Gurbetçilerimizin İsteğe Bağlı Sigortalılığında Önemli Noktalar / Şevket Tezel

 Soru: 2003'ten beri İngiltere'de çalışıyorum.Türkiye'de 1999-2002 yılları arasında 1000 günlük bir SSK primim var. Şimdi İngiltere'de olduğum halde Türkiye'den isteğe bağlı olarak sigorta primimi ödemek istiyorum. Ödeyebilir miyim? Kanunlara baktığımda ikamet adresimin Türkiye olması gerekiyor. Buna göre fiilen Türkiye'de olmam mı gerekiyor? Temelli Türkiye'ye döndüğümde borçlanma koşulları nelerdir? Yasin İ.

Cevap: 1 Ekim 20008 tarihi öncesinde isteğe bağlı SSK sigortalılığı ve isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığı olarak iki koldan yürümekte olan isteğe bağlı sigortalılık bu tarihten itibaren önemli dğişiklikler yaşadı. Bunların başında 1 Ekim 2008 tarihinden beri uygulanan son isteğe bağlı sigortalılık kolu 4/b sigortalılığı kapsamında sayılmaları geliyorsa da diğer değişikliklerden biri de Türkiye'de ikamet şartının getirilmiş oluşudur. Yani aynı tarihten bu yana Türkiye'de ikamet şartı zorunlu kılınmış bulunuyor.

 

Ancak bunun bir genel ve bir de özel olmak üzere iki istisnası var. Genel istisna 1 Ekim 2008 tarihinin öncesinden beridir isteğe bağlı SSK veya isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalıları için bu sigortalılıklarında kesinti oluncaya kadar Türkiye'de ikamet şartına tabi bulunmayışlarıdır. Özel istisna ise uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden dolayı yurt dışından da ülkemize isteğe bağlı sigortaya devam etme hakkı olanların bulunuşudur ki sizin durumunuz da buna uyuyor. Buna göre Fransa, İsveç ve İsviçre'deki gurbetçilere ek olarak İngiltere'de yaşayan gurbetçilerimizin de ikâmet şartına tabi olmadan Türkiye'de isteğe bağlı sigortalılık kapsamı içine girmesi mümkün bulunuyor. Yani sosyal güvenlik sözleşmelerindeki farklı ve özel hükümler nedeniyle 5510 sayılı Kanundaki ikâmet şartı Fransa, İngiltere, İsveç ve İsviçre'de yaşayan vatandaşlarımızı bağlamadığından sizin için Türkiye'de ik'amet şartı aranmayacak.

 

Evet, elbette salt kanuna bakarsanız yurtdışında bulunurken isteğe bağlı sigortalı olamazsınız diyebilirsiniz ama bu örnekten görüleceği üzere bu doğru cevap olmaz. Belirtmeliyim ki sık değişen mevzuat nedeniyle kırk yamalı bohçaya dönmüş sistemimizde konuya ilişkin tüm mevzuata hakim olmadan doğru cevabı vermek mümkün bulunmuyor.

 

Prim spektrumu

 

İsteğe bağlı sigortalı olabilmeniz sizin için herşeyin tamam olması değildir. İsteğe bağlı sigortalılığın sizin çalışma geçmişinize göre, hangi sigortalılıktan emekli olabileceğinize göre emeklilik yaşınıza kadar ne anlam ifade edebileceğinin, hangi güne kadar sizin için yarayışlı, hangi günden sonra zararlı olacağının da saptanması gerekiyor. Ayrıca ayda 342,72 TL ila 2227,68 TL arasında dilediğiniz rakamdan ödeyebileceğiniz isteğe bağlı primlerin optimal sonuç için kaç TL'den ödemeniz gerektiğinin de tespit edilmesi gerekiyor.

 

Sosyal güvenlik planları kişisel olmalıdır

 

Yurtdışı borçlanmasının kaldırılması ihtimaline göre isteğe bağlı sigortalı olmak önemli bir kazanım elbette ama bu yarar duruma ve kişisel plana göre değişir. Örneğin tam tarihini belirtmemişsiniz ama sizin sigortalılık başlangıcınız 1999 yılının 8 Eylül tarihinden önce mi sonra mı oşuşuna göre tüm plan tersyüz değişebilir. Zira bundan önce sigortalılığa başlayanlar için SSK emekliliği daha erken oluşurken bu tarihten sonra başlayanlar için Bağ-Kur emekliliği daha erken oluşmaktadır.

 

 

 

Soru: 06.01.1966 doğumluyum. 1979-1992 yılına kadar 2 bin 541 günlük SSK sigortalılığından sonra 01.09.1992 tarihinden beri Bağ-Kur sigortalısıyım. Ne zaman emekli olabilirim? A.SEMERCİ

 

Cevap: 01.06.2002 tarihine kadar geçen hizmet sürenize göre Bağ-Kur sigortalılığından emeklilik bakımından 49 yaşına tabisiniz. Bu nedenle Ocak 2015 ayında emekli olabilirsiniz. Oysa SSK zamanında bilgi alıp gerekli değişikliği yapsaydınız sigortalılığından emekliliğiniz Ocak 2011 ayında mümkün olabilirdi. Dört yıllık aylık kaybınızın yaklaşık 50 bin TL olduğunu söylersem herhalde bu bilgiyi almadığınza daha çok hayıflanırsınız. Üstelik bağlanacak SSK aylığı Bağ-Kur aylığından da daha yüksek olurdu. Muhtemelen Bağ-Kur basamaklarınızı 12.basamakta bıraktınız ve 2008 yılından beri de düşük prim ödüyorsunuz. Siz de düşük matrahtan ödenen primlerin gün sayısını artırırken aylığı düşürdüğünü bilseydiniz bunun önlemini alabilirdiniz. Ülkemizdeki sosyal güvenlik ve iş hukuku alanındaki bilgi boşluğuna kurban gittiğinizi söyleyebilirim. 

Ayrıyeten belirtmeliyim ki 18 yaşından küçük iken ve 01.04.1981 tarihinden önce SSK sigortalılığı kapsamında ödenen primler Bağ-Kur'un 18 yaş şartına takılmaz ve gerek sigortalılık süresine ve gerekse emeklilik yaş hesabında sayılması gerekir.

(Kaynak: Alitezel.com | 23.01.2014)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.