Maliye’den Mükellef Odaklı Önemli Adım / Osman Aroğlu

 Öteden beri en çok şikayet edilen konular, genelde devletle, özelde de maliye ve sigorta gibi konularda devletle ilişkide karşılaşılan durumlara ilişkindir. Başta Gelir İdaresi olmak üzere, 2003 yılından itibaren bu algıyı değiştirmek konusunda çok çaba harcandı. Gelir İdaresi “Mükellef Hakları Bildirgesi” yayınladı. Klasik anlayış değiştirilerek mükellefi müşteri olarak gören, vergiyi de adeta devletin sattığı bir ürünmüş gibi değerlendiren bir anlayış yerleştirilmeye çalışıldı. Mümkün olduğunca mükellef ile idarenin yüz yüze gelmemesini sağlamak üzere teknolojiden azami yararlanma gayretine girildi. Bunda da büyük ölçüde başarı sağlandı. Zaruret olmadıkça rutin vergilendirme işlemleri için vergi dairesi ile yüz yüze gelinmesine gerek kalmadı.
Zaman zaman maliyenin bu değişen yüzünde duraksama mı yaşanıyor, tereddütleri oluşturan görüntüler de ortaya çıktı. Ama son yıllarda özellikle vergi denetim anlayışı anlamında önemli adımlar atılmaya çalışıldığını gördük. Önce inceleme elemanlarına “Siz kafanıza göre, kanun benim, tebliğ sirküler beni bağlamaz anlayışı içerisinde hareket edemezsiniz” anlamına gelen rapor okuma komisyonları revize edildi ve merkezi rapor okuma komisyonu oluşturuldu. Tebliğ ve sirkülere de aykırı rapor yazılamayacağı yasal düzenlemeye kavuşturuldu. Bununla da kalmayıp idarenin bir konuda tebliğ veya sirküler ile görüş değiştirmesi durumunda yani görüşün ancak değişim tarihinden sonrası için geçerli olacağı, daha önceki dönemlere uygulanamayacağı teminat altına alındı. Her ne kadar Anayasa’nın vergi kanunla konulur ve kaldırılır hükmü biraz zorlanıyor görünse de, bize göre bu adım son derece doğru ve yerinde olmuştur.

Özelgeye aykırı rapor yazılamayacak

Geçtiğimiz hafta bu gelişmelere bir yenisi daha eklendi. Esasen yukarıda bahsettiğimiz yasal değişikliğin yapıldığı tarihte Vergi Usul Kanunu’nun 140’ncı maddesinde inceleme elemanlarının kanun, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ ve sirkülere aykırı rapor yazamayacakları hükmüne yer verilmişken, merkezi komisyon dahil rapor okuma komisyonlarının rapor değerlendirmesi sırasında Gelir İdaresi tarafından verilen muktezaları da dikkate alacağı hükmü de konulmuştu. Bu komisyonlar verilmiş bir özelgenin yasaya aykırı olduğu kanaatine varmaları halinde, söz konusu özelge, Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonu’ndan üç üye ile Gelir İdaresi Başkanlığınca oluşturulan mukteza değerlendirme komisyonundan iki üyenin katılımıyla oluşturulacak beş kişilik bir komisyon tarafından değerlendirilir. Bu komisyonca verilen kararlar, ilgili rapor değerlendirme komisyonu ile incelemeye yetkili olanı bağlar deniliyordu. Bu hükümle, bir anlamda inceleme elemanlarına özelgeye uymak zorunda değilsiniz deniliyordu. Üstelik Gelir İdaresi tarafından verilen özelge çoğunluğu inceleme elemanından oluşan bir merkezi komisyon tarafından değerlendirilmek durumunda kalınıyordu. Böylece, bir anlamda vergi uygulamasına ilişkin görüş verme konusundaki en üst yetki Gelir İdaresi’nden vergi denetim kuruluna geçirilmişti.
Yayınlanan 425 no’lu Genel Tebliğ ile artık inceleme elemanlarının da incelemeleri sırasında verilen özelgeleri dikkate alacakları daha belirgin hale getirilmiştir. Aynı şekilde rapor değerlendirme komisyonlarının da özelgelere uymak zorunda olduklarının biraz daha altı çizilmiştir. Sadece özelgenin yasaya aykırılık teşkil ettiği düşünülüyorsa o zaman yukarıda bahsettiğimiz komisyonca değerlendirilmesi yoluna gidilebileceği belirtilmiştir. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığınca yayınlanan 63 no’lu sirküler ile tebliğde bahsedilen özelgelerin yeni özelge sisteminin oluşturulmasından sonra verilen tüm özelgeler olduğu belirginleştirilmiştir.
Temennimiz, uygulamada bu doğru adımların gelişerek devam etmesi ve akamete uğramamasıdır.

(Kaynak: İto Gazetesi | 06.04.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.