Gazetecilerin Fiilî Hizmet Zammı / Tahsin Sınav

 Bu yazının hazırlandığı sırada henüz yasalaşma sürecindeki aşamaların tümünü tamamlamadığı için Resmî Gazete'de yayınlanmamış olan 5510 sayılı SSGSSK'nun 40'ıncı maddesi değişikliği hakkında basından alınan bilgilere göre, basın kartı sahibi gazetecilere bir yıllık çalışmaları karşılığında 90 günlük fiili hizmet zammı hakkı verilmiştir. Böylece, belirtilen niteliği taşıyan gazeteciler, 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren geçerli olmak üzere, her 4 yılda 1 yıl fazla çalışmış sayılacak ve bu süre 5 yıl olarak hesaplanacaktır. Ve ayrıca gazetecilerin elde ettikleri fiili hizmet zammının toplamının yarısı kadar süre de emeklilik yaş hadlerinden indirilecektir. Bu itibarla önemli bir gelişme sağlanmıştır. Fakat böylece gazetecilerin tümünü kapsamayan bir yapı kurulmuş olacaktır.

Bilindiği üzere gazeteciler de kademeli emeklilik sürecinden yararlanmaktadırlar. Yani 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile düzenlenmiş olan kademeli emeklilik ile 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan gazetecilerin ne zaman emekli olacağı mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun geçici 81. maddesine bakılarak belirlenmektedir. Aynı düzenleme gazeteciler içinde geçerli olmakla birlikte gazeteci olmaları diğer bir ifade ile yıpranma payı uygulaması nedeniyle gazetecilerin emeklilik şartları özelliklidir. (Bkz: Dr. Resul KURT, http://www.resulkurt.com/artikel.php?artikel_id=5881, 4,5 milyon kişi sevinecek, info@resulkurt.com, twitter/resulkurt34). Şöyle ki;

1-Gazetecinin ilk işe giriş tarihi ile 23.05.2002 tarihleri arasında basında geçen çalışmasına ait prim gün sayısı tespit edilir ve bunun dörtte biri bulunarak ilk işe giriş tarihi bulunan gün kadar geriye çekilir ve sonra 506 sayılı SSK'nun geçici 81. maddesine bakılarak emeklilik yaş tespiti yapılmaktadır.

2-Gazetecinin Basında geçen çalışmasının dörtte biri emekli olma yaşından düşülür.

3-Emekli olmak için gerekli olan 25 yıl sigortalılık süresinin hesabında Gazetecinin Basında geçen çalışmasının dörtte biri dikkate alınır. Örneğin toplam sigortalılık süresi 23 yıl olan ve basında 8 yıl prim ödemesi olan gazeteci, 25 yıl sigortalılık şartı süresinin 8/4=2, 23+2=25 tamamlamış olur. Gazetecilere yeniden yıpranma hakkı tanınmış olup gazetecinin basın çalışması toplamı en az 7200 günü bulduğu takdirde, yaştan 5 sene düşülebilecektir.

Basında yer alan haberlere göre, gazeteciler, hak kaybına uğramışlardır. Yeni düzenleme ile 2008'de yıpranma hakkı kaldırılmadan önceki düzenleme kıyaslandığında gazetecilerin hak kaybına uğradığı belirtilmektedir. Bu değerlendirmeye göre, 212 sayılı yasaya tabi olarak çalışanlar, yıpranma hakkından yararlanabiliyordu; ancak şimdi onu daralttılar ve sadece basın kartı sahipleri bu haktan yararlanabilecekler. Hak kaybı olacak. Çünkü basın kartı için bekleme sürecinde olan gazeteciler bu haktan yararlanamayacaktır. Bir de basın kartı sahibi olmadan çalışan gazeteciler de var. Onlar için de ayrıca yeni bir sıkıntı yaratacaktır. Yasal değişiklikle, eskiden olduğu gibi, gazeteci, 212 sayılı kanuna tabii olarak çalışmaya başladığı andan itibaren yıpranma hakkından yararlanabilmelidir. Sigorta prim karşılığında bu hak veriliyorsa, gazetecinin o primi ödemeye başladığı andan itibaren bu kapsama dâhil olması lazımdır.

Bu kapsam olumsuzluğuna matbaa işçilerinin kapsam dışılığı da eklenmektedir. Belirtildiği üzere, 1 Ekim 2008 tarihinden önceki düzenlemeye göre, yıpranma süresinin 5 yıla kadar olan kısmı, emeklilik yaş hadlerinden de düşülebiliyordu. 5510 sayılı Kanuna göre, bu süre 3 yılı geçemiyor. Burada da bir hak kaybı sözkonusudur. Eski düzenlemeye kıyasla, bu düzenlemede, matbaa çalışanlarının kapsam dışında bırakılması da dikkati çekmektedir.

Bilindiği üzere, yıpranma (itibarî ya da fiilî hizmet zammı) hakkı, gazetecilere 1961 yılındaki 212 Basın İş Kanunu ile verilmiş, ancak 2008'deki 5510 Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile kaldırılmıştı. 10 Ocak 2013'te Meclis Genel Kurulu'nda görüşülen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda yapılan değişiklikle basın kartı sahibi gazetecilere vb yıpranma hakkı geri verilmiş bulunmaktadır. Yasa değişikliğinin çok tartışılacak bir yapı öngördüğü anlaşılmaktadır. Yasanın Resmî Gazete'de yayınlanmasından sonra bu sürecin daha hızlı ve kapsamlı olarak gelişeceği söylenebilir.

Ancak yine de gazetecilere hayırlı olacağını söylemek abartı olmayacaktır.

(Kaynak: Yeni Şafak Gazetesi | 14.01.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.