Miadı Dolan Malların KDV Konusunda İçtihatların Birleştirilmesi Gereği / Zeki Gündüz

 Değerli DÜNYA okurları, bildiğiniz gibi miadı dolan mallarla ilgili yüklenilen KDV daha önce sorunsuz indirilirken 113 seri no'lu KDV Genel Tebliği ile bu indirimin yapılamayacağı, yapılmış ise iadesi gerektiği yolunda düzenleme yapıldı.

Tebliğin iptaline ilişkin dava açıldı ancak mahkeme bu talebi reddetti.

Uygulamada şirketler bu yeni tebliğe göre beyanlarını düzeltiyor ancak konuyu yargıya taşıyorlar.

Konuya ilişkin daha önce mükellefler lehine verilmiş bir Danıştay kararı vardı. Ancak yeni bir kararla daha önce verilen karardan farklı bir sonuca varıldı.

Başta "gıda" ve "ilaç" sektörü olmak üzere, kullanım ömrü (raf ömrü) olan mal üreten tüm sektörleri ilgilendiren bu konudaki son Danıştay kararı da ne yazık ki idareyi haklı bulur vaziyette.

1. Zayi olan mal, hangi maldır?

Katma Değer Vergi Kanunu'nun 30'uncu maddesine göre zayi olan malların KDV'sinin düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddeden hareketle 113 seri no'lu Tebliğ'de değeri düşen veya miadı dolan mallarla ilgili olarak da daha önce indirim konusu yapılmış KDV'nin düzeltilmesi (indirimin iptal edilmesi/aynı tutar kadar KDV hesaplanması) istenmektedir.

Zayi olma, kelime anlamı itibariyle ziyaa uğrama, yok olma, yitme, ortadan kaybolma, gözden kaybolma anlamındadır. Bu tanımlamadan hareketle, zayi olma kavramının ortada bulunmayan, yok olan, nereye gittiği bilinmeyen mallar için kullanılması, doğru olacaktır. Teknolojik değişimler nedeniyle ekonomik değerini yitiren mallar, malın kullanım (ekonomik) ömrünün tükenmesi, miadın (tüketilebilme süresinin) dolması, tüketicinin korunmasına ilişkin hükümler çerçevesinde değiştirilen iade alınan mallar gibi zayi olma kapsamında değerlendirilemeyecek çok sayıda durum mevcuttur.

Tüketiciyi Koruma Kanunu kapsamında iade alınan, miadı dolan veya teknolojik sebeplerle değeri düşen malların zayi olan mal kapsamında değerlendirmesinin mümkün olamayacağını düşünmekteyiz.

2. Kıymeti düşen (miadı dolan) malların "zayi olan mal" olarak değerlendirilemeyeceğine ilişkin birbiriyle çelişen Danıştay kararları

a) Miadı dolan mal zayi mal değildir

- Danıştay 9. Dairesi'nin E.2002/ 3313 K. 2004/4389 sayılı kararı

"Ö.kullanım süresi dolan ilaçlar için takdir komisyonuna başvurarak değer belirlettiği (0 TL ) ve yine idarenin bilgisi ve gözetimi dahilinde söz konusu ilaçları imha ettirdiğinin tartışmasız olduğu, ilaçların ekonomik değerinin kalmadığı ve imhasının zorunluluk arz ettiği, bu nedenle kullanım süresi dolan ve değer tespit ettirilerek idarenin huzurunda imha ettirildiği anlaşılan ilaç girdileri için ödenen katma değer vergisinin anılan yasanın 30/c maddesindeki zayi olan mal kavramı içinde değerlendirilemeyeceğinden indirilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle kabul eden 6. Vergi Mahkemesinin 4.03.2002 tarih ve 2002/526 sayılı kararının onanmasına..."

b) Miadı dolan mal zayi maldır

- Danıştay 9. Dairesi'nin E.2011/1109, K: 2012/7467 sayılı kararı

ile miadı dolduğu için imha edilen mallarla ilgili ödenen KDV'nin düzeltilmesi işlemini onayan vergi mahkemesi kararı onanmıştır.

c) İki karar çelişmektedir

Niteliği itibariyle tamamen aynı iki konuda birbirinin zıddı kararlar verilmiş olması nedeniyle içtihatların birleştirilmesi yoluna gidilmesi yararlı olacaktır.

Sonuç

Hiçbir şirket, hayatın normal akışı içerisinde, çöpe dökmek veya imha etmek gayesiyle üretim yapmaz.

Yine hiçbir şirketin fiyat mekanizması içerisinde, maliyet-fiyat hesabı yaparken bir kısım mallarının kullanım ömrünün dolacağı ve bu nedenle satılamayacağı gerçeğini dikkate almıyor olmasını varsayım olarak dahi dikkate alamaz.

Dolayısıyla satış yapılan her durumda, tahsil edilen - fatura kesilen her malın satış fiyatı olası bu tür kayıpları da içermektedir. Tahsil edilen KDV rakamı içerisinde kullanım ömrü dolacak olan malların maliyete etkisi de yer almaktadır.

Ortada iradi (işletmeden çeşitli nedenlerle çekiş) ya da gayri iradi (hırsızlık, yangın, sel, deprem vb.) bir yok oluş değil, işin ticari, iktisadi, teknik icabı ortaya çıkan bir durum vardır.

Umuyoruz bu hatalı yaklaşım bir aşamada düzeltilir.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 30.01.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.