tescili yapılamıyordu.
Durum böyle olmakla birlikte 1 Ekim 2008 tarihinden önce isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalısı olmuş olanlarla ilgili 2014/5 sayılı Genelge ile bir tescil değişikliği yapılmış bulunuyor.
İsteğe bağlı Bağ-Kur tescilinin vergi mükellefiyetine etkisi
Buna göre 1 Ekim 2008 tarihinden önce isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalısı olup, isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığının başlatıldığı tarihten sonra ve 1 Ekim 2008 tarihinden önce zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olmasını gerektirecek vergi mükellefiyeti gibi bir faaliyeti olanların isteğe bağlı sigortalılıkları vergi mükellefiyetinin başladığı tarih itibariyle sona erdirilip zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı başlatılacak. Burada önemli nokta ise öncelik. Mesela isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığı 01.02.2003'te başlamış ve bu tarihten sonraki bir tarih olan 05.06.2004 tarihinde vergi mükellefiyeti başlamış ise 05.06.2004'te isteğe bağlı sigortalılık sonlandırılıp 05.06.2004'ten itibaren zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı başlatılırken sözgelimi aynı kişi 20.04.2002'de vergi mükellefiyetine geçmiş ise bu defa isteğe bağlı sigortalılık sona erdirilmeyecek ve 20.04.2002 tarihi tescile esas alınmayıp mükellefiyetin devamı şartıyla 01.10.2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığı sona erdirilip zorunlu 4/b sigortalılığı “(06) yeniden sigortalılığı” ile başlatılacak.
Keza 1 Ekim 2008 tarihinden önce 19/11/2001 tarihinde 1479 sayılı Kanunun 79 uncu maddesine göre isteğe bağlı sigortalılığı başlatılan sigortalının 10/12/2004 tarihinde isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığı sona ermiştir. 01/10/2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigortalılığının sona erdiği tarihten sonraki bir tarihte söz gelimi 06/01/2006 tarihinde başlayan vergi mükellefiyetinin bulunduğu ve halen devam ettiği tespit edilmişse sigortalının vergi başlangıç tarihi olan 06/01/2006 tarihinde (06) kodu ile yeniden sigortalılığı başlatılacak.
Zorunlu Bağ-Kur tescili yapılmamış bir sigortalı için 1 Ekim 2008 tarihinden önceki bir tarihte isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığı devam etmekteyken vergi mükellefiyeti başlamış ve bitmiş ise başlangıcı ve bitişi sigortalılık süresi içinde kalmış bu süreler de geriye doğru zorunlu sigortalılık süresi olarak tescil edilip değerlendirilmeyecek.
Bu konuda çıkarılacak Torba Kanunla değişiklik yapılmasını ve 1 Ekim 2008 öncesindeki vergi mükellefiyet sürelerinin Bağ-Kur süresi olarak tescil edilebileceğine iklişkin olarak bir beklenti var ve vatandaş bunu beklemeye devam ediyor. Bu konudaki sorunu çözecek asıl husus ise işte bu beklenen yasanın çıkması ile mümkün olacak.
İsteğe bağlı SSK'lılarla ilgili olumlu değişiklik
İsteğe bağlı SSK sigortalısı olmak için fiili SSK sigortalısı olarak tescil edilmiş olmak şart bulunuyordu. Bu şartı sağlamasa bile zamanında isteğe bağlı SSK sigortalılığına sehven kabul edilip primleri alınan sigortalılar emeklilik aşamasına gelince isteğe bağlı SSK sigortalılığına başlama koşullarını sağlamadıkları gerekçesiyle bu sigortalılıkları geçersiz addedilip primleri iade edilmeye çalışılıyordu. 2014/5 sayılı Genelge işte bu gibi durumlarda sigortalı işe giriş bildirgesinin gerçek dışı bildirim olup olmadığı hususunda Kurumca zamanında yeterli araştırma yapılmadan 506 sayılı Kanun kapsamında tescil edilip isteğe bağlı sigorta ve 2925 sayılı Kanuna tabi sigortaya devam ettirilen ve primleri uzun bir süre tahsil edilen sigortalıların, sigortalılık tesciline ilişkin çalışmalarının fiilî olup olmadığı konusunda herhangi bir denetim yapılması istenmeyeceğini belirterek sorunu yargı yoluna gitmeden çözme imkânı getiriyor.
Hak Sahibine Borçlanma İadesi Yok
5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılan borçlanmalarda aylık bağlanmamış olması şartıyla bir defaya mahsus borçlanma tutarının tamamı iade edilmekte iken 21/8/2013 tarihli ve 28742 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan SSİY’nin 66 ncı maddesinin onbirinci fıkrasında yapılan değişiklikle “Bir defaya mahsus iade kaldırılmış” ama genelleştirilmişti. Buna göre aylık bağlanmamış olması şartıyla borçlanma tutarının tamamı sigortalının talebi halinde faiz uygulanmaksızın her zaman iade edilebilecek, ancak kısmî iade yapılmayacaktı.
2014/5 sayılı Genelge burada hak sahipleri yönünden bir hak kaybına işaret ediyor. Genelgeye göre sigortalı
tarafından ödenmiş olan borçlanma tutarının vefatından sonra hak sahiplerince iadesinin talep edilmesi halinde
borçlanma tutarının hak sahiplerine iadesi yapılmayacak.
(Kaynak: Alitezel.com | 11.03.2014)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.