Karşılıksız çeke hapis cezasının kaldırılmasından sonra mağduriyeti artan esnaf, kredi kayıt merkezini keşfetti. Kredi sorgusu, çift imza ve sabıkalı kişi deşifresiyle, karşılıksız çek sayısı 12 ayda yüzde 25 düştü.
Hapis cezasının kaldırılmasıyla patlayan ve daha önce BUGÜN Gazetesi’nin manşet haberleriyle dikkat çektiği karşılıksız çek sorunu, alınan önlemler sayesinde son 12 ayda önemli oranda düştü. Ekim 2012’de 783 bin 647 olan karşılıksız çek sayısı yüzde 25 azalışla Ekim 2013’te 591 bin 457’ye geriledi. Aynı dönemde takasa düşen çek oranında da yüzde 21 azalış yaşandı. Uzmanlar karşılıksız çek sayısındaki azalışı birkaç nedene bağladı. Sorgu sisteminin yaygınlaşması, azalışta önemli etken gösterildi.
1.7 milyon kişi rapor istedi
Çek mağduriyetlerinin önüne geçmek için alınan bir dizi önlemler arasında en etkili yöntem sorgu oldu. Malını çek karşılığında satan esnaf çeki kesen kişinin kredibilitesini öğrenmek için Kredi Kayıt Bürosu’na başvurdu ve rapor istedi.
Yüzde 17’si tehlikeli çıktı
Ekim 2012’de Kredi Kayıt Bürosu’ndan çek raporu isteyen kişi sayısı 73 bin 533 iken bu yılın aynı ayında sayı 216 bin 725’e çıktı. 2013 yılının Ocak-Ekim döneminde ise çek raporu isteyen toplam kişi sayısı 1 milyon 723 bin 324’e ulaştı.
Hakkında rapor istenilen kişilerin yüzde 17’si kırmızı sinyal verdi. Bu kişilerin daha önce yazdığı çeklerin karşılıksız çıktığı gözlendi. Böylece çek karşılığı iş yapacak olan esnaf çeki yazılan kişileri tanıma fırsatı yakalayarak tehlikeyi baştan önleme fırsatı yakaladı.
Tanımıyorsan sorgula
2013 yılının Ekim ayında risk ve karşılıksız çeke ilişkin istenilen rapor sayısı 482 bin 584 oldu. Uzmanlar sorgulama yöntemlerine başvuruların artmasını ise “Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yiyor” şeklinde özetledi. Hakkında rapor istenilenler ise genelde işletmenin ilk kez ticari ilişki kuracağı kişiler oldu.
Bankalar da sistemden faydalanıyor
Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz sistemin esnafa olduğu kadar banka ve finans kesimine de yaradığını dile getirdi. Akdeniz, şu bilgileri verdi: “Bankalar çek karnesi verilecek müşterilerin seçiminde raporlardan yararlanırken, reel sektör geçmişte ödeme sorunu yaşamış kişilerin belirlenmesi konusunda rapora başvuruyor. Mevcut makroekonomik koşullarda, çek ve risk raporlarının
kullanımının yaygınlaşması ile birlikte karşılıksız çek adetlerinin daha da gerileyebileceği düşüncesindeyiz.”
Davalar çabuk sonuçlanıyor
Karşılıksız çeklerde yaşanan azalmanın gerekçelerinden biri de hukuki sürecin daha hızlı işlemesi. Karşılıksız çek davalarında uzmanlaşan Avukat Mehmet Katar, daha önce çeki yazılan kişiler hakkında açılan davaların 3-4 yıl gibi sürelerle sonuçlandığını bu süre içerisinde de aynı kişinin birçok çek yazabildiğini söyledi. Yeni düzenlemede ise davaların kısa sürede tamamlanmasıyla birlikte çeki yazılan kişilerin deşifre olduğuna vurgu yapan Katar, “Bu tür riskli kişiler yeni çekler yazamayınca mağduriyet azaldı” dedi.
Güvenli çek için neler yapılmalı ?
*Çek alacağınız kişinin daha önce yazılmış çeki olup olmadığını,Kredi Kayıt Bürosu’ndan araştırın.
*Çek alırken çek sahibinin dışında bir başka kişinin de çeke kefil olmasını sağlayacak ikinci imza attırın.
*Büyük miktarlı çeklerde çeki yazılmamış olsa bile mutlaka risk raporu hazırlatın.
(Kaynak: Bugün Gazetesi | 18.11.2013)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.