Anonim Şirketlerde Murakıplık Yerine Sınırlı Denetim / Numan Sağ

 6102 sayılı yeni TTK, kurulmuş ve kurulacak anonim şirketler, limited şirketler ile kısaca sermaye şirketlerini denetime tabi olacak şekilde hazırlanmıştı.
Kaldırılan 6762 sayılı kanunda yer alan 347-353. maddelerde belirtilen murakıplık müessesesi de (denetçi) kaldırılmış, daha sonradan belirlenen limitler nedeniyle özellikle bugün itibari ile tam sayısı bilinmemekle beraber 98 bin A.Ş. de denetimsiz kalmışlardı.
Kısmi denetim veya “sınırlı” denetim ile ilgili olarak 6455 sayılı “Gümrük Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 397. madde yeniden düzenlenerek “Kamu Yararını İlgilendiren Kuruluşlar”dan limit altında kalan bütün anonim şirketler ve kooperatifler için eksik kalan denetim sistemi yeniden hayata geçirilmiştir. Bu düzenleme ile yapılan yanlıştan dönülmüş ve denetim sistemi yeniden hayata döndürülmüştür.
Bu bağlamda bağımsız denetim işletme tarafından üretilen bilginin güvenilirliği konusunda makul güvence sağlar ve karar alıcıların kararlarına ışık tutar. Eski TTK’da 347-353. maddenin kaldırılmış olması küresel ekonomide söz sahibi olmak isteyen işletmelerimiz için zaten anlamsız bir uygulama idi. Bir yanlışlıktan dönülmüş oldu.
Kısmi denetim sisteminin kimler tarafından ve nasıl yapılacağı konusunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bir yönetmelik yayınlayacak ve uygulamaya yön verecektir. Bu konuda da Bakanlığın öncelikle konu hakkında Kamu Gözetimi Kurumu’ndan (KGK) görüş alacağı ve yönetmeliği ona göre şekillendireceği anlaşılmaktadır.
Bu süreçte iki önemli konu belirsizliğini korumaktadır. Birincisi; yeni sistemde şirketlerde kimler denetçi olacak? İkincisi; bu denetim raporu nasıl yazılacak?
Yeni TTK 397. maddesindeki düzenleme ile Kamu Yararını İlgilendiren Kuruluşlar (KAYİK) dışında kalan anonim şirketlerin “kısmi-sınırlı” bağımsız denetime tabi tutulması 3568 sayılı yasanın 2. maddesinde belirtilen denetim mesleğinin bütünlüğü ile örtüşmektedir.
3568 sayılı yasanın 2. maddesi;
a - Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin;
1 - Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince, defterlerini tutmak, bilanço, kâr-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak.
2 - Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işleri düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak.
3 - Yukarıdaki konularda belgelere dayanarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek.
3568 sayılı meslek yasasının genel gerekçesinde de belirtildiği gibi yasanın yukarıda belirtilen denetim görevi meslek mensuplarına verilmiştir.
Bu açıdan bu şirketlerin denetçileri de 3568 sayılı yasada belirtilen meslek mensuplarınca yetki almış meslek mensuplarında olması gerekir.
Kamu Gözetimi Kurumu’nun buradaki rolünün sadece kısmi denetim standardını belirlemesi bakımından yönlendirici olması gerekir.
Diğer taraftan “kısmi” denetim veya sınırlı denetimi yapacak olan meslek mensuplarının belgeleri zaten TÜRMOB tarafından verilmiştir. Başka bir ruhsat veya yetkilendirmeye ihtiyaç bulunmamaktadır. Kaldı ki, yeni TTK sürecince TÜRMOB çatısı altında 90 bin meslek mensubunun yarısı TTK Eğitimi ve Küçük ve Orta İşletmeler İçin Türkiye Finansal Raporlama Standardı Eğitimi’ne katılarak katılım sertifikalarını almışlardır.
Bu eğitimlerde harcanan zaman ve emek değerlendirilmelidir.
* Numan Sağ, İTO Mali Müşavirler Meslek Komitesi Meclis Üyesi

(Kaynak: İto Gazetesi | 17.05.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.