Damga Vergisi'nde Bir Koyundan Üç Post / İsmail Kökbulut

 Kamu kurum ve kuruluşları birçok mal ve hizmeti ihale yapmak suretiyle satın almakta.

İhale sürecine katılıp, ihale almaya hak kazanan firmaları ciddi anlamda damga vergisi yükümlülükleri beklemekte. Bu yönü ile bir firmanın ihale süreci sonucunda bir mal ve hizmeti kamu kurum ve kuruluşlarına satması ile bir başka firmaya satması arasında damga vergisi yükümlülükleri açısından ciddi farklılıklar var. Her aşamada ödenen damga vergisinin toplamı neredeyse yüzde 2,5'a yaklaşmakta. Kâr oranlarının düşük olduğu işlerde damga vergisi yükü oldukça yüksek.

Karar pulu

Damga Vergisi Kanunu'na ekli 1 sayılı listenin (Damga Vergisi'ne tabi kâğıtlar) "Kararlar ve Mazbatalar" başlıklı II numaralı bölümüne göre "2-İhale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları" Damga Vergisi'ne tabidir. Oran binde 5,69. Kısaca kamu kurumlarınca yapılan ihale sürecini kazandığınız anda ihale bedelinin binde 5,69 oranında bir damga vergisi ortaya çıkmakta. Karar pulu olarak adlandırılan ihale kararlarına ilişkin Damga Vergisi mevcut durumda sadece kamu kesiminin ihale kararlarında alınmakta.

Sözleşme üzerinden alınan Damga Vergisi

İhale yapan Kamu Kurumu ile düzenlenen sözleşmenin imzalanması Damga Vergisi Kanunu'na ekli 1 sayılı listenin (Damga Vergisi'ne tabi kâğıtlar) "I-Akitlerle İlgili Kâğıtlar" başlıklı II numaralı bölümünün "A-Belli Parayı İhtiva Eden Kâğıtlar" alt bendinin 1- Mukavelenameler, Taahhütnameler, Temliknameler pozisyonuna göre Damga Vergisi'ne tabi. Oran ihale bedelinin binde 9,48'i.

Kamu kurumları tarafından yapılan ihaleli işlerde hem ihale kararları hem de bu kararların bağlandığı sözleşmeler ayrı ayrı damga vergisine tabi. Damga Vergisi yükümlülüğü her ne kadar sözleşmeyi imzalayanlar olsa da kamu kurumlarının taraf olduğu sözleşmelerde bu yükümlülük özel sektöre aittir.

Hak edişler üzerinden alınan Damga Vergisi

İhale edilen mal ve hizmetlerin alımı karşılığında yapılan hak ediş ödemeleri Damga Vergisi Kanunu'na ekli 1 sayılı listenin (Damga Vergisi'ne tabi kağıtlar) "1-Makbuzlar" başlıklı bölümünün "a) Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtlar" pozisyonuna göre Damga Vergisi'ne tabidir. Oran, bedelin binde 9,48'i.

Aynı işlemden birden fazla vergi alınıyor

Damga Vergisi Kanunu açısından aynı olaydan meydana gelen üç işlemin her biri ayrı ayrı Damga Vergisi'ne tabi tutulmakta. Bir aşamada ödenen damga vergisi diğer aşamalarda mahsup edilmemekte. Çünkü üç ayrı aşamada alınan damga vergisinin her biri ayrı olaylar için farklı bentlerde düzenlenmiştir.

Oysa aynı işlemin üç defa Damga Vergisi'ne tabi tutulmamasını teminen, Damga Vergisi Kanunu'nun 6'ncı maddesinin 2'nci fıkrasındaki "Bir kâğıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde Damga Vergisi, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır." hükmü yer almakta. Ancak uygulamada yukarıda saydığımız üç işlemde ayrı ayrı damga vergisine tabi tutulmakta. Ödemeyi yapan kamu kurum saymanları tarafından yapılan hak edişlerden bu tutarlar kesildikten sonra ödeme yapılmakta. Aynı işlemden bu kadar yüksek vergi alınması birçok firmaya ilave yük getirmekte.

Vergi resim harç istisna belgesi

Ekonomi Bakanlığı tarafından düzenlenen "vergi resim harç istisna belgesi" alanların Damga Vergisi yükümlülüğü yok. Özellikle mevzuatta belirlenen faaliyetler dolayısıyla düzenlenen bu belge sayesinde firmalar yüzde 2,5'ları bulan Damga Vergisi maliyetinden kurtulmuş olacaklar. Firmaların kamu kurumlarının açtığı ihaleleri kazanmaları halinde mutlaka vergi resim harç istisna belgesini alıp alamayacaklarını araştırmalarında fayda var.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 18.03.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.