11 Milyon Sigortalının Gözü Kıdem Fonunda

 Çalışan kesimin tüm dikkatleri kıdem tazminatı düzenlemesine çevrildi. Ay sonunda önce Başbakan’a ardından da TBMM’ye sunulacak olan düzenleme radikal değişiklikler içeriyor.

ESİN GEDİK

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın işçi ve işverenlere yönelik“aranızda anlaşın, gelin” dediği kıdem tazminatı konusunun ayrıntıları henüz netlik kazanmadı. Çalışma hayatı uzmanları kıdem fonu uygulamasının 2014’ün ilk aylarında yürürlüğe girmesini bekliyorlar. İki yılı aşkın bir süredir tartışılan düzenlemedeki bazı maddelerin işçi ve işveren lehine yumuşatıldığı belirtiliyor.

İŞÇİ VERGİ ÖDEYECEK Mİ?

Bu maddelerden biri kıdem tazminatı üzerinden kesilecek gelir vergisi uygulamasıydı. Var olan mevcut sistemde çalışanlar işlerinden ayrıldığında ya da emekli olduğunda tazminatını kesintisiz olarak işvereninden alıyor. Bir önceki düzenlemede hak edilen tazminatın gelir vergisinin otomatik kesilmesi öngörülüyor.

GİDER OLARAK KAYDEDİLECEK

Ancak işçi ve işveren kesiminin tepkileri nedeniyle yeni pakette bu madde yer almayacak. Kıdem tazminatı nedeniyle, işçinin ücretinden herhangi bir kesinti yapılamayacak. İşverenleri de rahatlatmak için kıdem tazminatı fonuna ödeyecekleri tutarı, gelir ve kurumlar vergisi yönünden ‘gider’ kaydedebilme fırsatı verilecek.

SÜRE DÜŞECEK Mİ?

Şu anda kıdem tazminatı ödenirken her çalışma yılı için bir brüt maaş dikkate alınıyor. Bu da aylığa bölündüğünde yüzde 8.3 demek. Daha önce bu rakamın yüzde 4’e düşürüleceği konuşuluyordu, seçim öncesi hükümetin bu riski almayıp oranı biraz daha yüksek tutması bekleniyor. Kulislerde 30 günlük brüt ücretin fona devri halinde 20 güne düşürüleceği konuşuluyor.

ZAMAN AŞIMI OLUR MU?

Yanıt bekleyen bir diğer soru da bu. Şu anda zaman aşımı gibi bir uygulama yok. Geçen yıl tartışılan maddeler arasında kıdem tazminatına hak kazanan kişiye 10 yıl içinde fona başvurma zorunluluğu getirileceği başlığı da bulunuyordu. Ancak bu uygulamanın gereksiz olduğuna karar verildi, yeni sistemde de bulunmayacak.

İŞTEN ATILAN NE YAPACAK?

MEVCUT sistemde, işveren işten attığı çalışana kıdem tazminatı ödemek zorunda. Tek şart ise, kişinin aynı işyerinde bir yılını doldurmuş olması. Yeni sistemde de bu madde olacak. Haksız fesih yapan işveren çalışana kıdemini vermek zorunda. Hatta 1 yılı doldurmuş olması bile gerekmeyecek 10 ay bile çalışsa, bu hak ‘fonda birikecek.

KIDEME HAK KAZANMA SÜRESİ NEDİR?

Yürürlükteki sistemde, bir yılını dolduran çalışan işten ayrıldığında kıdem parasını alabiliyor. Oysa yeni sistemde bu parayı elde etme süresi 15 yıla uzatılacak. 15 yılı dolduran kişiler ise ‘artık çalışmayacağım, tazminatımı verin’ dediğinde birikmiş parasının sadece yarısını alabilecek.

ESKİ ÇALIŞAN NASIL ETKİLENİR?

Kazanılmış haklardan geriye gidiş yok. Ancak çalışan açısından bazı sıkıntılar doğabilir. Çünkü kişi kıdemini, fona aktarmak zorunda olmayacak, gönüllülük esas alınacak. Son sözü ise işveren söyleyecek.
Çalışanla patronu karşı karşıya getirecek bir diğer konu da hangi şirketle çalışılacağı. Kıdemler merkezi bir çatı altında toplanacak ancak bu birikmiş parayı özel emeklilik şirketlerinin yönetmesi planlanıyor.

PATRON: 15 GÜN OLMALI

İşverenin başlıca talebi sürenin kısaltılması. İşveren Sendikaları sürenin 15 günlük maliyeti geçmeyecek şekilde düzenlenmesini istiyor. TOBB da mevcut yapının doğru olmadığını düşünüyor. TÜSİAD ise bir yıl için gün sayısının yarıya düşürülmesini öneriyor.

İŞÇİ ÜÇ CEPHEYE AYRILDI

İŞÇİ sendikaları arasında ayrılık var. Hak-İş kazanılmış hakların korunmasını istiyor, ‘fona’ sıcak. Türk-İş’in hassas noktası ise geriye götürecek uygulamalar. DİSK ise fon sistemine karşı. Gerekçeleri ise işçilere sağlanan nispi iş güvencesinin ortadan kalkacak olması.

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 04.10.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.