Gazeteciler Ne Yapsın? / Resul Kurt

 1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun özel sektördeki itibari hizmet sürelerini kaldırmış benzer biçimde fiili hizmet zammı altında yeni bir uygulama getirmiş ancak gazeteciler bu kapsamdan çıkarılmıştı. Torba kanunla gazetecilere yıpranma hakkı yeniden getirildi. Ancak iş uygulamaya gelince konuyla ilgili bazı sıkıntılar yaşanmaya başladı. Bu durumda olan personel için işverenlerin yapması gereken işlemler yanında, gazetecilere de talepte bulunma ve çıkan primi ödeme yükümlülüğü getirildi. Öncelikle 2013 yılı şubat ayından itibaren gazeteciler için 32 belge türü ile SGK aylık prim ve hizmet belgesi verilecek olup, işverenler tarafından malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi yüzde 1.5 ilave edilerek toplam yüzde 21.5 olarak ödenecektir.

2013 yılı ocak ve öncesine ait dönemler için yıpranma payından faydalanmak için işverenlerin sarı basın kartı sahibi gazeteciler adına geriye dönük 32 belge türü ile bildirge vermeleri, gazetecilerin de bu sürelerden yararlanmak isterlerse dilekçe ile başvurup, primini ödemeleri gerekiyor.

Emekliliği nasıl etkileyecek?

6385 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanunun 40’ıncı maddesinde yapılan değişiklik sonucunda Şubat/2013 döneminden itibaren;

- Basın Kartı Yönetmeliği’ne göre basın kartı sahibi olmak suretiyle basın ve gazetecilik mesleğinde çalışanlar,

- Basın Kartı Yönetmeliği’ne göre basın kartı sahibi olmak suretiyle TRT’de haber hizmetinde fiilen çalışanlar, fiili hizmet süresi zammı uygulamasına dâhil edildiklerinden basın kartı sahibi gazeteciler 32 numaralı belge türü ile bildirileceklerdir.

Belirtmeliyiz ki; 6385 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 48’inci madde ile basın ve gazetecilik mesleğinde ve TRT haber hizmetlerinde çalışanlar, Ekim/2008 döneminden Ocak/2013 dönemine kadar geçen sürelere ait hesaplanacak prim farklarını Kanunun yürürlüğe girdiği itibaren 6 ay içinde ödemeleri durumunda bu süreler de fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilecektir. 

Basın kartının avantajı

Gazeteciler için getirilen fiili hizmet zammı uygulamasında bu haktan yararlanmak için yani prim ödeme gün sayısına ilave gün eklenmesi ve emeklilik yaşından indirim yapılması için en az 3600 gün basın sigortası kapsamında prim ödenmesi gerektiği gibi gazetecilerin tamamı değil sadece Basın Kartı Yönetmeliği’ne göre basın kartı sahibi olmak suretiyle basın ve gazetecilik mesleğinde çalışanlar kapsama dahil edilmiştir.

Yine 1 Ekim 2008 tarihinden sonraki süreler için fiili hizmet zammından yararlanacak olan basın kartı sahibi gazetecilerin bu 1 Ekim 2008 ila 31 Ocak 2013 tarihleri arası için sigorta primine esas kazançlarının yüzde 1.5’i oranında prim ödemeleri gerekmektedir. Yeni dönemdeki fiili hizmet zammında öne çıkan bir diğer değişiklik ise çalışma sürelerinin her 360 günü için 90 günlük prim gün sayısı ilavesinin  fiilî hizmet süresi zammı olarak eklenmesi (1800 günü geçmemek üzere) ve yine bu sürelerin, üç yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaş hadlerinden indirilmektedir. Örneğin; 1 Ekim 2008 ila 1 Ekim 2020 tarihleri arasında 4320 gün basın kapsamında prim ödeyen kişinin prim gün sayısına 1080 gün ilave yapılacak ve 1080 günün yarısı olan 540 gün de emeklilik yaş haddinden indirilecektir. Bu düzenlemenin sonucu olarak gazetecilerin aylık bağlama oranı yükseleceği için emekli aylıkları daha yüksek olacak, yine emeklilik yaşından da indirim olacağı için daha erken emekli olmaları söz konusu olacak.

Kanundaki bu düzenleme gereği 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında çalışmaya devam edenlerin (Özel sektörde çalışan gazetecilerle TRT haber dairesinde görev alıp memur statüsünde olanlar) işverenleri 2013/Şubat döneminden itibaren 32 numaralı belge türü ile SGK’ya bildirim yapmaları gerekecektir. Ayrıca 5510 sayılı Kanunun geçici 48’inci maddesi gereği basın ve gazetecilik mesleğinde ve TRT haber hizmetlerinde çalışanlardan talepte bulunanların ödeyecekleri Ekim/ 2008 ila Ocak/2013 dönemleri arasındaki prim farklarının SGK tarafından hesaplanarak basın kartı sahibi sigortalılardan tahsil edilebilmesi için söz konusu sürelere ait prim belgelerinin işverenler tarafından;

4/a kapsamında olup aylığını her ayın 1’inde alanlar için 1 Mayıs 2013’e, her ayın 15’inde alanlar için 15 Mayıs 2013’e kadar gazetenin bağlı bulunduğu SGK Merkez Müdürlüklerine, 

4/c kapsamında olup aylığını her ayın 1’inde alanlar için 1 Mayıs 2013 tarihine kadar, her ayın 15’inde alanlar için 15 Mayıs 2013 tarihine kadar gazetenin SGK Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sigortalı Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı’na verilmesi gerekmektedir.

Geriye dönük 32 numaralı prim belgelerini 1 Mayıs 2013 tarihine kadar vermeyen gazetelere her ay için 2 asgari ücret kadar idari para cezası uygulanacaktır.

Geçici 48’inci madde ile getirilen fiili hizmet zammından faydalanmak isteyen basın kartı sahibi gazetecilerden 4/a kapsamında olanların gazetenin bağlı bulunduğu SGK merkezlerine, 4/c kapsamında SGK Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sigortalı Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı’na 6 ay içinde başvuru yapmaları ve hesaplanacak fark prim tutarları da bu süreler içinde ödemeleri gerekmektedir. Başvurunun 6 aylık süreyi geçirdikten sonra yapılması halinde fiili hizmet süresi zammı prim farkı yasal sürenin bitim tarihinden itibaren ödemenin yapıldığı tarihe kadar gecikme zammı ve gecikme cezası uygulanmak sureti ile tahsil edilecektir.

İdari para cezaları 5510 sayılı Kanunun 102. maddesinde düzenlenmiş olup SGK’nın daha önce prim belgesi verdiği işverenlere 102. maddenin hangi fıkrasını gerekçe göstererek idari para cezası uygulayacağını da merak ettiğimi özellikle belirtmek istiyorum.

(Kaynak: Star Gazetesi | 21.03.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.