Genel olarak konuyu ele aldığımızda iş güvencesinde belirtilen haklı veya geçerli nedene girmeyen fesihlerde kötü niyet tazminatına değinilecektir.
Burada belirsiz süreli iş sözleşmesi esas alınacaktır.
30 kişiden az işçi çalışıyorsa işe iade davası açılmayacağından kötü niyet tazminat davası hakkında hüküm kurulacaktır.
Kötü niyet tazminat davaları genelde;
Ø Sendika üyeliği,
Ø Sendikal faaliyetlere katılmak,
Ø Irk,renk,cinsiyet ayrımı,
Ø Evli,Bekar olma,
Ø Gebelik,Doğum,
Ø Din,
Ø Siyasi görüş,
Ø İşveren aleyhine şahitlik yapma,
gibi nedenlerle işveren tarafından iş akitleri feshinde kötü niyet tazminatı istenebilir.
KÖTÜ NİYET TAZMİNATI.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. Maddesine göre Kötü niyet tazminatı düzenlenmiştir. İş güvencesi hükümlerinden yararlanmayan, belirsiz süreli sözleşmeyle çalışan işçilerin iş sözleşmesinin fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda bildirim süresinin üç katı tutarında “kötü niyet tazminatı” talep edebilecektir.
Kötü niyet tazminatı ihbar tazminatından tamamen bağımsız bir tazminattır.
İhbar tazminatı ödenmesi kötü niyet tazminatı ödenmesi hakkını ortadan kaldırmaz.
BİLDİRİM SÜRESİNİN ÜÇ KATI TUTARINDA KÖTÜ NİYET TAZMİNATI ÖDENİR:
Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.
İş sözleşmeleri;
a) İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
b) İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,
c) İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
d) İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,
Feshedilmiş sayılır.
Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabilir.
Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.
Bu durumda kötü niyet tazminatı;
a) İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,(Kötü niyet tazminatı=6 hafta)
b) İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra, (Kötü niyet tazminatı=12 hafta)
c) İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra, (Kötü niyet tazminatı=18 hafta)
d) İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra, (Kötü niyet tazminatı=24 hafta)
olarak ödenecektir.
4857/32’nci Madde’nin birinci fıkrasında yazılan ücrete ek olarak işçiye sağlanmış para veya para ile ölçülmesi mümkün sözleşme ve kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulur.İhbar önelleri giydirilmiş ücrete göre hesaplanacaktır. İşveren, hem bildirim sürelerine uymamış hem de iş sözleşmesini kötü niyetli olarak feshetmişse ihbar ve kötü niyet tazminatlarının ayrı ayrı hesaplanıp ödenmesi gerekir.
Örneğin:
İşçi Mehmet bey’in iş akdi haksız nedenle fesih edilmiş,karşılığında kötü niyet tazminatına hüküm kurulmuş.İşçinin 5 yıllık kıdemi olduğundan karşılığında 24 hafta karşılığında kötü niyet tazminatı alacaktır.Giydirilmiş ücreti günlük 100 TL olduğundan karşılığında 16.800 TL olarak ödenecektir.
Konuyla İlgili Güncel Yargıtay Kararı:
T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ Esas No. 2011/9265 Karar No. 2013/13394 Tarihi: 03.05.2013
KÖTÜ NİYET TAZMİNATININ KOŞULLARI
ÖZETİ :
1475 sayılı Yasada, “işçinin sendikaya üye olması, şikâyete başvurması” gibi sebepler ileri sürülerek iş sözleşmesinin sonlandırılması, kötüniyetin varlığı açısından örnekseme biçiminde sayıldığı halde, 4857 sayılı Yasada genel anlamda fesih hakkının kötüye kullanılmasından söz edilmiştir. Maddenin gerekçesinde de belirtildiği üzere, işçinin işvereni şikâyet etmesi, aleyhine dava açması veya tanıklık yapması nedenlerine bağlı fesihlerin kötüniyete dayandığı kabul edilmelidir.
Tazminat miktarının belirlenmesi de Yasa ile açıklığa kavuşturulmuş, “kötüniyet tazminatının” ihbar önellerine ait ücretin üç katı tutarında olacağı belirtilmiş ve ayrıca ihbar tazminatının da ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
Yasanın 17 nci maddesinin son fıkrasındaki düzenleme kötüniyet tazminatını da kapsamakta olup, bu tazminatın hesabında da işçiye ücreti dışında sağlanmış para veya para ile ölçülebilir menfaatler dikkate alınmalıdır.
(Kaynak: Alitezel.com | 18.07.2013)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.