Yanlış Borçlanma Yurtdışı Borçlanmasında Başlangıç Davasını Kaybettirir / Şevket Tezel

 Sosyal güvenliğin ekmek kadar su kadar önemli bir yaşam unsuru olduğu bugün büyük ölçüde anlaşıldı. İnsanımız artık geleceğini düşünerek arayışlara giriyor, hatta bireysel emeklilik gibi bizce fantezilere bile yöneliyor. Fakat eksik ve çok önemli bir şey var ve o eksiklik iki nedene dayanıyor. İlki mevzuatımızın karmaşıklığı nedeniyle flu bir ortamın bulunması, ikincisi de işte bu bulanıklığın da tetiklemesiyle gerçek ve en doğru bilgiye ulaşma bakımından bir takım sıkıntılar yaşıyor. 

Bu sıkıntının da en büyük nedeni henüz vatandaşımızda danışma kültürünün, bilgiye saygı kültürünün tam olarak genelleşememiş olması. Bunun sonucunda ihtiyacın farkındalığını yakalayamamış durumda bulunuyor ve elbette büyük zararlara uğruyor.

Türkiye'de sigorta başlangıcı olmadan yurtdışında sözleşmeli bir ülkede çalışmaya başlayanların ileride Türkiye'de emekli olmak istemesinde bu başlangıcın sayılması gurbetçiyi daha az gün borçlanarak daha iyi maaşla emekli olmasının yolunu yasaya dayalı olarak açıyor.

Bu köşenin ve sitenin okurları, sosyal güvenlik ve iş hukuku konularında gelişmeleri en doğru ve en yakın biçimde gelişmeleri yakalayabiliyorlar. Örneğin belli başlı sözleşmeli ülkelerdeki yurtdışı çalışma başlangıcının Türkiye’de de çalışma başlangıcı sayılması bakımından sözleşmelere rağmen maalesef dava gerekiyor. Bunu yıllar önce duyurmuştuk, bizi dinleyip dava açanlar kazandılar. Dışarıdan taklit edenler oldu, kimi başarılı kimi başarısız. İşte bunun nedeni de danışmaya ve bilgiye değer vermemek olmakta maalesef. Bu sözleşmeli ülke Almanya, Fransa, Hollanda gibi belli başlı bir ülke bile olsa her yurtdışı çalışma başlangıç davası kazanılamıyor. Zira sırf dava açmak değil, öncesinin de önemi bulunuyor. Yurtdışı borçlanmasının da açılacak başlangıç davasına uygun olması gerekiyor. Bunun için de gerçek bir bilene danışmak gerekiyor. 
Aksi durum fiyaskoyla sonuçlanıyor. Örneğin Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 2013/1216 Esas ve 2013/2840 Karar nolu 21.02.2013 tarihli kararında “Dava, borçlanma istemini reddeden kurum işleminin iptali ile Alman Rant Sigortasına giriş tarihi olan 26.09.1978 tarihinin, Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesi gerektiğinin tespiti istemlerine ilişkindir. Mahkemenin, henüz yapılmış bir borçlanma işlemi bulunmadan, sigorta başlangıcına ilişkin kabulü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır. Bir kimsenin Türk sigortasına girmeden önce, Alman rant sigortasına girmiş bulunması halinde, rant sigortasına giriş tarihinin, Türk sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceğini uluslararası sözleşmede öngörmüştür.Ancak, iki ülke arasındaki bu sözleşme hükmünün uygulanabilmesi; davacı tarafa yöntemine uygun şekilde verilecek mehille, Alman Rant sigortasına giriş tarihini içerecek şekilde yurt dışı borçlanmasının usulünce yapılmasının sağlanması halinde mümkün olup, bu husus gözetilmeksizin, yazılı şekilde sigorta başlangıcına hükmedilmesi isabetli görülmemiştir.” denilerek bu gerçeğe işaret ediliyor. 
Bu bakımdan herkes ile ilgisi kuşkusuz olan sosyal güvenlik ile olarak diyoruz ki işin erbabına danışmadan adım atmayın, dahası emekliliğinizi planlayın. Aksi halde yukarıdaki örnekteki gibi önemli bir adımı atlar ve haklı çıkmanız yüzde 99,9 olan bir olayda dava masrafları da üzerinize kalacak şekilde büyük hüsrana uğrarsınız.

 
Soru: 01.02.1986’da matbaada çalışmaya başladım. 1997’nin Haziran ayına kadar da yine matbaalarda çalıştım. 29.10.1997 tarihinden bugüne kadarda bir özel bankada çalışıyorum. 8400 iş gününü tamamladım. Ben bu matbaada çalıştığım zamanlardan acaba yıpranma indirimi kazanabilir miyim? Bunu dava açarak mı yapacağım ve davayı nereye açacağım? A.ALTAN
Cevap: Matbaa çalışanlarının 506 sayılı Kanundan kaynaklanan ilave sigortalılık süresi (yıpranma) vardır. Bu günler hem sigortalılık süresini dörtte bir oranında geri çekerek ve tespit edilen yaştan düşülerek SSK’lılıktan emeklilik tarihinizi iki yönlü olarak öne çekerler. Ancak bunun için matbaa çalışmalarınızın primlerinin buna göre yatması ve bildiriminin buna göre yapılması gerekmektedir. Eğer işveren yahut işverenleriniz bildirimi buna göre yapmamışsa onları ve SGK’yı iş mahkemesinde dava ederek bu haktan faydalanabilirsiniz. Özel banka sandıkları da 506 sayılı yasa kapsamında olduğundan özel bankadan emeklilikte de bu haklardan yararlanacaksınız. Doğum tarihinizi ve ne kadar gün matbaa çalışmanızın bulunduğunu belirtmediğinizden tam emeklilik tarihi hesabınızı yapamıyorum. 

(Kaynak: Alitezel.com | 18.07.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.