GSS Sigortalısı Kişiler / Tahsin Sınav

 Sosyal Güvenlik Mevzuatı, gereken yeniliklerin yapılması, yaşanan yetersizliklerin giderilmesi ve uygulamalarda görülen aksamaların çözümlenerek sıkıntıların azaltılıp rahatlamanın sağlanması vb amaçlarla sürekli değişiklik görmektedir. Bunlardan sonuncusu, TBMM'de 21.05.2013 tarihinde kabul edildikten sonra Resmî Gazete'nin 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı nüshasında yayınlanarak yürürlüğe giren '6486 sayılı SSGSSK İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun' ile yapılan değişikliklerdir. Bu arada genel sağlık sigortası kapsamındaki kişiler ve tescili hakkında da düzenlemeler yapılmıştır. Bugünkü yazımda bu konuyu ele alacağım.

Sözkonusu 6486 sayılı Kanun'un birinci maddesiyle 5510 sayılı SSGSSK'nun 60'ıncı maddesinde önemli değişiklikler yapılmış ve aşağıdaki açıklamaya eklenmiştir. 'Genel sağlık sigortalısı sayılanlar' başlıklı 60'ıncı maddesine göre, ikametgâhı Türkiye'de olan kişilerden; işçiler (4/a sigortalıları –işverenlere bağlı çalışanlar-), memurlar (4/c sigortalıları –devlete bağlı çalışanlar-), esnaf ve bağımsız çalışanlar (4/b sigortalıları), isteğe bağlı sigortalı olan kişiler, mütekabiliyet esası da dikkate alınmak şartıyla, oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişiler, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu gereğince işsizlik ödeneği ve ilgili kanunları gereğince kısa çalışma ödeneğinden yararlandırılan kişiler, sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya aylık alan kişiler, bunların dışında kalan ve başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan vatandaşlar ve 4/a, c, b sigortalılarından sayılmayanlardan; 1) Harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatandaşlar ile gelir tespiti yapılmaksızın genel sağlık sigortalılığı ya da bakmakla yükümlü olduğu kişi bulunmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocuklar, 2) Uluslararası koruma başvurusu veya statüsü sahibi ve vatansız olarak tanınan kişiler, 3) 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hk K (2022) hükümlerine göre aylık alan kişiler, 4) İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hk K (1005 s.K.) hükümlerine göre şeref aylığı alan kişiler, 5) Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması Hk K (3292 s.K.) hükümlerine göre aylık alan kişiler, 6) Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hk K (2330 s.K.) hükümlerine göre aylık alan kişiler, 7) Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu K (2828 s.K.) hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalanan kişiler ile ana ve babası olmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocuklar, 8) Harp malûllüğü aylığı alanlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alanlar, 9) Köy Kanunu (442 s.K.)'nun 74'üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre görevlendirilen kişiler ile aynı Kanunun ek 16 ncı maddesine göre aylık alan kişiler, 10) Dünya Olimpiyat ve Avrupa Şampiyonluğu Kazanmış Sporculara ve Bunların Ailelerine Aylık Bağlanması Hk K (2913 s.K.) hükümlerine göre aylık alan kişiler, genel sağlık sigortalısı sayılmaktadır.

5510 s.K.m.6'da kısa ve uzun vadeli sigorta kolları hükümlerinin uygulanmasında, öncelikle 'sigortalı sayılmayanlar' arasındaki kişilerin genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olup olmadığına bakılacaktır. Genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi ise tescili yapılmayacaktır. Aksi takdirde genel sağlık sigortalısı sayılacaktır. Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde bulunan hükümlü ve tutuklular, Türkiye'de bir yıldan kısa süreyle yerleşik olanlar, yurtdışı borçlanmasıyla aylık bağlanan kişilerden ise Türkiye'de ikamet etmeyenler genel sağlık sigortalısı ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmazlar. Aile, aynı hane içerisinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyük ana ve büyük babadan oluşur. Evli olanlar için, eşlerden hangisinin bu maddeye göre genel sağlık sigortalısı, hangisinin bakmakla yükümlü olunan kişi olacağının tespiti kendi tercihlerine bırakılır. Eşlerin her ikisinin de genel sağlık sigortalılık şartlarının oluşması halinde her ikisi de ayrı ayrı genel sağlık sigortalısı sayılır. Bir yıldan fazla aylıksız izin kullanan eşler, genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılır. Avukatlık Kanunu (1136 s.K.) uyarınca, avukatlık stajı yapmakta olanlardan genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar, staj süresi ile sınırlı olmak üzere genel sağlık sigortalısı sayılmaktadır. Genel sağlık sigortası primleri, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının % 6'sı oranında Türkiye Barolar Birliği tarafından ödenmektedir.

6486 sayılı Kanunla yapılan yeni düzenlemeye göre, 1) Ülkemizde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrenciler, ilk kayıt tarihinden itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları hâlinde genel sağlık sigortalısı olabileceklerdir. Kendilerince prime esas günlük kazanç alt sınırının üçte birinin 30 günlük tutarı üzerinden genel sağlık sigortası primi ödenir. Bu sürede talepte bulunmayanlar hakkında öğrenimleri süresince genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmayacaktır. 2) Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair K (6284 s.K.) hükümlerine göre hakkında koruyucu tedbir kararı verilen kişilerden genel sağlık sigortalısı olmayan ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına da girmeyen veya genel sağlık sigortası kapsamında olup sağlık yardımlarından yararlanamayanlar, bu hâllerin devamı süresince gelir tespiti yapılmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.

Kısacası GSS, tüm birlikte yaşadığımız bireylere hizmet sunabilmeli; eğer prim alınması gerekiyorsa tahammülü hiç zorlamamalıdır.

(Kaynak: Yeni Şafak | 03.06.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.