Zuhal KIZILOT - Rüşvetin de vergisi var

YASA MADDESİ VAR

Gelir Vergisi Kanunu’nda ‘Arızi kazançlar’ başlıklı 82. madde var. Bu maddenin, birinci fıkrasının (2) No’lu bendinde;

‘...İhale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen hasılat’ Gelir Vergisi’ne tabi ‘arızi kazanç’ olarak belirtiliyor.

Kanun hükmüne göre, arızi kazanç olarak belirtilen ‘ihaleden çekilme karşılığı’ alınan paranın, müteahhitler arasındaki deyimle ‘çıkmaların’, elde edildiği tarihi izleyen yılın 1-25 Mart tarihinde yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi vermek suretiyle, beyan edilmesi gerekiyor...

Beyan edilen bu gelirin vergisi de biri mart diğeri de temmuz ayında iki eşit taksitte ödeniyor.

İhaleden çekilme karşılığı yapılan ödemelerin gider yazılıp yazılmayacağı ise tartışmalı. Bir görüşe göre, ticari kazancın elde edilmesi için yapılması gereken zorunlu bir gider. Bir başka görüşe göre de bu tür ödemelerin gider yazılması, kanunsuz bazı işlemlerin ve ödemelerin teşviki anlamına gelir. Kanuna aykırı bir ödeme gider yazılamaz.
 

BEYAN EDEN VAR MI?

‘Bu da ne zaman çıktı’ diye soran okurlarımız için cevaplayalım; olay yeni değil. Yaklaşık 30 yıldır Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alıyor.

‘Acaba bu gelirini beyan edip vergi ödeyenlerinin sayısı kaç’ derseniz, araştırdık ve ilginç bir sonuç ile karşılaştık; şimdiye kadar hiç kimse ‘İhaleden çekilmek için şu kadar para aldım’ diye beyanda bulunmamış dolayısıyla vergi de ödememiş.

Beyan edilmeyişinin çok sayıda nedeni olabilir. Bunlardan birisi de şöyle:

Gelir Vergisi Kanunu’nda ‘ihaleden çekilme karşılığı elde edilen hasılat beyan edilsin ve Gelir Vergisi ödensin’ deniliyor. Ancak olay, Türk Ceza Kanunu açısından da suç. Bunun yaptırımı da 5 yıldan 12 yıla kadar hapis. (Türk Ceza Kanunu Md. 235.)

Hem alan hem de veren yönünden suç oluşturuyor ve hapis cezasını gerektiriyor. Ayrıca İhale Kanunu açısından da ihaleye fesat karıştırıldığı için ihalenin iptalini ya da sözleşme yapıldıysa, sözleşmenin feshini gerektiriyor.

İşin doğrusu, ihaleden çekilme karşılığı para alınması, 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasını gerektirdiği sürece, aldığı parayı beyan edip Gelir Vergisi ödemek isteyen kişi zor çıkar...