Çapraz Denetim İşe Yaradı Kayıtdışı İstihdam Geriledi / Okan Güray Bülbül

 Kayıtdışı istihdamda önemli adımlar atıldı. 2004’te yüzde 50,1 olan kayıtdışı istihdam Kasım 2013'te % 35,9’a geriledi. Diğer taraftan SGK, son beş yılda 62 bin 881 kişinin 'sahte' sigortalılığını iptal etti. 

 

SGK son 5 yıldır kayıtdışı istihdamı önlemeye ilişkin çok önemli çalışmalar yürütüyor. Sosyal güvenlik reformu ile birlikte kurumun gelir – gider dengesinin düzeltilmesi en önemli hedef haline geldi. Bunun için de yönetimsel giderlerinin azaltılması ve prim gelirlerinin artırılması yönünde uygulamalar devreye sokuldu. Yani SGK daha önce prim toplayamadığı alanlarda çalışmalar yaparak prim gelirlerini artırmayı hedefledi. Prim gelirlerinin artırılması için de en önemli konu kayıtdışı istihdamın azaltılmasıydı. Çünkü 2004 yılında çalışan her iki kişiden birisi SGK’ya kayıtlı değildi.  

BANKA DESTEKLİ DENETİM 
Yüksek kayıtdışı istihdam oranları SGK’yı bu konuda çözüm üretmeye itti. Kamu spotları hazırlandı, TV dizilerinde konunun işlenmesi sağlandı. Ayrıca 27 kamu kurumu ve bankalarla işbirliğine gidilerek 68 farklı işleme ilişkin sigortalılığın kontrolü şartı getirildi. Yani bankadan bir işlem gerçekleştiren kişinin diğer yandan SGK’ya kayıtlı olup olmadığı kontrol edildi.  

10 YILDA YÜZDE 15 AZALDI 
Yürütülen bu faaliyetler ile birlikte kayıtdışı istihdam konusunda önemli adımlar atılmış oldu. 2004 yılında yüzde 50,1 olan kayıtdışı istihdam oranı 2013’ün Kasım ayı itibarıyla yüzde 35,9’a geriledi. Yani SGK’nın çalışmaları ve genel olarak teşvikler sayesinde kayıtdışı istihdamda yaklaşık yüzde 15’lik bir gerileme yaşandı. 

ALO 170 HATTINA İHBARLAR YAĞIYOR
SGK Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, SGK’nın yürüttüğü bütün faaliyetler kapsamında 2008’den bu yana toplam 1 milyon 720 bin kişi sigortasız çalışırken sigortalı hale geldi. Buna en önemli katkı çapraz denetimden geldi. Bunun yanında çok önemli bir kesime de ALO 170 hattı sayesinde ulaşıldı. İsimsiz ihbarların değerlendirildiği ALO 170 hattı sayesinde 70 Bin kişinin sigortasız olduğu tespit edildi ve bu kişilerin sigortalı olması sağlandı. ALO 170 hattı sayesinde toplam 8 bin 600 işyerinin de tescilsiz olduğu tespit edilip bu işyerleri tescilli hale getirildi. 

HAYALİ ÇALIŞANLARA GEÇİT VERİLMİYOR
SGK kayıtdışı istihdamı önlerken diğer yandan da 'sahte sigortalılara' savaş açmış durumda. Fiili olarak bir çalışma karşılığı gerçekleşmeyen ve hayali işyerlerinde sigortalı gösterilen kişilerden 62 bin 881’inin sigortalılığı son 5 yılda iptal edildi. Özellikle asgari işçilik uygulaması kapsamında sahte sigortalılara sıkça rastlandığı görülüyor. Bunun yanında bazı kişilerin 'Bana şu kadar para ver, seni sigortalı yapayım' diyerek vatandaşlarımızı dolandırdığı görüldü. Çünkü hayali işyerleri üzerinden sigortalı gösterilenlerin durumları tespit edildiğinde o işyerindeki sigortalılık süreleri iptal ediliyor. 

3 SORU 3 CEVAP
Kurumu son 3.5 yıl belirliyor
SORU: 1 Ekim 1992’de SSK başlangıcım var. 8 Mart 2010 tarihinde SSK’dan 4 bin 664 günle ayrıldım. 1 Nisan 2010’da Bağ-Kur’a geçtim. Hangi kurumdan emekli olurum? (Gültekin Gök) 
CEVAP: Son 3.5 yıl hangi statüde sigortalı olursanız o statüye göre emekli olursunuz.

51 yaşında emekli olursunuz 
SORU: 1965 yılı doğumluyum. 1 Temmuz 1988 tarihinde işe başladım, ne zaman emekli olurum? 
(Mustafa Topçu) 
CEVAP: 25 yıl sigortalılık, 51 yaş ve 5 bin 450 gün prim şartlarına tabisiniz. Bu durumda yaş şartını tamamladığınızda emekli olabilirsiniz. 

İstifa eden kıdemi alamıyor 
SORU: Doğum iznim bittikten sonra süt iznimi toplu almak istiyorum. Eğer süt izni sonrasında istifa edersem kıdem tazminatımı alabilir miyim? (Ayşegül Can) 
CEVAP: Süt izni birleştirerek kullanmanız mümkün değil. Ayrıca istifa ederseniz kıdem tazminatı alamazsınız. 

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 25.02.2014)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.