Hakan ÜZELTÜRK - Amerika vergiler hakkında ne düşünüyor?

Amerika Birleşik Devletleri'nde 1937 senesinde kurulan Vergi Vakfı, Nisan-2007 tarihinde bir Özel Rapor yayınladı. Rapor 2007 senesine ait yıllık bir araştırmanın sonuçlarını yansıtıyor. Araştırma 2012 yetişkin üzerinde

yapılmış. Bu rakam 2006 yılında 2017, 2005 yılında ise 2013 tür. Bu araştırmada göze çarpan bazı sonuçlar şu şekilde sıralanmaktadır:

1. Ödenen federal gelir vergilerinin çok yüksek olduğunu düşünenlerin sayısı yüzde 58. Bu rakam 2006'da yüzde 59, 2005'te ise yüzde 55 çıkmış.

2. Kişilerin gelirlerinin en fazla ne oranda vergiye gitmesi konusunda ise ağırlık son üç senede yüzde 10-yüzde 19 aralığında toplanıyor. 2007 (yüzde 47), 2006 (yüzde 43), 2005 (yüzde 41).

3. Sene boyunca alınan ulusal güvenlik, yollar, kamu okulları, sosyal güvenlik, polis hizmetleri, gıda denetimi gibi kamu hizmetlerine ne kadar para ayırmak size makul geliyor sorusuna yüzde 46 kesim 1.001- 10.000 dolar; yüzde 43'lük kesim 0-1.000 dolar cevabını vermiş.

4. Verilen kamu hizmetleri ve alınan vergiler kıyaslanınca çoğunluk yüzde 41 oranla mevcut durumun korunmasından yana olduğunu belirtmiş.

5. Vergilerin adil olması konusunda ise halk sadece sigara, bira ve şarap üzerinden alınan vergilerin çok adil olduğunu düşünüyor (yüzde 29). Bunun yanında sadece adil olduğunu düşündükleri vergiler ise kurumlar ve gelir vergileri ile sosyal güvenlik kesintileri.

6. Federal gelir vergisinin karmaşık olup olmadığı sorusuna ise yüzde 50 çok karmaşık, yüzde 33 oldukça karmaşık cevabını vermiş. Hiç karmaşık bulmayanların oranı ise sadece yüzde 2.

7. Halkın yüzde 78'i federal vergi sisteminin tamamen gözden geçirilmesi veya önemli değişiklikler yapılmasından yana.

8. Bir başka ilginç soru ise 2006 senesinde mükelleflerin üçte birine denk gelen 43.4 milyon kişinin indirimler ve krediler sebebiyle hiç federal gelir vergisi ödememeleri karşısında bu durumun adil olup olmadığı, hükümet harcamalarına yardım etmek amacıyla herkesin minimum bir ödemesi gerekip gerekmediği yönündeydi. Bu soruya kişilerin yüzde 61'i minimum bir vergi ödenmesi gerektiği yönünde destek vermiştir.

9. Yukarıdaki cevaba rağmen bir sonraki soruya verilen cevap farklı. Bu soruda kişilere bütçe açığının 2007 senesi için 244 milyar dolar olacağı tahminiyle bunun kişisel olarak 1.789 dolarlık bir vergi yüküne yol açacağı, bütçe açığının önlenmesi ve bütçe dengesinin sağlanması için bu ek vergi yüküne katlanmak isteyip istemedikleri sorulmuş. Sadece yüzde 10 evet yanıtı vermiştir. yüzde 76'lık kesim buna karşı çıkmıştır.

10. Yukarıdaki soruda evet diyen yüzde 10'a bugünkü Kongre'nin ödenen ek vergiyi ne şekilde kullanacağını düşündükleri sorulduğunda, yüzde 50 çoğunluk bu meblağın büyük kısmının harcamalara gideceğini, bütçe açığının kapatılamayacağını ifade etmiştir.

Görüldüğü üzere çoğunluk vergilerin yüksek ve mevzuatın karmaşık olduğunu, fakat hizmetler dikkate alınınca vergilerdeki mevcut durumun korunmasını istemektedir. Çoğunluk minimum vergiden yana olmakla birlikte bütçe açığı için ek vergi ödemek de istememektedir. Kişilerin vergiye ayırmak istedikleri pay gelirlerinin en fazla yüzde 19'udur. Halkın bazı sigara, bira ve şarap üzerinden alınan vergileri çok adil bulması ise dikkat çekicidir. İlginç bir bilgi de Wisconsin eyaletinde bira üzerinden alınan verginin 38 senedir değişmediğidir. Bizdeki vergilere bakınca inanılır gibi değil tabii.

Yukarıdaki bilgiler sadece toplumun belirli bir kesiminin görüşlerini yansıtıyor. Fakat sayıdan ziyade izlenen yöntemler, katılanların niteliği ve yapan kurumlar ön planda. Bu açıdan söz konusu araştırma ciddi bir araştırma. Buradan bazı dersler çıkarılabilir mi? Bu konuda her ülkenin şartları ve öncelikleri farklı olmasına rağmen satır aralarında ülkemiz için de bazı mesajlar yok değil.

Not: 31.5.2007 Perşembe günü saat 10.00'da Galatasaray Üniversitesi'nde Prof. Dr. Adnan Tezel'in aramızdan ayrılışının 10. yılı münasebetiyle çeşitli vergi konularının tartışılacağı bir toplantı var. Sevenlerini bekleriz.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 28.05.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.