Sosyal Güvenlikte Sorun Çözme ve Çözüm Üretme Merkezleri – 1 / Şevket Tezel

 Yaklaşık 8-9 aydır Kadıköy'deki (Belediye karşısı) büromda sosyal güvenlik, iş hukuku ve memur mevzuatı konularında danışmanlık hizmeti vermekteyim. Sadece ben değil “Ali Tezel” markası altındaki diğer bürolarımız da aynı gayretkeşlikle yangınlara su sıkmaktayız. Bu sürede gördüğüm çarpıcı hususlara köşemde değinmezsem ülkem insanlarına haksızlık etmiş olacağını düşündüm. Zira gördüm ki ülkem insanının birçoğunun arabasını çarpmadan yahut arabası yolda kalmadan arabasına bakım yapmaması gibi kendisi için en önemli konuların başında gelmesi gereken sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri konularında da aynı aymazlığı gösteriyor.

Hemen belirteyim istisnaları yok mu? “Emekliliğim içn şu tarih diyorlar, doğru mudur? Geçmiş çalışmalarıma göre bugün emekli olsam ne kadar aylık alırım? Bundan sonra sigortalılığım matrah ve gün olarak nasıl devam etmeli ki ileride bağlanacak emekli aylığım en olumlu durumda olsun?” diye sorgulayan bir bilinçli kesim evet var, hem de sayıca azımsanmayacak kadar var, mamafih oransal olarak azlar.

Evet günde ortalama 15-25 kişi arar bizi, ama bilginin bir ücreti olduğunu öğrenince bunlardan bir ya da iki kişi ya gelir ya da gelmez. Gelmeyip sorularının cevaplarını kahve köşelerinde, SGM önlerinde kamp kuran seyyar şarlatanlardan, “Bir bilen” akrabalarından öğrendiklerini sanarak danışma ücretlerini kurtardıklarını düşünebiliyorlar. Fakat netice öğrendikleri gibi mi gidiyor? Hemen belirteyim, Hayır, aslında bir kaşık suda boğulduklarını sonunda acı biçimde öğrenmeye mahkûm oluyorlar çoğunlukla. Birkaç örnek arz edeyim müsaadenizle, isimler tarafımızdan değiştirilmiş ise de olaylar gerçektir.

 

Baştan Aşağı Geçen Emeklilik Kazanı

Ahmet Bey, 7500 gün kadar SSK primiyle emekliliğe başvurmuştur. Aylar sonra bir cevap gelir, kendisine, cevap allak bullak edicidir Ahmet Bey için. Zira yazıda özetle şöyle demektedir ki “4/a (SSK) günleriniz geçersiz 4/b sigortalılığından ise 70 bin TL borcunuz var”. Çaresiz bize gelmiştir, “Danışma ücreti yüksek” demeden bu kez. Durumunu inceleriz, Ahmet Bey'in mali müşaviri 1985 yılında ilk defa SSK sigortalısı olan Ahmet Bey'in şirket ortaklığını SSK sigorta başlangıcını beklemesi gerekirken sehven önce ortaklık işlemini başlatmıştır. Ortaklıktan SGK'nın haberi 2013 yılındaki emeklilik başvurusuna kadar olmamıştır. Aslında bu sürenin engel olmaması gerekir iken 1990'lı yıllarda Ahmet Bey başka bir şehirde işyeri açarak iki yıl kadar Bağ-Kur sigortalısı olmuş borcunu ödemiş ve sonra kapatmıştır. Bu nedenle yasaya göre 1985'ten beri Bağ-Kur sigortalısı sayılmakta ve bu süreye tekabül eden SSK primleri de geçersiz addedilmektedir. Aslında SSK gün sayısı 2009 yılında işten çıkmasına rağmen oldukça yüksektir. Ama bu onun emekli olmasına yetmemiştir. Hukuk çerçevesindeki çözümü, bu karamsar tablodan kurtularak vakit kaybetmeden SSK sigortalılığından emekli olmasını sağlayacak yöntemi sunduk kendisine.

 

Yanlış Başkasının Fatura Sigortalının

Ergin Bey çalışmasının bir kısmı gemi adamlığında geçmiş bir vatandaşımızdır. Gemi adamlığından kaynaklanan ilave sigortalılık süresinin SGK'nın yanlış hesaplamasıyla emekli olacağı tarihin önce 2015 yılı sonra 15.08.2013 tarihi olduğunu öğrenmiştir. Oysa doğru hesaplamayla Haziran 2012'de emekli olabilecek iken bu yanlış cevaplar nedeniyle beklemiştir. Bu arada 2009 yılında sigortalısı olduğu şirkete 2010 yılı başında ortak olan Ergin Bey müşavirinin de ikaz etmemesi sonucu 2010 yılı başından beri SSK kapsamında kendisi için ödenen primlerin geçersiz olduğunu, hatta 3,5 yıldan fazla süredir aslında Bağ-Kur sigortalısı olduğunu Eylül 2013 ayındaki emeklilik başvurusu sonucu öğrenmiştir. Elbette acı cevabı aldığı için Müşaviri ile birlikte çözüm merkezine yani bize gelir. SGK emeklilik tarihini yanlış hesaplamasa 3,5 yıl dolmadan SSK'dan emekli olacaktır, müşaviri doğru yönlendirmiş olsa kendi şirketinden SSK'lı olarak bildirilemeyeceğini öğrenecektir. Ama maalesef iki yanlış üçüncü bir yanlışı doğurmuş ve SGK uygulamasına göre SSK'dan emeklilik hakkını yitirmiştir. Ona da yaşlılık hayatında en önemli destekçisi olacak emekli aylığını kurtaracak, onu 2013 Ekim ayından itibaren SSK emeklisi saydıracak çözümü sunduk.

İsviçre Gurbetçisi Talihsiz Emekli

Bir başka müşterimiz Selim Bey Türkiye'de sigortalılığı olmadan 1973'te gittiği İsviçre'de uzun yıllar çalışmış ve nihayet dönüş yapmıştır. Ne çare ki onun bizden haberi yoktur. SGK servisine başvurur ve durumunu belirtir emekli olmak istediğini söyler. Ona memur der ki “Hemen emekli olmak istiyorsan 9000 gün karşılığı prim ödemelisin. Yaklaşık 98 bin TL'yi öder. Aylık 940 TL olarak bağlanınca araştırır, sağa sola sorar bizi önerir birisi ve bize gelir. Neden? diye sorduğunda ona verdiğim cevap şudur. “Çok para ödediğin için düşük maaş alıyorsun.” Evet olay tam olarak budur. Zira 9000 günlük borçlanmada emekli aylığında en verimsiz dönemler de borçlanılmıştır. Oysa önce bize gelse ve ona önereceğimiz doğru borçlanma yöntemini öğrense 39226 TL'ye 1120 TL aylık alacak iken 98 bin TL ödemiş ve 940 TL aylık almıştır. İkinci can alıcı soruyu sorduk, aylığı çektiniz mi? Evet cevabı bizim de artık yapacak bir şeyimizin olmadığının ilanıydı. Çekmese onu da kurtaracaktık zira.

 

• Devamı gelecek -

(Kaynak: Alitezel.com | 21.11.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.