Bireysel Emeklilik Zorunlu Emekliliğin Önüne Mi Geçiyor? / Vedat İlki

 Son günlerde medya ve ilan panoların da boy boy  bireysel emekliliğe methiye düzen reklamlara şahit oluyoruz. Görsel Medya da neredeyse  tüm reklam kuşağını bireysel emeklilik şirketleri işgal etmiş durumdadır.

Bireysel emeklilikte bir Pazar kavgası var. Pasta büyük herkes bir pay alma  peşinde olduğundan, yazılı ve görsel medya da bu reklamları daha  çok izleyeceğiz.

En önemlisi ise  BES  cazip hale getirecek olan slogan   %25 devlet katkısının vurgulanması diyeceğim.

BİREYSEL EMEKLİLİK NEDİR?

Bu emeklilik sistemi aslında tamamlayıcı bir emeklilik sistemidir. Anayasaya göre vatandaşın yarınlarını güvence altına alan zorunlu emeklilik sisteminin önüne geçemez. Böyle bir hakkı da Anayasa’da  yer alamaz.

4632 Sayılı Kanunun amacı açık ve net bir şekilde tanımlanmıştır.

Bu Kanunun amacı, kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak, bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanarak refah düzeylerinin yükseltilmesi, ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratarak istihdamın artırılması ve ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulmasını teminen, gönüllü katılıma dayalı ve belirlenmiş katkı esasına göre oluşturulan bireysel emeklilik sisteminin düzenlenmesi ve denetlenmesidir.

1.)SGK kanunla  belirlenen şartları dolduranlar emekli olacak, BES ise emekli maaşı alanları gelir kayıbı yönünden   tamamlayacak,

2.)Çalışanları tasarrufa yönlendirme(Şu anda asgari ücretten maaş alanları nasıl tasarrufa teşvik eder düşünülür.)

3.)Emeklilikte ek gelir,(Bu da herhalde yüksek düzeyde maaş alanlar için ileride geçim sıkıntısı çekmemesi için)

4.)Asıl hedef ekonomiye sıcak para akışını sağlamak,

5.)Şu anda istihdam olarak emekli şirketleri artmıştır, danışmanlar çoğalmıştır. Katılımcılar borsa uzmanı olmuştur.

6.)Gönüllü bir sistem, yüksek gelir seviyesine hitap ediyor.

Asgari ücret net agi dahil 775 TL. Oysa açlık sınırı /yoksulluk sınırı olarak belirlenen 1.200 ile 3.500 TL arasında olduğunda ,açlık sınırına yakın maaş alan çalışanların birikimlerini BES yönlendirilmesi, bence biraz zor görünüyor.

SİSTEM NE ZAMAN EMEKLİ EDİYOR?

Katılımcı,  sisteme giriş tarihinden itibaren en az  10 yıl sistemde bulunmak koşulu  ile  56  yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanır.

Kademeli emeklilik sistemine eleştiri getiriliyor ise ,bu da birikimlerde 56 yaş sınırlamasının sistemin nasıl kurgulandığını anlamanıza yeter.

10 yıl sisteme üye olacaksınız,56 yaşını dolduracak ve tercihinizi kullanacaksınız.

NASIL GERİ ALACAK?

Emekliliğe  hak kazanan katılımcı,  bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin bir  program  dahilinde ödenmesini, tamamının defaten  ödenmesini ya da yapacağı yıllık  gelir sigortası sözleşmesi çerçevesinde  kendisine maaş bağlanmasını talep edebilir.

1.)Bir defa da ödenmesini ister,

2.)Yıllık Gelir olarak ödenmesini(Maaş olarak)

Bu isteğini şirketler 10 gün içinde karşılamak zorundadır.

YILLIK GELİR SİGORTASINDA GERİ ÖDEME DE  İNCE BİR NOKTA VAR:

Yıllık gelir sigortası, toplu veya belirli süreler içinde yapılan katkılara göre sigortalının yaşaması halinde hemen veya belli bir süre sonra başlayan, sigortalıya veya lehdarlarına ömür boyu veya belirli süreler için yapılan düzenli ödemelerdir.

Yıllık gelir sigortası sözleşmesine göre belirlenen emeklilik maaşı,

Ø  Aylık,

Ø  Üçer aylık,

Ø  Altı aylık ,

Ø  Yıllık olarak ödenebilir.

VEFAT,MALULLÜK HALİNDE ÖDEME ESASLARI NEDİR?

