2008/Ekim Sonrası Ölen Sigortalılardan Dolayı Ana-Babaya Aylık Bağlamada Değişiklik Var / Şevket Tezel

 2013/26 sayılı son SGK genelgesi ile bir değişiklik de ana-babalara ölen sigortalı çocuklarından dolayı bağlanacak yetim aylığına ilişkin olarak düzenlenmiş bulunuyor. Bilindiği üzere 2008/Ekim ayından sonra ölen 4/1-(a) (SSK) ve 4/1-(b) (Bağ-Kur) sigortalılarının hak sahibi ana ve babalarına aylık bağlanması için eş ve çocuklardan artan hissenin bulunması (65 yaşın üstünde olması halinde artan hisse şartı aranmıyor) diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması ve her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından (Halen 730,28 TL) daha az olması şartları aranıyor. Bu uygulamaya esas asgari ücretin net hesabında asgari geçim indirimi hariç tutulacak. Oysa halen ilan edilen asgari ücretin nasgari geçim indirimi de dahil edilen ent tutarı bekar ve çocuksuz işçi için 803,68 TL olarak teşekkül ediyor.

Ölüm aylığı bağlanması için tahsis talep ve beyan taahhüt belgesinin “”11. Her Türlü Kazanç ve İrattan Elde Edilen Gelir Asgari Ücretin Net Tutarından Az mı?” bölümünde “Evet” şeklinde beyanda bulunan ana ve babanın, her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olup olmadığının tespiti için muhtaçlık belgesinin alınması uygulamasına 2013/26 sayılı Genelge ile son verilmiş bulunuyor. Bilindiği üzere ölen çocuklarından dolayı ana-babaya aylık bağlanmasında daha önce ana ve babanın daimi olarak oturdukları yerin bağlı bulunduğu il veya ilçe idare kurullarınca alınacak muhtaçlık kararına ilişkin belgenin temini gerekiyordu.

2008/Ekim ayından sonra ölen sigortalıdan dolayı ölüm talebinde bulunan ana ve babalara ölüm gelir/aylığı bağlanması için aranan diğer koşulların varlığı yanında mutlaka sosyal güvenlik denetmenleri aracılığı ile gelir tespiti yaptırılacak.

Ana babanın geliri harcamaya göre saptanmayacak
Sosyal güvenlik denetmenlerince ana/babanın her türlü kazanç ve iratlarının tespitinde SOYBİS’ten yararlanılacak ya da SOYBİS sisteminin kullanıldığı kurumlardan yazılı bilgi istenebilecek. Denetmenlerce, ana ve babalar hakkında gelir testi yapılırken; 5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinde belirtildiği şekilde harcamalar dikkate alınmaksızın, her türlü kazanç ve irat toplamının 16 yaşından büyükler için belirlenen asgari ücretin net tutarının altında olup olmadığı belirlenecek.

Sigortalının ölümü üzerine tahsis talebinde bulunan ana ve babaya bağlanacak ölüm aylığının başlangıcı, sosyal güvenlik denetmenlerinin gelir tespitine ilişkin raporunda belirtilen tarih esas alınmak üzere belirlenecek. Yani ana babanın bu şartları sigortalının ölüm tarihinde yerine getirip getirmediğini denetmenin mutlaka belirtmesi gerekecek, bu şartlar ölüm tarihinden sonraki bir tarihte yerine geliyor ise (denetim süreci içerisinde) bu tarih de raporda belirtilecek. Böyle bir tarihin denetim raporunda yer almaması halinde, ölüm aylığı ölüm tarihi esas alınarak başlatılacak.

2008/Ekim sonrası ölen sigortalıların hisse olmaması nedeniyle aylık bağlanamayan ana ve babasının 65 yaşını doldurması halinde, diğer koşulları da tutuyorsa bu yaşı doldurdukları tarihi takip eden aybaşından itibaren ölüm aylığı bağlanacak.

Bağlanan aylıkların kesilmesinde ise ana veya babanın;
-Diğer çocuklarından bağlanacak gelir ve aylıklar hariç olmak üzere kendi sigortalılığı veya haksahibi olarak gelir/aylık almaya başlamaları halinde, gelir/aylık başlangıç tarihini,
-Sosyal güvenlik denetmenlerince her türlü kazanç ve iratlarının asgari ücretin net tutarının üstünde olduğunun tespit edilmesi halinde ise, denetmen raporunda belirtilen tarihi,
izleyen ödeme dönemi itibariyle aylık kesilecek.

 

Soru: 1962 doğumlu ve 1988 girişli ve özel sektörde çalışmaktayım. Emekli oldum ve halen aynı işyerinde çalışmaya devam etmekteyim. Ama yıllık izin süresi olarak bana verilen izin 14 gün dür. Bu konu ile ilgili bilgilendirir misiniz? C.ŞEN

Cevap: Kıdem tazminatınızı alarak işten ayrılan işçinin kıdemi sıfırlanacağından yıllık izninizin alt sınırdan başlaması doğrudur. Ama kıdem tazminatınızı almadan işten ayrılan işçinin aynı işyerinde çalışmaya devam etmesi halinde yıllık izin hakkınızda bir düşme meydana gelmemesi gerekiyor. Mamafih kıdem tazminatı almış olsanız bile 50 yaşından büyük olduğunuzdan izin sürenizin en az 20 gün olması gerekir.

(Kaynak: Alitezel.com | 02.07.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.