Analık sigortasının temel başlangıç noktası olan “Analık hali” kavramı 5510 sayılı yasanın 15. Maddesine göre “sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadının ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşinin gebeliğinin başladığı tarihten itibaren doğumdan sonraki ilk sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık süreye kadar olan gebelik ve analık hali ile ilgili rahatsızlık ve özürlülük halleri’’ olarak tanımlanmıştır.
Geçici İş Göremezlik Ödeneği
Geçici iş göremezlik, sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hâllerinde Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulu raporlarında belirtilen istirahat süresince geçici olarak çalışamama hâlidir.
5510 Sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin ilgili hükümleri gereğince sigortalı kadına, analık hallerine bağlı olarak günlük geçici iş göremezlik ödeneği verileceği hüküm altına alınmıştır. Geçici iş göremezlik ödeneği hekimin vereceği istirahate bağlı olarak doğumdan önceki ve sonraki 8 haftalık sürede, çoğul gebelik halinde doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 haftalık süre ilave edilerek çalışmadığı her gün için ödenecektir. Sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine çalışılan süre eklenecektir. Bu sürelerin eklenebilmesi için doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışmasının uygun olduğuna dair sağlık raporu yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularınca düzenlenecektir.
Buna göre, doğum öncesi 8 (7x8=56 gün) hafta veya çoğul gebelik halinde 10 (7x10=70 gün) haftalık istirahate ayrılan veya 3 hafta kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alan ancak daha önce erken doğum yapan kadın sigortalıya, doğum yapacağı tarihten önce (erken doğum nedeniyle) kullanamadığı günler doğum sonuna ilave edilerek geçici iş göremezlik ödeneği ödenecektir.
Geçici İş Göremezlik Ödeneğinden hangi sigortalılar faydalanmaktadır?
1-Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar,
2-Köy ve mahalle muhtarları,
3- Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar,
4-Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar,
5-Tarımsal faaliyette bulunanlar,
6-Hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular
7-Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri
Geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için;
A- İstirahatin başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin sona ermemesi,
B- Doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması,
C- İstirahat sürecinde işyerinde çalışmamış olması,
Ç- Doğum olayının gerçekleşmiş olması, gerekmektedir.
Sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde 17 nci maddeye göre hesaplanacak günlük kazancının (doğumun olduğu tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içindeki kazancının çalıştığı gün sayısına bölünmesi) yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir.
Emzirme ödeneği
Analık sigortasından sağlanan diğer bir hak emzirme ödeneğidir. Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılardan (SSK'lı ve Bağ-Kur'lu); kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine, her çocuk için yaşaması şartıyla doğum tarihinde geçerli olan ve Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakanlık Makamınca onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği verilmektedir. 2012 yılı emzirme ödeneği tutarı 89 TL’dir.
01/10/2008 tarihinde Kanunla ilk defa getirilen hükümle gelir ve aylık almakta olan emekli ve eşlerine de emzirme ödeneği verilmektedir.
Sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme yardımı ödenebilmesi için, doğum tarihinde doğum yapan kadınla Medeni Kanuna göre evlenmiş olması şartı aranacaktır.
Emzirme ödeneği ödenebilmesi için
Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmesi için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi (iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık) bildirilmiş olması gerekmektedir.
Kendi nam ve hesabına çalışanların bu ödenekten yararlanabilmesi için yukarıdaki hükümlere ilave olarak genel sağlık sigortası primi dâhil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması gerekmektedir.
Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan sigortalılığı sona erenlerin, bu tarihten başlamak üzere üçyüz gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın veya karısı analık sigortası haklarından yararlanacak sigortalı erkeğe, doğum tarihinden önceki onbeş ay içinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneği verilebilecektir.
(Kaynak: farklihaber8.com | 09.09.2013)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.