Emeklilik  sözleşmesi süresi içinde, katılımcının vefat  etmesi halinde  lehdarı, malûliyet durumunun ortaya çıkması halinde  ise katılımcı, bireysel emeklilik hesabındaki  birikimlerin kendisine ödenmesini talep edebilir.

BİREYSEL EMEKLİLİKTEN VAZGEÇENE 20 İŞGÜNÜNDE ÖDEME YAPILIR:

Katılımcının emekliliğe hak kazanmadan sistemden  ayrılma talebinde bulunması halinde  şirket, bildirimin ulaşmasından itibaren 20  iş günü içinde katılımcının birikimlerini tamamen öder.

DEVLET KATKISI NEDİR?/BRÜT ASGARİ ÜCRET DİKKATE ALINIR

Devlet katkısı, Müsteşarlık bütçesine konulan ödenekten katılımcıların ilgili hesaplarına şirketler aracılığıyla aktarılmak üzere emeklilik gözetim merkezine ödenir.

Bir katılımcı için bir takvim yılında ödenen ve Devlet katkısı tutarının hesaplanmasına esas teşkil eden katkı paylarının toplamı ilgili takvim yılına ait hesaplamaya ilişkin dönemin sona erdiği tarihte geçerli brüt asgari ücretin hesaplama dönemine isabet eden toplam tutarını aşamaz.

Katılımcılardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra;

Ø  En az 3 yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı ve varsa getirilerinin     %15,

Ø  En az 6 yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı ve varsa getirilerinin     %35,

Ø  En az 10  yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı ve varsa getirilerinin  %60,

hak kazanır. Bu sürelerin hesabında emeklilik sözleşmesi esas alınır.

Bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat veya malûliyet nedeniyle ayrılanlar Devlet katkısı ve varsa getirilerinin tamamına hak kazanır. Devlet katkısı ve getirilerinden hak kazanılan tutarlar sistemden ayrılma veya emeklilik durumunda katılımcıya ödenir.

 

DEĞERLENDİRME:

Bireysel emeklilik kişinin birikim oranlarına göre belirlediği yatırım fonlarında değerlendirmesi sonucu ortaya çıkan kar oranına göre giderler düşüldükten sonra net elde edilen gelire göre hesaplanıyor. Devlet katkısı Asgari ücreti geçmiyor. Bu da birikiminize %25 oranda devlet katkısı uygulanıyor. Sistem de  kalış sürenize göre ödeniyor.

Oysa zorunlu sigortalılık öylemi, sadece  sigortalıya değil, gelecek nesilleriniz olan çocuklarınıza, aynı yastığa baş koyduğunuz eşinize ,size hayat veren anne ve babanıza kalıyor. Hem sigortalıya hem de hak sahiplerine GSS imkanı sağlıyor. İş Kazası ,Meslek Hastalığına bağlı gelir ödemesi alıyorsunuz, hak sahiplerine  de ödeniyor.

SGK kurumsal kimliği,kadrosu ile her zaman yanınızda yer alıyor.Sizin yarınlarınızı güvence altına almak için çalışıyor.

İşsizlik Sigortası gelirlerinizi bile zorunlu sigortaya ödediğiniz prim matrahınız belirliyor.

Bireysel emeklilik hiçbir zaman zorunlu sigortanın önüne geçemez. Tamamlayıcı sigorta olarak kullanabiliriz.

Bunu da kullanabilenler şu anda yüksek gelir grubunda olup, 45 yaşın üzerinde olan orta ve üst kademe yöneticileri kapsamaktadır. Bireysel emeklilik çalışanların eline geçen reel gelire göre katılım miktarları belirleniyor. Bireysel emeklilikte ayrılmaları halinde toplu ödemeyi tercih etmek genel de tercih nedenidir.

Bizce de reklamlarda bireysel emekliliğin zorunlu emekliliği tamamlayıcı bir emeklilik olduğunun vurgulanması gerekir. Tüketicilerin de bu konuda uyarılması gerekiyor.

Bunun da yapılmaması halinde ileri de alınacak düşük  rakamlarla (yatırım konusunda uzman değil iseler)  yat, kat ,araba yurt dışı, yurt içi gezi hayalleri  bir başka bahara kalır.

Gerçekçi reklamlarla bireysel emeklilik için tüketiciler bu konuda aydınlatılmalıdır.

(Kaynak: Alitezel.com | 04.04.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.