Ekim 2008 Ayı Sonrası İlk Defa Memur Olanlarla İlgili Önemli Detay / Şevket Tezel

 Soru: Bir KİT'te 2006 girişli 399 KHK'ya ve 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi bir sözleşmeli bir memur 2009 yılında istifa ederek aynı yıl 657 sayılı Kanuna tabi bir kadroda müfettiş yardımcısı olarak atanıyor. Bu kardeşimizin 5510 sayılı kanun çerçevesinde değerlendirildiğini biz maaş bordrosunu incelerken fark ettik. Bizim takıldığımız konu ilgili mevzuatı kurcaladığımızda 5434 sayılı Kanuna tabi olması gerekir yönünde. Fakat uygulamada bu ve bu gibi durumda olan bir çok kişi kurumlar tarafından 5510 sayılı kanun çerçevesinde değerlendirilmekte. Doğru bilgiye sahip olmak amaçlı konunun duayeni olarak bu kişinin hangi kanuna tabi olması gerektiği konusunda bilgi verir misiniz? E.BİNİCİ

Cevap: 5434 sayılı Kanuna göre iştirakçi iken, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği Ekim 2008 tarihi itibarıyla 5510 sayılı Kanunun 4/1-c maddesi kapsamına alınanlar, Ekim 2008 tarihinden önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmış olup yine 5510 sayılı Kanunun 4/1-c maddesi kapsamında yeniden çalışmaya başlayanlar ile bunların dul ve yetimleri hakkında bu 5510 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dâhil olmak üzere 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre işlem yapılması gereği yine 5510 sayılı Kanunun (Geçici madde 4) amir hükmüdür.
Bu nedenle 2006-2009 yılları arasında 399 sayılı KHK'ye tabi KİT sözleşmeli personeli olarak Emekli Sandığı iştirakçiliğine tabi olanlar Ekim 2008 ayı ve sonraki bir tarihte memur olmaları hasebiyle 4/1-c sigortalısı olmaları halinde 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olmaları gerekmektedir.
Yani emeklilik şartları bakımından 5434 sayılı Yasaya tabi olacakları gibi görevdeyken de tüm istihkaklarına göre prime tabi değil, derece ve kademelerine göre tespit edilecek gösterge ve ek göstergelerine, kıdemlerine göre Emekli Sandığı matrahına tabi olacaklardır. Elbette emekli aylığı da prime esas kazanç matrahına göre değil, derece ve kademesine göre hesaplanacaktır ki bu durum bahse konu kapsamdakiler için hayati önemi haiz bulunmaktadır. Bu bakımdan Ekim 2008'den itibaren ilk defa 4/1-c sigortalısı yani memur olanların Ekim 2008 ayından önce en az 1 ay yedeksubaylık yapmış olmaları bile emeklilik ve kesenek/prim sistemlerini baştan aşağı değiştirecek bir niteliğe sahip bulunmaktadır. Dolayısıyla bu kapsamdakilerin görev yaptıkları personel birimini çalışma geçmişleri hakkında bilgilendirmelerinde fayda bulunmaktadır.
Nitekim sorunuza konu personelinizin nakil yoluyla değil de istifaen geçmiş olması ve durumun öneminin farkında olmayışı nedeniyle yeni kurumunun hatalı uygulama yapmakta olduğu anlaşılıyor. Oysa nakil yoluyla geçmiş olsaydı maaş nakil ilmühaberi sayesinde hatalı işleme mahal kalmayacaktı.

Soru: 01.12.1989 tarihinde sigortalılığa başlayan eşimin bugüne kadar sadece 30 gün primi mevcut olup, doğum tarihi 03.10.1972’dir. Eşim 1993 ve 1997 tarihlerinde olmak üzere iki doğum yapmıştır. Eşim evde el işleri yapıyor ve kendine göre cüzi bir kazanç sağlıyor. Ben de bunu değerlendirmek istiyorum. İlk etapta evde el işleri uğraşı ile sigortalılığını yeniden başlattığım takdirde emekliliği için ne kadar zaman prim ödemem gerekir? Nasıl bir yol izlemem gerekir? Doğum borçlanmasını nasıl yapabilirim? Bu borçlanmanın ödemesini hangi orandan yapmalıyım? M.GÜL

Cevap: Sigortalılık başlangıcına göre eşiniz SSK’lılıktan emeklilik bakımından 46 yaş ve 5 bin 375 güne veya 58 yaş ve 3 bin 600 güne tabi bulunuyor. 7 yıl 4 ay isteğe bağlı olarak vergiden muaf iş yapan ev hanımı kapsamında prim ödedikten sonra en az 3,5 yıl (1260 gün) SSK’lı olarak çalışırsa yaklaşık 11 yıllık bu süreçten sonra emekli olabilir. Doğum borçlanmasını da bu 11 yıllık süreçte yapmanız gerekiyor. Sizin durumunuzda doğum borçlanmasını asgariden ödenmesi yerinde olur.

(Kaynak: Alitezel.com | 23.09.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.