Gelir Vergisi'nde Orta Yol Formülü

 Maliye’nin altı yıldır üzerinde çalıştığı Gelir Vergisi Kanunu’yla ilgili düzenlemenin ayrıntıları netleşti.

Verginin tabana yayılmasını amaçlayan tasarı ile bazı istisnalar kaldırılırken, girişimciler ve tarım sektöründeki işletmeler destekleniyor. Gelir ve Kurumlar Vergisi tek bir kanun olarak birleştiriliyor. Birden fazla kaynaktan 160 bin liranın üzerinde gelir elde edenler beyannameye tabi olacak. İkamet için oturulan konut satıldığında vergi ödenmeyecek. Ancak birden fazla konutu olanların yaptığı satış, vergi kapsamına alınacak. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıkladığı düzenlemeye göre futbolcu, ressam, yazar ve senarist gibi meslek grubundakiler de artık kazandıkları ölçüde vergi ödeyecek. Maliye’nin uzun süredir üzerinde çalıştığı Gelir Vergisi Kanunu’na ilişkin düzenlemenin ayrıntıları netleşti.

Verginin tabana yayılmasını amaçlayan tasarı ile bazı istisnalar kaldırılırken, girişimciler ve tarım sektöründeki işletmeler de destekleniyor. Gelir ve kurumlar vergisi tek bir kanun olarak birleştirilirken, harcama ve servetten hareketle çapraz denetim yapılmayacak. Birden fazla kaynaktan gelir elde edenlerin gelirlerinin toplamı 160 bin liranın üzerinde olanlar beyannameye tabi olacak. Bu kapsamda 126 bin mükellef bulunuyor. İkamet amacıyla satın alınan tek konut ne zaman satılırsa satılsın elde edilen kazanç yeni konut alınması şartıyla gelir vergisinden istisna tutulacak. Dar gelirlinin daha az vergi ödemeyi beklediği tasarıda Maliye’nin orta yol formülünü bulduğu sonucu ortaya çıkıyor. Bazı istisnalar ve muafiyetler kaldırılmasına rağmen yüksek miktarda gelir elde etmesine rağmen zarar beyan eden serbest meslek kazancı sahiplerinin durumu netlik kazanmış değil. Bu meslek grubundakilerin kazancının vergilendirilmesinde sorun yaşanıyor. Bunu önlemek için tasarının ilk halinde vergi ödememekte ısrar edenlerin harcamalarından yola çıkılarak bulunması formülü gündeme gelmişti. Bu sayede zarar beyan eden ancak kredi harcaması fazla, çocuğu özel okulda okuyan ve lüks yaşam içerisinde olanlar kredi kartı harcamalarından kontrol edilecekti. Şimdi ise yüksek miktarda gelir elde etmesine rağmen sürekli zarar beyan eden meslek sahiplerinin durumunun ne olacağı sorusu belirsizliğini koruyor. Bu gelişmeler vergi tahsilatında yeni dönemde radikal bir değişiklik olmayacağını gösteriyor. Türkiye’de vergi tahsilatını yine ÖTV ve KDV gibi dolaylı vergiler sırtlayacak.

Birden fazla gayrimenkul satışı yapanlar için kademeli vergi istisnası getiriliyor. Buna göre, iki yıldan sonra vergi istisnası yüzde 40, üç yıldan sonra yüzde 50, dört yıldan sonra yüzde 60, beş yıldan sonra da yüzde 75 olarak uygulanacak. Gayrimenkul satış kârı hesaplanırken, enflasyona göre maliyet düzenlemesi yapılacak. Kira gelirlerinin vergilendirilmesinde de kademeli istisna uygulanacak. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 5 yıl tutulan gayrimenkulden elde edilen kazançtan tamamen istisnanın söz konusu olmayacağına dikkat çekti. Kira gelirlerinde götürü gider uygulaması tasarı ile sınırlandırılıyor. Beyana dayalı vergileme sisteminin genişletilmesi yeni dönemde öngörülüyor. Beyanname verilmesi durumunda gerçek giderler, yapılan bağış ve yardımlar, eğitim ve sağlık harcamaları matrahtan indirilebilecek.

Futbolcu istisnasına son

Kentsel rantların ve sermaye kazançlarının vergilemesindeki istisnalar daraltılırken, birden fazla işyerinde ticari faaliyette bulunanlar basit usulden yararlanamayacak. Futbolcu, ressam, yazar ve senarist gibi meslek grubundakiler istisna kapsamı dışında tutularak kazandıkları ölçüde vergi ödeyecek. Bu oran gelirle orantılı yüzde 15 ile yüzde 35 dilimleri arasında olacak. İlk defa gelir vergisine tabi olacak 29 yaşını aşmamış genç girişimciler üç yıl boyunca asgari ücrete isabet eden kazançları üzerinden vergi ödemeyecek. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından açıklanan tasarı ile gelir ve kurumlar vergileri oranlarında herhangi bir değişikliğe gidilmiyor. Veraset ve intikal vergisi mevcut haliyle devam edecek. Meclis kapanmadan yasanın yetiştirilmesi planlanıyor. Düzenleme yarın Meclis’te olacak. Şirketlerin iştirak hissesi satışında, 2 yıldan sonra yüzde 40, 3 yıldan sonra yüzde 50, 4 yıldan sonra yüzde 60, 5 yıldan sonra yüzde 75’lik bir istisna söz konusu. Gerçek kişiler için borsaya kote hisse senetlerinin bir yıldan fazla elde tutulması halinde yüzde 100’lük istisna uygulamasında değişiklik yok.

KANUN NELERİ DEĞİŞTİRECEK?

Ücret ve istisna serbest meslek geliri elde edenlerden, Bakanlar Kurulu’nca belirlenecek gelir eşiklerini aşanlar beyanname verecek.

Birden fazla kaynaktan gelir elde edip elde ettiği gelirleri toplamı belirlenen eşiği aşanlar beyana tabi gelirlerini birleştirecek.

Kentsel rantların ve sermaye kazançlarının vergilemesindeki istisnalar daraltılıyor.

Kira gelirlerinde götürü gider uygulaması sınırlandırılıyor.

Birden fazla işyerinde ticari faaliyette bulunanlar basit usulden yararlanamayacak.

Kurumların, yönetim kurulu üyeleri için, ortaklık payı ile orantılı olmaksızın verilen kâr payları ücret sayılacak.

Yabancı işadamları, uzmanlar ve basın yayın çalışanları, Türkiye’de 3 tam yıldan fazla kalırsa tam mükellef olacak.

Yeni iş kuran gençlere 3 yıl vergi kredisi, genç girişimciler 3 yıl boyunca asgari ücret kadar kazançları üzerinden vergi ödemeyecek.

Halen, gerçek usulde vergilemeyi gerektiren biçerdöver, kamyon ya da on yaşına kadar iki traktörü olmak, gerçek usulde vergilendirme nedeni sayılmayacak.

Ticari kazanç olarak vergilemeyi gerektiren; sertifikalı tohum, fide, hayvan fetüsü üreticiliği zirai faaliyet kapsamına alınıyor.

Beyanname verme süreleri bir ay öne çekilerek, dördüncü dönem geçici vergi beyannamesi kaldırılıyor.

Basit usul mükellefleri defterlerini kendileri tutabilecek.

Eşin anne babasının oturduğu ev için de emsal kira bedeli üzerinden vergi ödenmeyecek.

Fiilen ikamet edilen temel konut satış kazancı vergiden istisna.

Isı yalıtımı enerji tasarrufu harcamaları, gayrimenkul gelirlerinden doğrudan indirilecek.

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 30.05.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.