Soru: 1964 doğumluyum. Son iki yıldır Türkiye'de çalıştıktan sonra yurtdışı borçlanması yaptım ve şimdi emekli oldum. Maaşım 765 TL olarak bağlandı. Bu çok az değil mi? Yükseltmek için bir şansım var mı? A.ÖZDEMİR
Cevap: Vermiş olduğum hizmet nedeniyle buna benzer sorulara çokça muhatap oluyorum. Ben buna körü körüne emeklilik diyorum. Yurtdışı borçlanması sizin gibi gurbetçi vatandaşlarımız için çıkartılmış bir düzenleme ve yurt içinde yaşayan vatandaşlarımızın elinde olmayan bir güzel bir hak.
Yurtiçinde erkekler sadece askerlik kadınlar ise sigorta başlangıcından sonra yapmış oldukları en fazla iki doğum sonrasındaki ikişer yıllarını borçlanabilirken yurtdışında çalışan erkekler ile çalışsınlar çalışmasınlar ikamet eden kadınlar ne kadar uzun sürerse sürsün bu sürelerini borçlanma yoluyla Türkiye'de geçmiş sigortalılık süresi gibi hizmet olarak kazanabiliyorlar. Yurtdışında geçen süreler ve Türkiye'den aylık bağlama sistemi bağlamında durumlarını gerçek bir uzmanca ele aldırmadan rastgele borçlanma yapanlar kesinkes zarara uğrarken, danışmanlık hizmeti alanlar hedefi tam tutturuyorlar.
Yani dağın bir yüzünde emekli olmayanlar var ve danışmanın öneminin büyüklüğü konusunda hemfikir değiller, diğer yüzünde ise emekli olanlar var ve bunlardan danışanlar memnun iken çoğunluğu oluşturan diğerleri sizin gibi üzüntü ve şok içinde.
Danışmak ya da danışmamak
Siz de sanırım danışmadan emekli olmuşsunuz. Bugün yurtdışı borçlanmasıyla 103 bin TL ödeyip 950 TL aylık bağlatmak da 40 bin TL ödeyip 1150 TL aylık bağlatmak da mümkün. Ya da gene 40 bin TL ödeyip 700 TL maaş bağlanması da mümkün. Her üçü de yasal emekli aylığı.
Fark nerede?
Peki bu kadar farkı oluşturan ne? Bilgi. Ne bilgisi? SSK olsun Bağ-Kur olsun bağlanacak emekli aylıklarında geçerli olan üç ayrı sisteme ve bu sistemlerin ait oldukları dönemlere hakim olma bilgisi. Günlüğü 17 TL'den borçlanmanın üzerinde borçlanmanın boşa verilmiş para olduğu süreler var, günlüğü 44 TL'den fazlasının boşa olduğu süreler var, günlüğü 74 TL'den bile ödense hakkını verecek süreler var. Aralıksız ödenmesi gereken süreler var, aralıklı ödemenin zararının olmadığı süreler var. Yurtdışı süresinin çalışma veya ikamet olmasına göre aralıksız ve aralıklı borçlanmanın olduğu süreler var.
Form doldurmak yetmez
Tüm bu soruların karşılığını bilmeden bir matbu formun lalettayin doldurulması suretiyle borçlanmanın yapılabileceğini sananlar bir yönüyle haklılar, evet bunda da aylık bağlanabilir, mamafih bağlanan aylıktan şikâyet etmeye hakları olmaz maalesef. Oysa bu işleme girişen biri en başta bağlanacak aylığı bilerek işlem yapmalı.
Düzeltmek mümkün mü?
İşte gerçek bir uzmanın, aylık bağlama sistemini bilen birinin yönlendirmesiyle bağlanacak emekli aylığıyla, rastgele yapılan yurtdışı borçlanması yoluyla bağlanan aylığın arasındaki farkı doğuran bu fark danışmanlık hizmeti alıp almamasında gizli bulunuyor. 3-5 yüz TL'lik danışmanlık ücretini çok bularak bu hizmeti almadan emekli olanların başına ne gelmişse sizin de başınıza o gelmiş. Şayet aylığı çekmişseniz de yapacağınız bir şey yok.
Şayet aylığı çekmemişseniz bütün bu işlemleri geriye döndürüp, borçlanma bedelinizi geri aldıktan sonra yeniden aynı işlemleri ama bu defa bir doğru bilgileri alıp doğru adımlarla yaparak yenilerseniz düzeltme şansınız elbette var. Ama bu bile en az 5-6 aylık kaybı demek olacaktır.
Soru: 1950 doğumlu annem 1973-1984 yılları arasında Almanya'da ikamet etti. 1985 yılında kesin dönüş yaptı. Almanya'da kaldığı döneme ait sürenin belgesini konsolosluk kanalıyla Almanya'dan aldı. Bu arada 1 yıldır da göğüs kanseri tedavisi görüyor. Ev hanımlığından dolayı nasıl emekli olabilir? Geçirmiş olduğu rahatsızlığın konuya ilişkin etkisi nasıl olur? T.MASİROVA
Cevap: Anneniz 11 yıllık yurtdışı ikamet süresini 3201 sayılı Kanun kapsamında borçlandıktan sonra malulen emeklilik talebiyle SGK'ya kendisini yetkili hastaneye sevk ettirdikten sonra en az yüzde 60 oranında çalışma gücü kayıp oranına sahip olduğunu tescil ettirirse sigorta başlangıcından sonra malûl hale geldiği varsayılsa bile 3960 gün ve yüzde 60 oranıyla emekli olabilir.
(Kaynak: Alitezel.com | 16.01.2014)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.