Mevsimlik Tarım İşçileri İçin Hatırlatmalar / Vedat İlki

Yaz sezonu başlayınca Tarım Alanlarında çalışmak üzere mevsimlik tarım işçileri tarlalara çalışmaya gelirler.

Gerekli önlemler alınmadan tarlalara çalışmaya gönderilen tarım emekçileri traktör römorklarında 20-30 kişi , 15 kişilik minibüslere 30 kişi , kamyonetlerin insan taşıması yasak olmasına rağmen  20-40 kişi doldurulması ile yaşanan trafik kazalarında hayatlarını kaybediyorlar.

Geride gözü yaşlı dul eşler, yetim çocuklar kalıyor.

Sosyal Güvenlikleri olmadığı taktirde , gündelikçi tarım işçileri , hem emeklilik hem de iş kazalarına göre gelir haklarından yoksun olacaklardır.

Bu mağduriyet aynı zamanda geride kalan hak sahipleri için de geçerlidir.

Konuyla ilgili Başbakanlık Genelgesi gündem de olduğundan ,Yönetmelik ve 5510 sayılı Kanunla EK/5 göre haklarını hatırlatmak istedik.

Konuyla ilgili 2010/6 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile ;

Mevsimlik gezici tarım işçisi olarak çalışmak amacıyla, bulundukları illerden diğer illere aileleri ile birlikte giden vatandaşların bu süreçte ulaşım, barınma, eğitim, sağlık, güvenlik, sosyal çevreyle ilişkiler, çalışma ve sosyal güvenlik bakımından mevcut sorunlarının tespiti ile bu sorunların giderilmesine yönelik olarak çalışmalar, ilgili kurum ve kuruluşların işbirliğiyle yürütülecektir.

MEVSİMLİK GEZİCİ TARIM İŞÇİLERİ İZLEME KURULU OLUŞTURULACAKTIR:

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısının Başkanlığında; İçişleri Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Türkiye İş Kurumu, tarım işkolunda örgütlü en çok üyeye sahip işçi sendikası ile Türkiye Ziraat Odaları Birliği temsilcilerinin katılımıyla “Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri İzleme Kurulu” oluşturulacaktır.

TARIMDA İŞ ARACILIĞI YÖNETMELİĞİNE GÖRE HAREKET EDİLECEKTİR:

Yönetmeliğin amacı, tarım aracılığı için izin verilmesi ve bunların çalışma ve denetimi ile tarım aracısı, mevsimlik gezici tarım işçileri ile bunları çalıştıran tarım işverenleri arasındaki ilişkinin düzenlenmesi hakkında usul ve esasları belirlemektir.

YÖNETMELİKTE ARACILIK ESASI BELİRLENMİŞTİR:

1) Tarımda iş ve işçi bulma aracılığı, esas itibarıyla Türkiye İş Kurumunca yapılır.

2) Ancak, Türkiye İş Kurumu il veya şube müdürlüğü bulunmayan ya da olmasına rağmen haberleşme, ulaşım ve koordinasyon güçlüğü olan yerlerde, Türkiye İş Kurumu tarafından gerçek veya tüzel kişilere aracılık yapmaları için izin verilebilir.

3) Türkiye İş Kurumundan izin alınmadan aracılık yapılamaz.

4) Aracıların işçilerden ücret almaları yasaktır. Ücret yalnızca işverenden alınır.

ARACILAR İŞÇİLERİ BİLGİ VERECEK:

a) İşverenler ve işçiler ile örneği Yönetmelik ekinde bulunan İş Kur tarafından hazırlanmış sözleşmelerin birer örneğini düzenleme tarihinden itibaren on iş günü içinde onaylanmak üzere İş Kura  ulaştıracaklarını,

b) İşçilerden ücret almayacaklarını, hizmetlerinin karşılığını yalnız işverenlerden isteyeceklerini, İş Kur tarafından  onaylanmış bu sözleşmelerde gösterilen dışında, harç, masraf ve ücret alamayacaklarını,

c) İşçilere işe başlamadan önce yapılacak iş, ücret ve diğer hususlar hakkında gerekli bilgileri vereceklerini,

