Daha önce de çeşitli vesilelerle yazdığımız üzere, Gelir Vergisi açısından 'Engelli İndirimi Uygulaması', Gelir Vergisi Kanunu'nun 31'inci maddesine göre ücretli çalışan engelli veya bakmakla yükümlü olduğu engelli bireyi bulunanlar, serbest meslek kazancı elde eden engelli veya bakmakla yükümlü olduğu engelli bireyi bulunanlar ve basit usulde vergilendirilen engelliler gelir vergisi indiriminden yararlanabilirler. Bu indirim uygulamasında Resmî Gazete'nin 30 Mart 2013 tarihli nüshasında yayınlanan 'Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik' ile değişiklik yapılmış olduğu belirtilerek artık engelli raporlarının Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kurulu'na gönderilmeyeceği ve yapılacak işlemlerde rapordaki oranın esas alınacağı basında yer alan yazılarda benimsenmektedir. Bu yazımda engelliler için GV indirimi ile ilgili bazı detayları aşağıda anlatmaya çalışacağım.
193 sayılı GVK'nın engellilik indiriminin düzenlendiği 31'inci maddesinin hükmüne göre, çalışma gücünün asgarî % 80'ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece engelli, asgarî % 60'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece engelli, asgarî % 40'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece engelli sayılır ve aşağıda engellilik dereceleri itibariyle belirlenen aylık tutarlar, hizmet erbabının ücretinden indirilir. 2013 yılında aylık engellilik indirimi tutarları aşağıda belirtilmiştir:
Birinci derece engelliler için 800.-TL,
İkinci derece engelliler için 400.-TL,
Üçüncü derece engelliler için 190.-TL'dır.
Sözkonusu yasaya göre, gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir: (…) Serbest meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilen engellilerin beyan edilen gelirlerine, 31'inci maddede yer alan esaslara göre hesaplanan yıllık indirim (Bu indirimden bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı ile hizmet erbabı -tevkifat matrahı dâhil- da yararlanır.). (Bkz. GVK.m.89/3)
Resmî Gazete'nin 30 Mart 2013 tarihli nüshasında yayınlanan 'Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik' 'Vergi indirimine esas raporlar' başlıklı 15'inci maddesinde '193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre, sakatlık indirimine esas olmak üzere düzenlenen raporlarda, raporu düzenleyen sağlık kuruluşu tarafından işverenin bulunduğu yerdeki il defterdarlığına gönderilen özürlü sağlık kurulu raporu esas alınır' düzenlemesi de yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Bu değişiklik öncesinde, 222 sayılı GV Tebliği (24.02.1999 tarihli RG) hükümlerine göre, engelliler hakkında görevli hastaneden alınan engelli raporundaki engellilik oranı, %40 veya daha fazla ise Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kurulu tarafından engellilik oranı düşürmesi nedeniyle çeşitli sorunlar yaşanıyor ve Kurul Kararlarına karşı dava açılması gündeme geliyordu. Açılan ve kazanılan davalardan sonra yapılan bu Yönetmelik değişikliğiyle, Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kurulu artık bu konuda karar vermeyecek ve Hastanenin raporuyla vergi indirim belgesi alınabilecektir. Başka bir ifadeyle, artık hastanelerin sağlık kurullarının verdiği engellilik raporlardaki oranlar geçerli olacak, Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kurulu oranları düşüremeyecek ve engelli çalışanlar da artık daha kolay vergi indirim belgesi alacaklar ve emekli olabileceklerdir. Ancak bu konuda henüz GV Tebliği'nde değişiklik yapılmamıştır.
Bilindiği gibi, engellilik indirimi tutarları, her yıl Bütçe Kanunu ile yeniden değerleme oranına göre belirlenmekte, belirlenen bu tutarlar engelli ve yakınlarının gelir vergilerinden indirilmektedir. Yukarıda belirtildiği üzere, 2013 yılı itibariyle işgücü kaybı oranı %40 ile %59 arasında olan 3. derecede engelliler için 190.-TL, işgücü kaybı oranı %60 ile %79 arasında olan 2. derecede engelliler için 400.-TL, işgücü kaybı oranı %80 ve üzeri olan 1. derecede engelliler için 800.-TL olup ücretli çalışanlarda yukarıdaki aylık tutarlar işleme alınırken; serbest meslek kazancı elde edenler ve basit usulde vergilendirilenler için yukarıdaki aylık tutarların 12 ile çarpılması sonucu bulunacak yıllık tutarlar dikkate alınmaktadır.
Engellilik indirimi uygulaması, ücretli çalışanlar için gelir vergisi tevkifatından indirme şeklinde olur. Yani brüt ücretlerinden daha az gelir vergisi kesileceği için, net ücretleri aynı şartlardaki diğer ücretlilere oranla daha yüksek olmaktadır. Serbest meslek faaliyetinde bulunanlar ve basit usulde vergilendirilenlerin ise gelir vergisine tabi kazançlarında indirime gidilmektedir. Bu şekilde engelliler ve engelli yakını olanlar sakatlık indirimi sayesinde daha az kazanmış gibi sayılıp daha az gelir vergisi vermektedirler.
Sonuç: Engelli indiriminde bürokrasinin azaltılması, doğru bir uygulamadır. Hayırlı olsun!
(Kaynak: Yeni Şafak | 15.07.2013)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.