Kuponla SGK Olur Mu?

 Habertürk yazarı Ali Tezel'in gündeme getirdiği "Gündelikte kupon dönemi" tartışılıyor

Sosyal Güvenlik Uzmanı ve Habertürk Gazetesi yazarı Ali Tezel’in Türkiye gündemine getirdiği ve Pamukkale Üniversitesi Çalışma Ekonomisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Oğuz Karadeniz’in bilimsel makale yazarak önerdiği sosyal güvenlikte kupon sistemi yeni bir tartışma başlattı. Ev hizmetlerinde çalışan gündelikçi kadınların prim kaçağını önlemek ve sosyal güvenceye kavuşturulmasını sağlayabilmek için çalıştıkları gün kadar prim verilmesini içeren kupon sistemini çok yararlı bulanlar olduğu gibi, bu sistemin suiistimal edilmesinden endişe duyanlar da var.

'Camdan düşen yaralanırsa bakılır'
Sosyal Güvenlik Uzmanı-Habertürk Yazarı Ali TEZEL:

İnsanların bürokratik işlemlerle uğraşması, süreci takip etmesi tıpkı mali müşavirler gibi profesyonellik gerektiriyor. Sosyal güvenliğe en çok muhtaç durumda olan gündelik temizlikçiler gibi ev çalışanlarının sosyal güvenliğe kavuşturulması için işlemlerin basit hale getirilmesi gerekir. Finlandiya, Belçika’da olduğu gibi bizde kupon sistemine geçebiliriz. Böylece ev sahipleri, evlerinde iş kazası geçiren gündelikçiler nedeniyle 300 bin TL’yi bulan parayı SGK’ya ödemekten kurtulmuş olur. Cam silerken düşen bir kadın yaralanırsa sağlık giderleri, özürlü kalırsa emekli aylığı, hayatını kaybederse geride kalanlara dul-yetim aylığı güvencesi olur.

'Suiistimal edilir, işveren lehine rant oluşur'
Taşeron İşçileri Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Cemal BİLGİN:

Sosyal güvenlik sisteminde çok ciddi bir iş güvenliği sorunu var. Biz de bu nedenle dernekleştik. Hollanda’da 4 yıl yaşadım. Orada da günlük ve saatlik işçiler var. Ama sigortalarını işveren günlük-saatlik yatırıyor. Devlet denetliyor. Kupon sistemi iyi bir fikir olabilir ama Türkiye koşullarında suiistimal edilecektir. İşverenler tarafından bu sistem büyük bir rant haline getirilecektir. Gerçek çalışanlara yine bir faydası olmayacak. Asıl çözüm günlük işler yerine, çalışanlara iş güvencesi olan, sürekliliği olan istihdam alanları sağlamaktır. Bu kişilerin maaş garantisi olmadığı gibi öyle 1-2 günlük iş için de mevcut durumda kimse sigorta yaptırmadığı için iş kazası durumlarında ortada kalıyorlar. Bu da önemli bir sıkıntıdır.

'Sistem son derece doğru, mutlaka yasalaşmalı'
Sosyal Güvenlik Uzmanı Dr. Resul KURT:

Türkiye’de ev hizmetleri gibi süreklilik arz etmeyen işlerde kupon sisteminin uygulanması son derece doğru. Hem çalışanlar hem de bu kişileri çalıştıranlar açısından pratik ve uygulamanın bir olması nedeniyle mutlaka yasal düzenleme yapılmalıdır. Günübirlik çalışan kişilerin sosyal güvenceye kavuşturulması hem bir sosyal sorumluluk hem de kaynakların etkili ve doğru kullanılması için gerekliliktir.

'Kupon sistemi bize uymaz, yasadan yararlansınlar'
Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Rıza OKUR:

Kupon sistemi bize son derece yabancı bir sistem, oldukça problemli. Denemek hata olur. 5510 sayılı sosyal sigortaların ve genel sağlık sigortasının kapsamına ev hizmetleri girmiyor. Ama aynı kanunun 5. maddesinde ev hizmetleri diye bi rbaşlık açılıyor. Yanına parantez açılarak, ‘ücretli ve sürekli çalışıyorlar’ olma şartı koyuluyor. Gündelikçi diye tanımladığımız 1 günlük temizliğe gelen kadınlar için yasa bu haliyle iş güvencesi sağlamıyor. Sorun ‘süreklilik’ kavramından çıkıyor. Ev hizmetlerinde çalışan kişi, haftanın aynı günü aynı eve gidip geliyorsa bu kişinin kesinlikle sigortalanması gerekir.

'Çok iyi bir fikir, TBMM’ye öneri olarak getirelim'
Eski DİSK Genel Başkanı ve CHP İstanbul Milletvekili Süleyman ÇELEBİ:

Türkiye’de özellikle ev işlerinde çalışan kadınlar gündelik gibi görünseler de aslında pazartesiden cumaya her gün çalışmakta. Buna rağmen sosyal güvenceleri yoktur. Bu güvence sağlayacak öneri ve projeleri anlamlı buluyorum. Çok iyi bir fikir. Komisyona da böyle bir öneriyi getirebiliriz. TBMM’de de destekleriz.

'Kupon sistemiyle sigortaları otomatik ödenir'
Eski Çalışma Bakanı Yaşar OKUYAN:

Kupon sistemi mantıklı geliyor. Yasa çıkarsanız bile o kadını 1 günlüğüne evine çağıran bir kişinin de çok uzun evraklarla, bürokratik işlemlerle uğraşması mümkün değil. Kaza durumunda da evine çağıran kişi adına çok ciddi sorumluluk var. Kişiler gidip 20-30 günlük kupon alır. Çalışan kişinin kod numarasıyla da sisteme sigorta primi olarak kaydedilir.

(Kaynak: Haber Türk | 25.10.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.