Veysi SEVİĞ - Vergilendirmedeki çarpıklıklar

Anayasal buyruk gereği “Herkes kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır.”

Ancak ülkemizde uygulanan bazı vergilerin söz konusu anayasal buyrukla ilgisi yoktur.

Örneğin bankalardan kullanılan krediler nedeniyle ödenen faizler üzerinden Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi alınmaktadır. Ülkemizde gerek ticari yaşamda ve gerekse bireysel nitelikte ortaya çıkan mali sorunlar nedeniyle kullanılan banka kredileri üzerinden hesaplanan faizlerin ayrıca vergiye tabi tutulmuş olması mali olanakları yetersiz olanların ayrıca vergilendirmek suretiyle daha fakirleştirilmesine neden olmaktadır.

01.01.1985'te yürürlükten kaldırılmış bulunan Gider Vergileri Yasası’nın yürürlükte bırakılan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi'ne ilişkin hükümleri içerisinde bulunan 28. maddesi uyarınca “Banka ve sigorta şirketlerinin her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi'ne tabidir.”

Bu hüküm çerçevesinde bankaların açmış oldukları krediler nedeniyle hesapladıkları, dolayısıyla lehlerine tahakkuk ettirdikleri ve aldıkları faizler üzerinden ayrıca Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi hesaplanmakta ve bu vergi bankalar tarafından hesaplanan faize eklenerek kredi müşterilerinden alınmaktadır. Dolayısıyla; bu miktar kadar kredi maliyeti artmış olmaktadır.

Yüzde 3'lük kaynak fonu

Bankaların açtığı kredilerin faizleri üzerinden alınan bu vergiye ek olarak halen uygulanmakta olan ve fakat buna karşılık konuya ilişkin yasal düzenlemesi yürürlükte bulunmayan yine hesaplanan faiz esas alınarak borçludan ayrıca yüzde 3 oranında “Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu” alınmaktadır.

Buna göre örneğin almış olduğu kredi için 1000 YTL faiz ödeme zorunda kalan bir kredi müşterisinin bankaya söz konusu faize ek olarak yüzde 5 oranında Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi'ni ve buna ek olarak da yüzde 3 oranında Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu olmak üzere yüzde 8; yani 80 YTL daha ödemek zorunda olmasını yukarıda aynen aktarmış bulunduğumuz anayasal buyruk çerçevesinde kabullenmemiz mümkün değildir.

Bir başka anlatımla; kredi alan bir kişi veya kurumu bu durum nedeniyle ayrıca vergi ödemeye zorlamak doğrudan anayasal buyruğa aykırı bir vergilendirme anlamına gelmektedir.

Anayasal buyrukla örtüştürülmesi mümkün olmayan bir başka vergi de Yangın Sigortası Vergisi'dir. Belediye Gelirleri Yasası’nın 40. maddesi uyarınca belediye sınırları ve mücavir alanlar içindeki menkul ve gayrimenkul mallar için yapılan yangın sigortaları dolayısıyla alınan sigorta primleri Yangın Sigortası Vergisi'ne tabidir.

Yangın Sigortası Vergisi'ni, sigorta şirketleri ödemekte olup, bu vergi sigorta işlemini yaptıran müşterilere doğrudan yansıtılmaktadır. Yangın Sigorta Vergisi'nin oranı yüzde 10'dur.

Ozan Arif'e kulak verelim

Sigorta şirketleri bir ay içindeki vergiye tabi işlemlerini ertesi ayın 20. akşamına kadar bağlı bulundukları belediyelere bir beyanname ile bildirmek ve hesaplanan vergiyi aynı sürede ödemek zorundadır. Bilindiği üzere yangın sigortasının amacı, yangın nedeniyle menkul ve gayrimenkul varlıklarını kaybedenlerin uğramış bulunduğu zararın ödenmesine yöneliktir. Buna göre yangın felaketi nedeniyle uğranılması olası zararlara karşı menkul ve gayrimenkul değer sahiplerini gerekli sigortalama işlemlerine yöneltilmesi konusunda özendirici davranmak çağdaş ve ekonomik bir tercih olmasına karşılık, yapılan sigorta işlemlerini vergilendirmek bu bağlamda sigorta maliyetini artıran bir uygulamadır.

Bu iki ayrı vergilendirme alanını dikkate aldığımızda Ozan Arif'in aşağıdaki mısralarını bir defa tekrarlamakta yarar gördük:

 

Ağlamak sızlamak nafile beyler,

Yorgana, döşeğe vergi bağlandı,

İnliyor şehirler, kazalar köyler,

Buğdaya başağa vergi bağlandı,

              

Bankerler toplandı bankada para,

Zengin yine zengin, fakirde yara,

İneğe öküze, mala davara

Tokluya, şişeğe vergi bağlandı.

               

Arif bak diyorlar az ve öz olsun,

Nikâha vergi var geriye kalsın,

Bekârlar aklını başına alsın

Doğmamış uşağa vergi bağlandı.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 21.04.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.