LPG Rusya'da Borsa Cezayir'de Zam Kaçınılmaz! / Erdoğan Süzer

 Türkiye dün güne LPG zammıyla uyandı. Ucuz yakıt diye vatandaşın tercih ettiği LPG fiyatlarına bir gecede 30 kuruş zam geldi. Bu bir rekor. Geçmişte benzeri en fazla 25 kuruş olmuş.

LPG’ye gelen rekor zammın ortaya çıkardığı başta ‘fiyatlandırma’ ve vergi olmak üzere birkaç sonuç var. Birinci sonuç, fiyatlandırmanın yeniden gözden geçirilmesi gereği... Artık bu konuda EPDK’nın yeni bir strateji çizme vakti geldi. İkincisi, zamla birlikte LPG’nin içindeki verginin payı 6 puanın üzerinde düştü. Ancak ödeyeceğimiz vergi arttı! Nasıl olduğunu aşağıda açıklayacağız. Üçüncüsü de, bizim akaryakıt dağıtıcısı ve bayiler dünden bu yana vatandaştan topladığı konjonktürel oyunun hasılatını uluslararası LPG tekellerinin hazinesine bedavadan taşıyor, taşımak da zorunda...

Gaz Rusya’dan geliyor

LPG’ye gelen zam, aslında yıllardır ‘benzin’ üzerinden sürüp giden ‘fiyatlandırma’ tartışmalarının ne kadar yerinde olduğunu en çarpıcı şekliyle gösteriverdi. Türkiye’de benzin ve motorin fiyatlarında İtalya; LPG fiyatlarında Cezayir piyasası baz alınıyor. Akaryakıtın ülke içindeki fiyatını bu iki ülke piyasasında oluşan fiyatlar belirliyor. O piyasalara göre içeride fiyat düşüyor ya da artıyor. Bu işin böyle olması gerektiğini teknik uzmanlar önermiş, yasa koyucu da yasasını çıkarmış.

Peki, Türkiye LPG’yi Cezayir’den mi alıyor? Hayır! EPDK’nın resmi verilerine göre en son eylül ayında LPG’nin yüzde 26’sını Rusya’dan almışız. Cezayir yüzde 19,73’le ikinci sırada. LPG’nin yüzde 16,86’sı Kazakistan’dan, yüzde 12,5’i Norveç’ten, yüzde 10,02’si Ukrayna’dan, yüzde 8,22’si Libya’dan, yüzde 3,07’si İtalya’dan, yüzde 2,75’i Almanya’dan, yüzde 0,84’ü de Romanya’dan gelmiş. Yani Cezayir’in payı yüzde 20 bile değil. Ancak gözümüz Cezayir’de olduğu için 30 kuruşluk zammın golünü oradan yemiş olduk. Ülkeleri özellikle yazdım. Çünkü bir ithalatçı örneğin Norveç’ten ya da Ukrayna’dan daha uygun fiyatlarla LPG ithal etse dahi yurtiçinde Cezayir’in zamlı fiyatlarından piyasa ürün sunabilir. Bunun yolu açık. Aynı sorun benzin ve motorinde de İtalya üzerinden yaşanıyor. O yüzden vatandaş döviz düşerken, petrol ucuzlarken akaryakıta ya da LPG’ye nasıl olup da zam geldiğini anlamakta zorlanıyor!

Verginin payı düştü, vergimiz arttı!

LPG’ye gelen 30 kuruşluk zamda Maliye’nin en küçük bir dahli yok. Ancak fiyatlardaki artış ‘doğal’ olarak Maliye’ye ilave vergi kazandırıyor. Haliyle vatandaşa da bu ‘kendiliğinden’ oluşmuş vergileri ödemek düşüyor. Şöyle ki; LPG üzerinde litre başına 1 lira 58 kuruş ÖTV var. Bunun yanı sıra
ÖTV dahil maliyetler üzerinden oluşan fiyata yüzde 18 KDV uygulanıyor. ÖTV maktu olduğu için, 30 kuruşluk artış nedeniyle ÖTV’de herhangi bir artış olmadı. Ancak fiyat artışı KDV’nin payını otomatik olarak artırdı. Dolayısıyla 30 kuruşluk zammın 4 kuruşu KDV’deki otomatik artıştan geliyor. LPG’den litre başına 42 kuruş KDV alınırken şimdi 46 kuruş tahsil ediliyor. Ödediğimiz vergi arttı ancak LPG üzerindeki verginin payı yüzde 74’ten yüzde 68’e geriledi.

LPG’ye gelen rekor zammı fiyatlandırma sisteminin riskini daha da açığa çıkaran bir erken uyarı olarak algılamakta ve gerekli önlemi almakta yarar var. Aksi halde yarın benzer şoku benzin ve motorinde de yaşamamız sürpriz olmaz.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 04.12.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.