Stajyerlerin Doğum Borçlanması / Sadettin Orhan

 Mesleki eğitim gören öğrenciler bu kapsamda işletmelerde belirli süre staj yapıyorlar. Bu öğrencilerin adına SGK'ya iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık primi ödenirken, emeklilik primleri ödenmiyor. Dolayısıyla bu kişilerin emeklilik hesabında staj başlangıcı geçerli sayılmıyor. Diyelim ki 1990 yılında meslek lisesinde staj yaparken sigortalı oldunuz, daha sonra 1995 yılında normal sigortalı olarak çalışmaya başladınız. Emeklilik hesabınız yapılırken 1990 yılına göre değil 1995'e göre hesaplama yapılıyor.

Doğum borçlanması yapabilirsiniz

Öte yandan emeklilik hesabında dikkate alınmayan staj sigortası, doğum borçlanması uygulamasında geçerli sayılıyor. Normalde sigorta başlangıcından önceki doğumlar borçlandırılmazken, staj başlangıcı ile normal sigorta arasındaki doğumlara borçlanma hakkı tanınıyor. Konuyu okurumuz Selma Hanım'ın bilgileriyle örneklendirmiş olalım. Selma Hanım 1989 yılında öğrenciyken bir bankada staj yapıyor. Daha sonra 1992 ve 1995 yıllarında iki doğum yaptıktan sonra 2010 yılında çalışma hayatına normal sigortalı olarak başlıyor. Selma Hanım'ın emeklilik yaşı ve prim günü hesabında 1989 yılındaki staj sigortası değil 2010 yılındaki başlangıcı esas alınacak. Fakat doğum borçlanması için staj sigortası geçerli sayılacak ve iki doğum için toplam 1440 gün borçlanabilecek.

Dava açmanız gerekebilir

Soru: Sadettin Bey, ben 2001yılında Hollanda'da iş kazası sonucu malulen emekli oldum. Türkiye'den de emekli olmak istiyorum. Malulen emeklilik süresini Türkiye'den emekli olmak için borçlanabilir miyim? Bunun için nasıl bir yol izlemeliyim? Osman Ç.

Cevap: Değerli okurum, Türkiye'de daha önce çalışmanız varsa, Hollanda'daki çalışma sürenizi borçlanarak malulen emeklilik talebinde bulunabilirsiniz. Ancak Türkiye'de hiç çalışmanız yokken Hollanda'da kaza geçirmişseniz, malulen emekli olabilmek için önce Hollanda'daki çalışma başlangıcınızın Türkiye'de de geçerli sayılması için dava açmanız gerekir. Dava sonucuna göre tekrar SGK'ya yurtdışı borçlanma ve malulen emeklilik başvurusu yaparsınız. Bununla birlikte dava açmak yerine borçlanma yapar ve en az %40 engelli olduğunuza dair rapor alırsanız, yaş şartına tabi olmadan da emekli olabilirsiniz.

Çalışma gücü kaybına bakılır

Soru: Sadettin Bey, ben 2010 yılında dil kanseri oldum. Başarılı bir cerrahi müdahale ile dilimin yarısı alındı ve boynumdaki lenf bezleri temizlendi. Şu an bir şikayetim veya sağlık sorunum yok ama kontrollerim hâlâ devam ediyor. Yeni yapılan maluliyet düzenlemesiyle malulen emekli olabilir miyim? Ali Ş.

Cevap: Değerli okurum, öncelikle geçmiş olsun. Son yapılan yönetmelik değişikliği ile kanser hastalıklarında maluliyet uygulaması genişletildi. Ancak hastalığın türü ne olursa olsun, her halükârda en az %60 oranında çalışma gücü kaybınızın oluşması gerekiyor. Yani hastalığın türü kadar, sizin çalışma gücünüzü ne ölçüde etkilediği de önemli. Buna da alacağınız raporun SGK sağlık kurulu tarafından değerlendirilmesi sonucu karar verilecektir.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 11.09.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.