Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından onaylanan 5615 sayılı kanun 04.04.2007 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. Özellikle, vergi iadesi uygulamasını sonlandıran tüm çalışanlarımızı yakından ilgilendiren ve 01.01.2008 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan "Asgari Geçim İndirimi" nedir? Nasıl uygulanacak?
Öncelikle 5615 sayılı yasanın 2'nci maddesini bir görelim.
"Asgarî geçim indirimi
MADDE 32- Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır.
Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için yüzde 50'si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10'u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için yüzde 7,5 diğer çocuklar için yüzde 5'idir. Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103'üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.
İndirimin uygulamasında "çocuk" tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, "eş" tabiri ise aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade eder.
İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medenî hali ve aile durumu esas alınır. İndirim, yukarıdaki oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanır. Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınır.
Bakanlar Kurulu, indirim konusu yapılacak toplam tutarın asgarî ücretin yıllık brüt tutarını aşmaması şartıyla ikinci fıkrada belirtilen asgarî geçim indirimi oranlarını artırmaya veya kanunî oranına kadar indirmeye yetkilidir.
Asgarî geçim indiriminin uygulama dönemleri ve mahsup şekli ile diğer hususlara ilişkin usûl ve esaslar Maliye Bakanlığı'nca belirlenir."
Yasa maddesinin hemen başlangıcında; "...ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin brüt tutarı..." esas alınacağı belirtilmektedir. Yani maddenin yürürlüğe gireceği 01.01.2008 tarihinde ilan edilecek olan asgari ücret çalışanlar adına 2008 için hesaplanacak asgari geçim indirimince esas alınacaktır. Biz örneğimizde bir tespite ulaşabilme adına 01.01.2007 tarihindeki asgari ücreti ele alalım. Geçerli olan asgari ücret 562,50 YTL'dir. Asgari ücretli işçinin bu ücreti üzerinden her ay 71,72 YTL gelir vergisi kesintisi yapılmaktadır.Asgari Geçim İndirimi uygulaması ile evli ve bir çocuğu olan çalışanımızın vergi kesintisinin ne olacağını hesaplayalım. İşçimizin ücretinin yıllık brüt tutarının; kendisi için yüzde 50, eşi için yüzde 10 ve çocuğu için yüzde 7,5 indirim hakkı bulunmaktadır. Örneğimizde esas aldığımız asgari ücretten hareketle,
Yıllık brüt ücret toplamı: 562,50 x 12 = 6.750,00 YTL
İşçinin asgari geçim indirimi oranı: %67,5
Asgari geçim indirimine esas tutar: 6.750,00 X yüzde 67,5 = 4.556,00 YTL
103'üncü maddede yer alan vergi oranı: %15
Mahsup edilecek vergi tutarı: 4.556,00 X %15 = 683.00 YTL
İşçinin aylık asgari geçim indirimi: 56,92 YTL
Örneğimizdeki işçinin ödeyeceği vergi: 71,72 - 56,92 = 14,80 YTL
Bir başka bakış açısıyla, bir çocuklu asgari ücretlimizden kesilecek aylık vergi 14,80 YTL'ye düşmekte ve bu işçinin ayda 56,92 YTL asgari geçim indirimi hakkı doğmaktadır. Geçen yıl başı itibariyle emeklilere vergi iadesinin kaldırılmasından sonra artık çalışan kesim içinde fiş ve fatura toplamak suretiyle vergi iadesi alması olayı tamamen sona ermiştir. Sisteme ilk girişinden itibaren zaman sürecinde kapsamından, beyan dönemine ve hatta yararlanma oranlarına kadar bir çok değişime uğrayan ve süreç içinde başta idare olmak üzere yararlanıcıdan çok sistemin yarattığı sahte fatura sektörünün işine yarayan vergi iadesi olgusu artık tarihe karışmıştır. Elbette bir çok yönüyle daha uzun süre tartışılacaktır. Şu anda gerçek olan odur ki, 2007 takvim yılı için çalışanlar vergi iadesi alamayacaklardır. Asgari geçim indirimi ile yeni bir dönem başlamıştır. 01.01.2008'den itibaren yürürlüğe girecek olan uygulamanın hayırlı olmasını temenni ederim.
(Kaynak: Dünya Gazetesi | 19.04.2007)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.