Mavi Kartlıların Yurtdışı Borçlanması / Tahsin Sınav

 Yurtdışında yasayan Türk vatandaşlarının bulundukları ülkelerin vatandaşlıklarını kazanmasını destekleyen Türkiye, bu amaçla 'mavi kart' (eski adı ve rengiyle 'pembe kart') uygulamasını başlatmıştır. Almanya vb Avrupa ülkelerinin vatandaşlarımız açısından çifte vatandaşlığa imkân tanınmaması nedeniyle bu ülkelerdeki insanlarımız hukuken çifte vatandaş olamamaktadırlar. Ancak SGK tarafından mavi kartlılara borçlanma hakkı verilmiyor. Öncelikle 'Yurtdışı Borçlanması' için belirleyici kriterlerin ele alınması gereklidir.

Yurtdışı borçlanmasından yararlanabilmek için, a) Türk vatandaşı olmak, b) Belirli nitelikte yurtdışı süreleri bulunmak, c) Hizmetleri belgelendirmek, d) Yazılı istekte bulunmak şartları aranacaktır. Bu nedenle, Sosyal Güvenlik Kurumu, mavi kartlıların yurtdışında çalıştıkları süreleri borçlanmak istediklerinde kabul etmiyor. 3201 sayılı Kanun'u dayanak gösterip sadece Türk vatandaşı olarak geçmiş çalışma sürelerini, Türk vatandaşı iken başvuru yapıldığında kabul ediyor. Yasal açıdan yurtdışında Türk vatandaşı olarak geçmiş sürelerin borçlanılması gerekiyor. Ancak borçlanma başvurusu yapıldığında Türk vatandaşı olmak, gerekmiyor, mavi kartlı olmak yeterli oluyor.

Yargıtay 10'uncu Hukuk Dairesi'nin bu konudaki E.2008/18641 ve K.2009/13146 sayılı 14.07.2009 günlü Kararına göre, '...davacının, Türk vatandaşlığını haiz olmadığı 26.08.1999 tarihinden sonraki dönemleri borçlanamayacağına ilişkin mahkemenin kabulü yerinde ise de; Türk vatandaşlığından izinle çıkan ve borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşlığını haiz olmayan davacının, Türk vatandaşlığından izinle çıkmadan önce yurtdışında gerçekleşen çalışma sürelerine ilişkin borçlanma hakkının, Türk Vatandaşlık Kanunu ile kazanılmış hak sayılarak korunduğu gözetilerek, anılan süreye ilişkin borçlanma isteğinin kabulüne karar verilmesi gerekliği gözetilmeksizin, yazılı şekilde karar yerilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.'

Türk Vatandaşlığından izinli olarak çıkıp, başka bir ülke vatandaşlığına geçenlere Türkiye'deki haklarını kullanmaları için mavi kart verilmektedir. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumu, mavi kartlılara yurtdışı borçlanması ve yurtdışı borçlanması ile emeklilik hakkı tanımamaktadır. SGK tarafından bu uygulamaya rağmen, iş mahkemesinde dava açıldığında, emsal kararda olduğu gibi, mahkeme kararı ile yurtdışı borçlanması yapılarak emekli olunabilmektedir.

Bu şekilde sonuç alınabilmesi için, yargı sürecinde gerekli emsal kararların tarih ve sayılarını belirtmemizde yarar var. Bu konuda yukarıda sonucuna yer verilen karardan başka iki karardan söz etmemiz mümkündür:

1-Yargıtay 10'uncu Hukuk Dairesi'nin 06.05.2010 tarih ve K.2010/6691 sayılı kararı.

2-sayılı kararı.

2-Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 28.04.2010 tarih, E.2010/10-210, K.2010/240

sayılı kararı.

Bu kararlarda Türk vatandaşlığından izinle çıkan ve borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşlığını haiz olmayan davacının, Türk vatandaşlığından izinle çıkmadan önce yurt dışında gerçekleşen çalışma sürelerine ilişkin borçlanma hakkının, Türk Vatandaşlık Kanunu ile kazanılmış hak sayılarak korunduğu gözetilerek, anılan süreye ilişkin borçlanma yapılabileceği kararlaştırılmıştır. Mavi kartlılar, vatandaşlıktan çıkmadan önceki sürelerde yapılan çalışmalar, işsizlik süreleri ve ev kadını olarak ikamet edilen sürelerin borçlanması yapılabilmelidir. Ancak vatandaşlıktan çıkıldıktan sonraki sürelerin ise dava yoluyla kazanılması ise yasal esaslara takılabilecektir.*

Yurtdışı hizmet borçlanması esaslarında yargı kararlarıyla varılan yeni aşamanın yasal esaslara geçirilmesinin yararlı ve gerekli olduğu düşünülmektedir.

(Kaynak: Yeni Şafak | 26.08.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.