Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 200’üncü maddesi gereği olarak ‘Bir hakkın doğumu, düşürülmesi, devri, değiştirilmesi, yenilenmesi, ertelenmesi, ikrarı ve itfası amacıyla yapılan işlemlerin yapıldıkları zamanki miktar veya değerleri 2 bin 500 Türk Lirası’nı geçtiği takdirde senetle ispat olunması gerekir. Bu hukuki işlemlerin miktar ve değeri ödeme veya borçtan kurtarma gibi bir nedenle 2 bin 500 Türk Lirası’ndan aşağı düşse bile senetsiz ispat olunamaz.’
Aynı kanunun 201’inci maddesinde hükme bağlandığı üzere ‘Senede bağlı her çeşit iddiaya karşı ileri sürülen ve senedin hüküm ve kuvvetini ortadan kaldıracak veya azaltacak nitelikte bulunan hukuki işlemler 2 bin 500 Türk Lirası’ndan az bir miktara ait olsa bile tanıkla ispat olunamaz.’
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 200 ve 201’inci maddelerinde yer alan ‘senet’ sözcüğünün anlamı belgedir. Bu nedenle her iki maddede yer alan ana hedef, hak doğurucu işlemlerin yazılı belge ile ispat edilmesinin gerekliliği daha açıkçası zorunluluğudur.
Diğer yandan Damga Vergisi Kanunu’nun birinci maddesi gereği olarak ‘… yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeler’ damga vergisine tabidir.
Yabancı ülkelerle Türkiye’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtlar, Türkiye’de resmi dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi tutulur.’
Damga Vergisi Kanunu vergiye tabi işlemleri kanuna ekli bir (1) sayılı tabloda dört grup halinde saymak suretiyle belirlemiş bulunmaktadır. Buna göre;
* Akitlerle ilgili kağıtlar,
* Kararlar ve mazbatalar,
* Ticari işlemlerde kullanılan kağıtlar,
* Makbuzlar ve diğer kağıtlardan
damga vergisine tabi olanlar, grup başlıkları altında sayılmak suretiyle belirlenmiş bulunmaktadır.
Damga vergisine tabi olmayan kağıtlar ise kanuna ekli (2) sayılı tabloda;
* Resmi işlemlerle ilgili kağıtlar,
* Öğrenciler ve askerlerle ilgili kağıtlar,
* İşçiler, çiftçiler ve göçmenlerle ilgili kağıtlar,
* Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar,
* Kurumlarla ilgili kağıtlar
başlıkları altında sayılmak suretiyle belirlenmiştir.
Damga Vergisi Kanunu’nun mükerrer 30’uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca sözü edilen kanunda yer alan damga vergisi miktar ve oranları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere yeniden değerleme oranında artırılabilmektedir.
24 Aralık 2012 gün ve 2012/4116 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tabloda yer alan kağıtlar için 2012 yılında uygulanan nispi vergi oranları ve yeniden değerleme oranı dahil olmak üzere makdu vergi tutarları yüzde 15 oranında artırılmıştır.
2013 yılında uygulanması öngörülen makdu ve nispi oranlar Damga Vergisi Kanunu 56 seri numaralı Genel Tebliğ ile açıklanmış bulunmaktadır.
Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tablonun ‘IV-Makbuzlar ve diğer kağıtlar’dan makbuzlar bölümündeki ‘Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar’ binde 7.59 oranında damga vergisine tabi tutulacaktır. (1 Ocak 2013 gün ve 28515 sayılı Resmi Gazete) Bu oran 2012 yılında binde 6.60 olarak uygulanmıştır.
Ayrıca aynı kanunun (1) sayılı listesinde akitlerle ilgili kağıtlardan ‘Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler ile kefalet, teminat ve rehin senetleri’ üzerinden damga vergisi 2013 yılında binde 9.48 olarak hesaplanacak.
Damga Vergisi Kanunu’nun 2’nci maddesi uyarınca ‘vergiye tabi kağıtlar mahiyetinde bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kağıtların hükümlerinin yenilenmesine, uzatılmasına, değiştirilmesine, devrine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhler de damga vergisine tabidir.’
(Kaynak: İto Gazetesi | 28.01.2013)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.