Kadro Hakkı Tanınan Sözleşmeliler Hesaplarını Neye Göre Yapmalı? / Şevket Tezel

 Emeklilik tarihi, aylık bağlamada uygulanacak sistem ve buna bağlı olarak değişecek miktarı çalışanlar için önemli bir konu. Kadroya geçirilecek sözleşmeli personel için özellikle bu günlerde bu konu önem taşıyor, taşımalı da. Zira onlar bugünlerde bir yol ayrımına girmek durumundalar. Yasa 02.08.2013 tarihli ve 28726 sayılı RG’de yayımlanarak yürürlüğe girdi ve sözleşmeli personel için düşünme süreci başladı.

6495 sayılı Yasanın ilgili 9 uncu maddesinin yürürlüğe girdiği 02.08.2013 tarihinden itibaren; 
Kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatı ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda 25/6/2013 tarihi itibarıyla 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi kapsamında tam zamanlı olarak istihdam edilmekte olan sözleşmeli personel,

Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşları tarafından hizmet akdi ile sözleşmeli olarak istihdam edilecek ve işçi sayılmayan sözleşmeli sağlık personeli,

İl özel idaresi, belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birliklerinde 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde 25/6/2013 tarihi itibarıyla çalışmakta olan sözleşmeli personel,

Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumunda radyo-televizyon yayın, yapım, teknik ve bilişim hizmetlerini yürütmek üzere yapılacak sınavla istihdam edilen ve sosyal güvenlik açısından 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan sözleşmeli personel ile Kurumda istihdam edilen ve işçi sayılmayan sözleşmeli personel,

için 30 gün memuriyete geçirilecek diğer sözleşmeli personel için 60 gün karar verme süresi olacak. Bu sürede 657 sayılı Kanunun 4/B maddesine göre çalışmakta olan sözleşmeliler kadroya geçip geçmeme konusunda nihai kararlarını verecekler.

“Beklenen bu değil mi, tabii ki herkes geçmek ister, bu da soru mu?” dediğinizi duyar gibiyim. Ancak kazın ayağı öyle değil, unvan ve alacağı ek göstergesine, emekliliğe kalan süreye, çalışma geçmişine göre bu sorunun cevabı değişir. Zira 2008’den sonra ilk defa memuriyete geçecek 657/4/b’li sözleşmelilerin aylık bağlama sistemi ile 5434 sayılı Kanuna göre aylık bağlama sistemi çok farklı esaslara dayanıyor.

Keza Ekim 2008’den önce yedek subay olarak bile olsa kısa süreliğine 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre çalışanla hiç çalışmadan geçenin dönüşümden elde edeceği getiri-götürü aynı olmayacak.

Vakıa evet, SGK’nın 2011/55 sayılı Genelgesi emeklilik hesabında çözümü ortaya koymuş bulunuyor. Buna göre 01.10.2008 gününden önce 657/4-B’li sözleşmeli personel olanlar için emeklilik hakkı 5510 sayılı Kanuna göre değil, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre yapılacak. Yani, kadroya (657/4-A’ya) geçerlerse normal emeklilik için en az 3,5 yıl memur olarak görev yapmak kaydıyla 5434 sayılı Kanuna göre emekli edilecekler. Bu durumda Mayıs 2002’den önceki SSK veya Bağ-Kur süreleri de yaş hesabında olumlu rol oynayacak.

Daha önce hiç 5434 sayılı Kanuna tabi olmayıp kamuda sözleşmeli çalışmaya da 01.10.2008’den sonra başlayanlar ise tamamen 5510 sayılı Kanuna tabi olacaklar. Yani sigortalılık sürelerini tamamlama tarihlerine göre kadın iseler 58-65 erkek iseler 60-65 yaşından önce emekli olamayacaklar.

Bahse konu yasa hükümlerine göre memur kadrolarına atananların, söz konusu mevzuat hükümlerine göre sözleşmeli personel olarak geçirdikleri hizmet süreleri, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilecek. İşin diğer ayağı teknik hizmetler, sağlık hizmetleri, avukatlık hizmetleri, eğitim hizmetleri gibi kimi sınıflara tabi özel sektör çalışmalarının kazanılmış hak aylığında değerlendirilecek olması bu gibi hizmeti olanlara ekstra ayrıcalık tanıyacak. Fakat 6495 sayılı bu Kanunla sözleşmeli personel iken memur kadrolarına atananların beş yıl süreyle başka kamu kurum ve kuruluşlarına nakli yapılamayacak.

Kadroya geçirilen sözleşmeli personel için görünen o ki kamuda sözleşmeli statüye geçiş tarihi ile Ekim 2008 öncesinde 5434 sayılı Kanuna tabi çalışmasının olup olmadığı, sözleşme ücreti gibi unsurlar başta olmak üzere kritik soruların cevabına göre durumlarını değerlendirmeleri gerekecek.

Sözleşmeli statüden kadroya geçip de böyle bir ikilemi söz konusu olmayanlar da var. Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğinde, Savunma Sanayi Müsteşarlığında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığında, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nde, Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatında istihdam edilen ve T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilen sözleşmeli personel zaten 5510 sayılı Kanun bakımından da zaten 4/c sigortalısı olmaktalar.

Soru: Ben 1985 doğumluyum ve eş durumu tayini şartlarını sağlamak için 120 gün askerlik borçlanması yapacağım. Dekontu (özel sektör) iş yerime verdiğimde vergi indiriminden yararlanıp maaşımdaki vergi kesintisini engelleyebilir miyim? H.YILDIRIM

Cevap: Askerlik borçlanması için yatırmış olduğunuz tutarı gelir vergisi matrahından indirilmesini sağlayarak vergi indirimi sağlayabilirsiniz. Zira bu tutar 193 sayılı Kanuna göre Gelir Vergisinden muaf bir ödemedir. 

(Kaynak: Alitezel.com | 05.08.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.