Dr. Veysi SEVİĞ - Sigorta primlerinin indirim konusu yapılması

Gelir Vergisi Yasası’nın 89'uncu maddesi beyanname üzerinde gelirden yapılacak indirimleri belirlemiş bulunmaktadır. Buna göre Gelir Vergisi'ne tabi gelir unsurlarının beyanname üzerinde toplanmasından sonra yasa maddesinde yer alan indirimlerin yapılması söz konusu olabilmektedir.

 

Yasal düzenleme gereği olarak mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, sakatlık, kaza, hastalık, analık, doğum, tahsil gibi şahıs sigortalarının primleri ile bireysel emeklilik katkı payları beyanname üzerindeki toplam gelirden indirim konusu yapılabilmektedir.

Şahıs sigorta primlerinin beyan edilen gelirden indirilebilmesi için;

* Ödenen primin, mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, sakatlık, kaza, hastalık, analık, doğum, tahsil sigortası primlerinden olması gerekmektedir.

* Aile fertleri için ödenen primlerin toplamı asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacaktır. Asgari ücretin yıllık tutarının tespitinde gelirin elde edildiği yılda, 16 yaşından büyük asgari ücretlinin bir yıl içersinde aldığı brüt ücretlerin toplamı esas alınmaktadır. Bu miktar 2006 yılı için (531x12=) 6.372.00 YTL’dir.

2007 yılının mart ayının 15. günü akşamına kadar beyan edilmesi gereken 2006 yılı gelir ve iratları toplamı üzerinden şahıs sigorta primi olarak indirim konusu yapılabilecek azami miktar 6.372.00 YTL olabilecektir.

Diğer yandan ödenen sigorta primlerinin yıllık toplamının beyan edilen gelirin yüzde 5’ini aşmaması gerekir.

Örneğin bir kişinin 2006 yılı ile ilgili olarak vereceği yıllık Gelir Vergisi beyannamesi üzerindeki toplam gelir miktarı 48.000.00 YTL ise söz konusu kişi ödemiş bulunduğu şahıs sigorta primlerinin ancak (4.800x0.05=) 2.400.00 YTL’sini indirim konusu yapabilecektir. Bunun için:

* Sözleşmenin Türkiye’de kurulu ve merkezi Türkiye’de bulunan bir sigorta şirketi nezdinde akdedilmiş olması gerekmektedir.

* Primin, gelirin elde edildiği döneme ilişkin olması ve bu dönem sonuna kadar ödenmiş bulunması gerekmektedir.

Örneğin, 1 Ağustos 2006 tarihinden başlamak üzere bir yıllık yapılan ve bedeli peşin ödenen sağlık sigortası primlerinin 2006 yılına ait 5 aylık kısmının 2006 yılının, diğer yedi aylık kısmının da 2007 yılının beyanı sırasında indirim konusu yapılması gerekir.

* Sigorta primi indiriminden tam mükellefler yanında beyanname vermek zorunda olan dar yükümlüler de yararlanabilir.

* İndirimin doğru yapılabilmesi için yapılan ödemelerin belgelendirilmesi gerekmektedir.

Ödeme tutarı ve tarihinin, sigorta veya bireysel emeklilik şirketlerince düzenlenen makbuzlarla ya da ödeyenin adı ve soyadı, ödemenin ait olduğu dönem, ödenen prim veya katkı payı tutarı, ödeme yapılan sigorta veya bireysel emeklilik katkı payı şeklinde bilgilerin yer alması koşuluyla banka dekontları, otomatik para çekme makinesi makbuzları, kredi kartları ekstreleri ve posta çekleri ile kanıtlanması mümkündür.

Bireysel emeklilik sisteminde ödenen katkı paylarının beyanname üzerinde indirilmesinde de genel olarak şahıs sigorta primlerinin indirilmesinde geçerli olan yöntem geçerlidir. Ancak her iki sistem arasındaki farklılık oransal indirim hakkında olmaktadır. Çünkü bireysel emeklilik şirketlerine ödenen katkı paylarının asgari ücretin bir yıllık tutarını aşmamak koşulu ile beyan edilen gelirin yüzde 10’una kadar olan kısmının indirim konusu yapılması mümkün olabilmektedir.

Ayrıca şahıs sigortalarında eş ve küçük çocuklar adına yapılan prim ödemelerinin indirim konusu yapılması mümkünken, bireysel emeklilik açısından küçük çocukların sisteme katılmaları mümkün olmadığından, bu bağlamda küçük çocuklar için prim ödemesi de yapılamayacaktır.

Emeklilik şirketleri, bireysel emeklilik sistemine giriş sırasında her kişiden asgari ücreti aşmamak kaydıyla giriş ücreti alabilmekte, ayrıca aylık primin yüzde 8’ini aşmamak kaydıyla yönetim gideri kesintisi yapabilmektedirler. Söz konusu giriş ücreti ve yönetim gideri kesintileri, bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payı olarak değerlendirilemeyeceğinden, beyan edilecek gelirden indirilmesi mümkün değildir.

Gelir Vergisi Yasası’nın 63/3'üncü maddesi uyarınca da ücret geliri elde edenlerin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık doğum ve tahsil gibi şahıs sigortalarına ilişkin prim ödemeleri ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları da benzer ilkeler çerçevesinde ücret matrahından indirim konusu yapılabilmektedir.  

(Kaynak: Referans Gazetesi | 02.03.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.