Maliye kayıt dışı ile mücadelede etkili olmak için her geçen gün yeni adımlar atıyor. Bu çerçevede en son geçtiğimiz ay bir tebliğ yayınlandı. Tebliğdeki hükümlerle özellikle yüksek tutarda ÖTV tahsil edilen, kayıp ve kaçağın fazla olduğu ürünlerin lisans sahipleri ile bunlardan mal alan belirli müşterilere elektronik fatura düzenleme ve elektronik defter tutma zorunluluğu getiriliyor.
Adım adım tüm mükelleflere yayılması planlanan bu uygulama ile kesilen her faturadan Maliye’nin haberinin olması sağlanırken, kâğıt fatura düzenlemenin ve bunları arşivlemenin handikapları da sona erecek.
İlk olarak anonim ve limited şirketlerin elektronik fatura oluşturmalarına, alıcısına iletmelerine, muhafaza ve istenildiğinde ibraz etmelerine izin verilmişti. Daha sonra elektronik fatura uygulamasından yararlanacak olanların kapsamı genişletilerek Vergi Usul Kanunu’na göre fatura düzenlemek zorunda olan, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ve kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler elektronik fatura uygulamasından yararlanabilecek duruma gelmişti. Son düzenleme ile bu mükelleflerden belirli bir cironun üstündekilerin e-fatura düzenleme zorunda oldukları belirtildi.
Yeni düzenlemeye göre; Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla asgari 25 milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar e-fatura düzenlemek zorunda.
Yine Özel Tüketim Vergisi Kanu-nu’na ekli (III) sayılı listedeki kolalı gazozlar, biralar, şaraplar ve diğer alkollü içecekler ile tütün ve tütün mamullerini imal veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla asgari 10 milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar da e-fatura ve e-defter uygulamasına geçmek zorunda. Ancak yukarıda bahsedilen mükelleflerden mal alan 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar ile iktisadi kamu kuruluşlarının elektronik fatura uygulamasından yararlanma ve elektronik defter tutma zorunluluğu bulunmuyor.
Elektronik fatura kapsamına giren mükellefler birbirlerinden mal alıp satarken e-fatura düzenlemek zorunda. Üstelik satılan mal veya hizmetin ÖTV listesinde sıralanan mallar olması da şart değil. Yani madeni yağ lisansına sahip mükelleften bir demirbaş satın alınsa bile e-fatura kullanma kapsamına girmek muhtemel. Mal satılan kişinin e-fatura kapsamında olup olmadığı, bu konu ile ilgili internet adresinde yer alan liste kontrol edilerek anlaşılabilecek. Müşteri bu listede yer alıyorsa kesinlikle elektronik fatura, listede yer almıyorsa kâğıt fatura düzenlenecek. Zorunluluk kapsamına giren mükelleflerden mal veya hizmet alan ve belirlenen hadlerin altında kalan mükellefler de, istemeleri halinde elektronik defter ve elektronik fatura uygulamalarından yararlanabilir. Görüldüğü gibi Maliye, e-fatura uygulamasını orta vadede geniş bir kitleye yayma niyetinde. Çıkarılan tebliğde herhangi bir değişiklik olmazsa 2011 yılında 10 milyon TL brüt satış yapan firmaların e-fatura sistemine dahil olması gerekiyor.
Zorunluluk kapsamına giren mükelleflerin elektronik fatura uygulamasına Eylül 2013’te, elektronik defter uygulamasına ise Eylül 2014’te geçmeleri gerekecek.
E-fatura kapsamındaki mükellefler, elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere kâğıt ortamında fatura düzenleyemeyecek. Kâğıt ortamında düzenlenen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılacak. Aynı şekilde elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükellefler tarafından kendilerine gönderilen elektronik faturaları da almak zorunda olacaklar. Aksi takdirde fatura almama ve vermeme ile ilgili cezalar ile cezalandırılacaklar.
Kapsam dahilindeki mükellefler belirlenen süreden sonra kâğıt ortamında defter tutamayacak. Kâğıt ortamında tutulan defterler hiç tutulmamış olarak kabul edilecek ve bu fiile uygun müeyyidelerle cezalandırılacaklar. Elektronik ortamda tutulan defterler belli periyotlarla GİB’e sunulacak, GİB bir anlamda elektronik mühürleme yöntemiyle elektronik kayıtları bir daha değiştirilemeyecek şekilde donduracak, mühürleyecek.
Mükellefler e-faturaları oluşturma, gönderme ve alma işlemlerini üç şekilde yapabilecek. Arzu ederlerse kendi bilgi işlem sistemlerini GİB’in e-fatura uygulamasına entegre ederek e-fatura düzenlemek mümkün. Bundan başka e-fatura portalı aracılığıyla da fatura düzenlenebiliyor. Ayrıca mükellefler arzu ederlerse e-faturalarını yetkili kurumlara da düzenletebilecek. Bu kurumların e-fatura gönderme ve alma konusunda teknik yeterliliğe sahip olmaları ve GİB’den özel entegrasyon izni almış olmaları gerekiyor.
Elektronik faturalar kâğıt ortamında değil elektronik ortamda saklanacak ve istenmeleri halinde elektronik ortamda ibraz edilecek. Bu faturalar da VUK açısından 5 yıl boyunca saklanmak zorunda. Mükellefler, belgeleri kendi imkânları ile muhafaza edebileceği gibi GİB’den lisans almış üçüncü kişilerde de muhafaza edebilecek.
(Kaynak: Zaman Gazetesi | 15.01.2013)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.