Sadece Patronlar Değil İşçi De İstifa Edeceğini Haber Vermek Zorunda / Okan Güray Bülbül

 İşten çıkarılırsanız işverenden talep edebileceğiniz haklar olduğu gibi mahkeme yoluyla kazanacaklarınız da var. Bu yüzden çalışanların haklarını bilmeleri çok önemli.

 

Çalışanın işten çıkarılması durumunda bazı hakların kullanımında zaman aşımı ve hak düşürücü süreler var. Yani çalışan işten çıkarıldıktan belirli bir süre sonra bu haklarını kullanmamışsa, bir daha işverenden bu hakkı talep edemiyor. 

BU DÖNEM ARTIŞ OLUYOR

İstatistiki olarak yılsonlarında işten çıkarmalarda artış görülüyor. İşverenler bir sonraki yılın planlamasını yaparken insan kaynaklarının planlamasını da yapıyorlar. İnsan kaynakları birimleri yılsonlarına doğru performans kriterleri çerçevesinde işten çıkarmalara hız veriyor. 

‘YARIN İŞE GELME’ DİYEMEZ 

İşten çıkartılan işçinin sözleşmesi belirsiz süreli yani süre sınırı olmayan bir iş sözleşmesi ise işverenin ihbar sürelerine (önceden haber verme) uyması gerekiyor. İhbar süresi, çalışanın kıdemine göre belirleniyor. Buna göre işveren süre sınırı olmadan çalıştırdığı işçilerinden; 

- İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için iki hafta, 
- İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için dört hafta, 
- İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için altı hafta, 
- İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için sekiz hafta önceden işten çıkaracağını bildirmek zorunda. 

2 SAAT İŞ ARAMA HAKKI

İhbar süreleri içerisinde işçinin yeni iş arama izni de var. Çalışan, bu sürede günde iki saatten az olmayacak şekilde yeni iş arama iznine sahip. İşçi isterse bu izinlerini toplu şekilde kullanarak ihbar süresinden de düşürebilir.

30 GÜNÜ GEÇİRMEYİN

İstifa edenler işsizlik maaşı alamaz. Bu maaşı alabilmeniz için 30 gün süreniz var. 30 günü geçirseniz de işsizlik maaşı hakkınız var. Ancak 30 günden sonra geciktiğiniz her gün işsizlik sigortasından para, alacağınız süreden düşülür. 

 

TAZMİNATINIZI HANGİ ŞARTLARDA ALIRSINIZ

İşveren, işçiyi eğer kendisine veya aile üyelerine küfür etmesi, cinsel taciz, hırsızlık, devamsızlık, görevlerini yapmamakta ısrar etmek gibi nedenlerle işten çıkarmamışsa işçi kıdem tazminatını alamaz. Bunların dışında performans düşüklüğü nedeniyle işten çıkartılan kişinin uyarılması ve performans kriterinin adil olması gerekiyor. Aksi taktirde yalnızca performans düşüklüğü nedeniyle işten çıkarmak, işveren kıdem tazminatı ‘ödememe’ hakkını vermez. İşveren performans düşüklüğünü objektif nedenlerle ispat etmek durumunda. İhbar tazminatı ve kıdem tazminatı hakkının zaman aşımı 10 yıl. İşçiler işten çıkarıldıktan sonra 10 yıla kadar konu ile ilgili olarak işverene başvurabilirler veya İş Mahkemelerinde dava açabilirler. 

İHBAR SÜRESİ YALNIZ İŞVERENLERİ DEĞİL İŞÇİLERİ DE BAĞLAR

İşveren bir yıldır çalışan birini işten çıkartmak istiyorsa bunu 4 hafta önce bildirmek zorunda. Eğer işveren bu süre içerisinde de işçiyi çalıştırmaya devam etmek istemiyorsa, bir yıldır çalışan işçisine dört haftalık ücretini peşin ödemeli. Aynı koşul işçi için de geçerli. İki yıldır aynı işverene bağlı olarak çalışan işçi “hadi ben gidiyorum” diyerek işten ayrılamaz. Bu işçi işverene istifasını sunduktan ancak altı hafta sonra işten ayrılabilir. Eğer hemen ayrılmak istiyorsa altı haftalık ücreti tutarındaki ihbar tazminatını ödeme yükümlülüğü oluşuyor.

İZİN PARASI ALINIR!

Yıllık iznini kullanamayan çalışan, iş sözleşmesinin feshi halinde bu izinlerin parasını işverenden isteyebilir. Geçmiş dönemlere ait izin ücreti en son ücret üzerinden hesap edilir. İzin ücretlerinin zaman aşımı 5 yıldır. Bu durumdaki çalışanlar geçmişe yönelik haklarını alabilmek için Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’ne başvurabilir veya ALO 170 şikâyet hattına şikâyetlerini bildirebilirler. Bu şekilde sonuç alamayan işçiler haklarını İş Mahkemelerinde arayabilirler.

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 10.12.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.