Hak Yerde Kalmaz! / Yahya Arıkan

 Vergi Takvimi, Asgari Ücret Tarifesi ve Bağımsız Denetim Tebliği’nin sizce birbiriyle bir ilgisi olabilir mi? Gelin bakalım…

Geçen hafta, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde, 2013 yılı “vergi takvimi” yayımlandı. “Verginin takvimi mi olurmuş” diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Gelişmiş vergi sistemlerinde böyle bir takvim kesinlikle olmaz. Çünkü işlemleri gayet basittir ve işletmeler, enerjilerini vergi takvimine uyma yerine, üretim, yatırım, istihdam ve büyümeye kullanır. Ne yazık ki, ülkemizde, işletmeler ve bu işletmelerle ilgilenen serbest muhasebeci, mali müşavirler, enerjilerinin büyük kısmını mali takvime uymak için kullanırlar.İlk iki ayın vergi takvimine bakılırsa durum daha iyi anlaşılabilir. Ocak ayında 22 iş günü var. Vergisel görev verilen gün sayısı ise 8. Daha da ilginci, 8 günde yapılacak vergisel ödev sayısı 39. Yılın ilk ayı ocakta vergisel işlemlerin yoğun olduğunu düşünebilirsiniz. O zaman gelin, şubat ayına bakalım. Şubat ayında 20 iş günü var. İşletmelere, dolayısıyla serbest muhasebeci mali müşavirlere vergisel görev verilen gün sayısı yine 8. Bu 8 günde yapılacak vergisel ödev sayısı ise 36.Görüldüğü gibi, iş günü sayısının daha az olduğu düşünülürse, şubatın daha yoğun olduğu bile söylenebilir. Üstelik bu aylar, yıllık beyannamelerin verileceği mart ve nisana oranla daha az yoğun aylar. Üstüne üstlük, sigorta işlemlerine ilişkin bildirge verme ve ödeme gibi yoğunluklar da söz konusu. Bu durumun sadece rutin yoğunluk olduğunu unutmayın. Bunun dışında vergi idaresi ve inceleme elemanları, kanun ve ilgili mevzuatla getirilen hükümlere uymaksızın ayrı yoğunluklar meydana getirebilmekte.Peki, bu yoğunluğun bir karşılığı var mı? İlginçtir, “vergi takviminin” yayımlandığı hafta, aynı internet sitesinde, “2013 yılı Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Asgari Ücret Tarifesi” yayımlandı. Bu tarifenin yukarıda özetlenen yoğunluğu kavradığını ve buna ilişkin düzenlemeler yaptığını söylemek ne yazık ki mümkün değil. Bu yoğunluk da zaten hiçbir maddi beklenti ile telafi edilemez. Ancak ortada büyük özveriyle çalışan, işini hakkıyla ve uzmanlıkla yerine getiren meslek mensupları olduğunun unutulmaması gerekiyor. Gelelim üçüncü kavrama; vergi takviminin internet sitesinde yayımlandığı gün, Resmi Gazete’de Bağımsız Denetim Yönetmeliği yayımlandı. Bu yönetmelik, meslek mensuplarını, doğrudan bağımsız denetçi saymadı. Bazı eğitimler ve sınav sonucunda bağımsız denetçi unvanını alabileceklerini belirtti. Oysa ki 3568 sayılı meslek yasası, denetim görevinin meslek mensupları tarafından yapılacağını zaten belirtmiş. Görüyoruz ki, bu ağır iş yükünün altından özveriyle kalkan bütün meslek mensuplarına, zaten yasal hakları olan“bağımsız denetçiliği” sonuna kadar talep edecekleri bir süreç dayatıldı. Bir atasözümüz var; “Hak deyince akan sular durur” diye. “Bir anlaşmazlıkta adalet, tarafsızlık, hakkaniyet devreye girdiğinde kimsenin söyleyecek sözü kalmaz” anlamındadır. Ancak haksızlık olduğunda ise herkesin söyleyecek çok sözü olur! Tıpkı bizim gibi. Ve şunu da çok iyi biliyoruz ki, emeğin karşılığı daima ödenmelidir, yani “Hak yerde kalmaz!”

Asgari ücrete ‘ince ayar’

Asgari ücret yıllardan bu yana ocak ve temmuz aylarında yürürlüğe girecek şekilde belirleniyor. Bu yıl işçinin beklentileri yine boşa çıktı. Asgari ücrete yapılan zam, günlük bir simit parasını bile karşılamayacak. İşte rakamlarla ve akılda kalıcı olmak adına küsuratların yuvarlanmış haliyle yeni asgari ücret şöyle: Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun 2012/1 sayılı kararına göre, 16 yaşından büyükler için 2013 yılının birinci altı ayı için asgari ücret brüt 979 liraya yükseltildi. Bunun neti; Asgari Geçim İndirimi (AGİ) dahil bekâr, çocuksuz bir işçi için 774. Yine, 16 yaşından büyükler için 2013 yılının ikinci altı ayı için asgari ücret brüt 1.021, neti ise 805 lira.16 yaşını doldurmamış işçiler için asgari ücret 2013 yılının birinci 6 ayında brüt 839 lira, ele geçen net ücret ise 674 lira. 2013 yılının ikinci 6 ayında da asgari ücret, 16 yaşını doldurmamış işçiler için brüt 877, net olarak da 702 lira olacak.Özetle, 2013 yılının birinci 6 ayında asgari ücretlinin eline net 774 lira geçerken, asgari ücretliden devlete giden pay ise AGİ düşüldükten sonra 39 lira oldu. Bu tutardan beş puanlık SGK prim indirimi düşülse dahi 347 lira yasal kesinti yapılıyor.

İHBAR SÜRELERİNDE ‘GÜN’ TANIMI NASILDIR?SSK’ye tabi olanların işten çıkarılmaları halinde verilen ihbar ödemesi gün tanımında iş günü mü, yoksa takvim günü mü esas alınır? Yavuz Tanrısever

Takvim günüdür. İşçinin kıdemine göre 2 hafta ile 8 hafta arasında değişir.

(Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi | 03.01.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.