Dr. Veysi SEVİĞ - Asgari geçim indirimi nasıl uygulanacak

Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un ikinci maddesi ile 01.01.2008 tarihinden itibaren ücret geliri elde edenlere “Asgari Geçim İndirimi” uygulanması öngörülmüştür.

Aynı kanunun geçici ikinci maddesi ile de ücretlilerin 2006 yılına ilişkin olarak 2007 yılında ödeyecekleri Gelir Vergisi'nden mahsup edilecek vergi indirimiyle ilgili işlemler, mevcut mevzuat çerçevesinde sonuçlandırılacaktır. Bir başka anlatımla 2006 yılında ücretliler tarafından vergi indirimi kapsamında toplanan ve işverene bildirim ekinde ibraz edilmiş olan harcama belgeleri üzerinden hesaplanan indirim tutarları ücret bordroları üzerinden hesaplanan Şubat 2007 ücretleri de dahil olmak üzere aylık olarak Gelir Vergisi'nden indirim konusu yapılmaktadır.

Asgari geçim indirimi uygulaması 01.01.2008 tarihinde başlayacak olup, bu uygulamanın sağlayacağı vergi avantajı 2008 yılı gelirleri için geçerlidir. Dolayısıyla ücretlilerin 2007 yılında elde edecekleri ücret gelirleri herhangi bir vergi avantajına konu edilmemektedir.

Asgari geçim indirimi mevcut hukuki düzenleme çerçevesinde ücret matrahı üzerinden indirim konusu yapılarak uygulanmayacaktır. Çünkü yeniden düzenlenen Gelir Vergisi Kanunu’nun 32'nci maddesi uyarınca asgari geçim indirimi, o yıl için geçerli olan asgari ücret dikkate alınarak belirlenen oranların yüzde 15’le çarpımı sonucu bulunacak rakamların hesaplanan Gelir Vergisi'nden indirilmesi suretiyle uygulanacaktır.

Buna göre asgari geçim indirimi ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarlarının mükellefin yani ücretlinin kendisi için yüzde 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı ve iki çocukla sınırlı olmak üzere yüzde 7,5, iki çocuktan fazla çocuk bulunması halinde üçüncü çocuk da dahil olmak üzere diğer çocukların her biri için yüzde 5 olarak hesaplanacaktır.

Bu durumda evli ve eşi çalışmayan iki çocuk sahibi bir ücretlinin yararlanabileceği asgari geçim indirimi kendisi için asgari ücretin yüzde 50’si, eşi için yüzde 10’u ve iki çocuğundan her biri için yüzde 7,5 olmak üzere toplam asgari ücretin yüzde (50+10+7.5 x 2=) 75’i olarak hesaplanacaktır. Bulunan bu oranla ilgili yılda geçerli olan asgari ücret çapılacak ve bulunacak rakam da yüzde 15 ile çarpılmak suretiyle elde edilecek miktar söz konusu ücretlinin ücreti üzerinden doğrudan hesaplanacak Gelir Vergisi'nden indirilmek suretiyle uygulama gerçekleştirilecektir.

Mevcut düzenleme çerçevesinde evli ve eşi çalışmayan 7 çocuklu bir kişinin yararlanabileceği indirim tutarı asgari ücretin tamamı üzerinden yüzde 15 oranında hesaplanacak olan miktar olacaktır. Bu miktar söz konusu kişinin ücreti üzerinden hesaplanan Gelir Vergisi'nden indirilmek suretiyle uygulama gerçekleştirilecektir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun asgari geçim indirimi ile ilgili düzenlemesi içersinde eşe ait yüzde 10’luk indirim oranı uygulamasında öngörülen iki koşuldan birisi eşin çalışmaması, ikinci koşul ise herhangi bir gelirinin bulunmamasıdır. Buna göre asgari geçim indirimi uygulamasında eşin çalışmaması yanı sıra ayrıca eşin herhangi bir gelirinin bulunmadığı hususunun da dikkate alınması bir başka anlatımla kanıtlanması gerekmektedir.

İndirim uygulanmasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan 18 yaşını veya tahsilde olup da 25 yaşını doldurmamış çocukları, ”eş” tabiri ise aralarında kanunen evlilik bağı bulunan kişileri kapsamaktadır. Bu bağlamda nafaka verilenlere, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle yani çalışanlarla oturanlar için de indirim hakkından yararlanılacaktır.

Ayrıca indirim tutarının belirlenmesi sırasında mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medeni hali ve aile durumu esas alınacak, indirim ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanacaktır. Boşanan eşler için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınacaktır.

Mevcut düzenleme gereği olarak Bakanlar Kurulu indirim konusu yapılacak toplam tutarın asgari ücretin yıllık brüt tutarını aşmaması koşuluyla asgari geçim indirimi için uygulanması öngörülen oranları artırmaya veya kanuni orana kadar indirmeye yetkili bulunmaktadır.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 06.03.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.