6 ay çalışıp ölen SSK'lının yakını emekli maaşı alabilir

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkan Yardımcısı Özkan Dalbay

Askerlik süresine bağlı olarak 6 ay ile 1 yıl arasında çalıştıktan sonra vefat edenlerin yakınları askerlik borçlanmalarını yapmaları durumunda emekliliğe hak kazanıyor. Uygulama geriye dönük olarak da süre sınırlaması olmaksızın ölüm aylığına hak kazanma imkanı getiriyor. 30 yıl önce vefat eden sigortalının eş ve çocukları SGK'ya başvurup ölüm aylığı alabiliyor. Ancak birçok kimse uygulamadan habersiz. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkan Yardımcısı Özkan Dalbay, ölüm aylığına hak kazanma şartlarının son derece yumuşatıldığını; ancak ciddi bir başvuru artışı olmadığını söylüyor. Bunu, vatandaşların yeni uygulamadan haberleri olmamasına bağlıyor. Bu durumda olan en az 50 bin kişinin bulunduğu ve SGK'ya başvurmaları durumunda eş emekli maaşı alabilecekleri belirtiliyor. Normalde ölen sigortalının yakınlarına SSK'dan maaş bağlanabilmesi için 5 yıllık sigortalılık süresi, toplamda en az 900 gün prim ödemesi ve her yıl için ortalama 180 gün prim ödenmiş olması gerekiyordu. Ancak yapılan değişiklikle her yıl için 180 gün şartı kaldırıldı. Ölüm aylığı için 900 gün prim ve 5 yıl sigortalılık süresi yeterli oldu. Askerlikte geçen süreler de borçlanılarak 900 günden düşürülebildiği için 2 yıl askerlik yapanlar için 180 gün, 1,5 yıl askerlik yapanlar içinse 1 yıl prim yatırılmış olması yeterli. Örneğin vefat eden kişi eğer 2 yıl askerlik yapmışsa yakınları 720 güne denk gelen bu askerlik süresini borçlanabiliyor. Sigortalı, sağlığında sadece 180 gün prim yatırmış olsa bile askerlik ödemesiyle birlikte 900 günü yakalayarak emekli olabilecek. Eğer askerlik süresi 1,5 yıl ise bu durumda 550 güne denk gelen bu süre borçlanılabilecek. Ölenin yakınlarına emekli maaşı bağlanabilmesi için gerekli olan 900 gün için 350 gün çalışmış olunması şartı aranacak. Bu düzenleme, 5 yıllık sigortalılık süresinin de geriye yürümesini sağlayacak. Askerlik yapılan süre, öngörülen 5 yıllık sigortalılık süresinden çıkarılacak. Örneğin 2 yıl askerlik yapan biri için ölüm tarihi itibarıyla 3 yıl sigortalılık süresi yeterli olacak. 3 yıl sigortalılık süresi ve 6 ay çalışmışlık, emeklilik için yeter şart. Düzenleme, geçmişte bu şartları taşımaması nedeniyle mağdur olanların başvuruda bulunmasına imkan sağladı. Yeni şartlara göre emekliliği hak edenlerin yakınları, süre sınırlaması olmaksızın yakını kaç yıl önce vefat ederse etsin kuruma başvurup maaş talep edebilecek.

Sosyal Güvenlik Reformu'nu kısmen hayata geçiriyoruz

Düzenlemeyle birlikte reformda öngörülen kolaylığın hayata geçtiğini ifade eden SGK Başkan Yardımcısı Dalbay, Sosyal Güvenlik Reformu'nun öngördüğü bazı düzenlemeleri yasanın kendilerine verdiği yetkiler çerçevesinde yürürlüğe soktuklarını ifade ediyor. Anayasa Mahkemesi'nin verdiği iptal kararı sebebiyle bu konuda boşluk doğduğuna işaret eden Dalbay, yeni düzenleme ile hem bu boşluğun giderildiğini hem de reformun ilgili maddesinin SSK'lılar için hayata geçtiğini aktarıyor. Ancak yeni düzenleme çerçevesinde maaş almaya hak kazananlara geriye dönük ödeme yapılmayacak. Başvuru tarihi başlangıç kabul edilip bu tarihten sonrası için emekli maaşı ödenecek.