ç) İşçilerin, konaklama yeri ile işyeri arasında uygun araçlarla güvenilir bir şekilde ulaşımının sağlanması hususunda işverenle birlikte doğrudan kontrol ve gözetim yapacaklarını,

d) Ücretlerin kararlaştırılan ödeme biçimine göre (günlük, haftalık, aylık, parça başına, götürü, vs.) işverence  her işçinin kendisine ödenmesini sağlayacaklarını,

e) İşçilerin günlük brüt kazançlarının 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesinde belirtilen asgari ücretin altında olmayacağını,

f) İşçilerin barınma yerlerini, yeme ve yatma durumlarını sağlığa ve barınma koşullarına uygun biçimde sağlamak için mahalli mülki idare amirlikleri nezdinde gerekli başvuruları yaparak takip etmeyi,

kabul ve taahhüt ederler

İŞÇİLERLE SÖZLEŞME ESASI:

1) Ücret ve çalışma koşulları ile karşılıklı yükümlülüklerin aracı, işveren ve işçiler arasında yazılı sözleşmelerle belirlenmesi zorunludur. Aracının olmadığı yerlerde sözleşme işveren ile işçiler arasında imzalanır. İşveren veya aracı Yönetmelik ekinde yer alan sözleşmelerin birer örneğini düzenleme tarihinden itibaren on iş günü içinde onaylanmak üzere İş Kura ulaştırmak zorundadır.

2) İşçilerin günlük brüt kazançları, 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesinde belirtilen 978,60 TL. asgari ücretin altında olamaz, ücretler kararlaştırılan ödeme biçimine göre işverence her işçinin kendisine ödenir.

SGK YÖNÜNDEN YAPILAN DÜZENLEME:

Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların sigortalılığı

01.03.2011 tarihinden itibaren ek 5. madde ile kamu idarelerinde tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar hariç olmak üzere tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar 4-1 (a) bendi kapsamında sigortalı sayılmıştır.

5510 sayılı Kanunun ek 5. maddesine göre sigortalı sayılanlar, sigortalılığın başlangıcı ve başvuru:

Ek 5. maddesine göre tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışıp sigortalı olmak için müracaat edenlerin bu kapsamda sigortalı sayılabilmesi için;

- Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında çalışmaması,

- İsteğe bağlı sigortalı veya isteğe bağlı iştirakçi olmaması,

- 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi kapsamında sigortalı olmaması,

- Kendi sigortalılıklarından dolayı Kanun ile 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesine göre gelir veya aylık almaması,

- 2925 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılmaması,

- 18 yaşını doldurmuş olması

şartları aranacaktır.

Yukarıdaki şartları taşıyanlardan tarım işlerinde süreksiz çalışanlar

 “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni

sürekli ikametlerinin bağlı bulunduğu muhtarlık ile ikamet ettikleri veya çalıştıkları il ya da ilçede bulunan tarım müdürlüklerine onaylatıp, sürekli ikametlerinin bağlı olduğu veya çalıştıkları sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat edecekler, sigortalılıkları da müracaat ettikleri tarih itibariyle başlatılacaktır.

Ek 5. maddesine göre tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar için ay 30 gün, yıl ise 360 gün olarak dikkate alınacaktır.

Süreksiz tarım sigortasına müracaat eden sigortalılar 5510/  82. maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalı tarafından belirlenen günlük kazancın otuz katının;

 % 34,5’i oranında prim ödeyeceklerdir.

Bu primin % 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, % 12,5’i genel sağlık sigortası, % 2’si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primi olacaktır.

5510 sayılı Kanunun Ek 5. maddesine tabi sigortalılar;

Ek 5. maddesine tabi olarak tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar,

1/1/2013-30/6/2013 tarihleri arasında;

Aylık kazanç alt sınırına göre: 32,62 TL x 20 x % 34,5 = 225,08 TL,

Aylık kazanç üst sınırına göre: 212,03 TL x 20 x % 34,5 = 1.463,01 TL,

1/7/2013-31/12/2013 tarihleri arasında;

Aylık kazanç alt sınırına göre: 34,05 TL x 20 x % 34,5 = 234,95 TL,

Aylık kazanç üst sınırına göre: 221,33 TL x 20 x % 34,5 = 1.527,18 TL,  

ödeyeceklerdir.

(Kaynak: alitezel.com | 18.06.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.