Pazarcı Esnafının Sigortalılığı İhmal Mı Ediliyor ?SGK Bu Konuda Denetim Yapmıyor Mu? / Vedat İlki

 Yurdumuzun her ilinde günün belirli günlerinde semt pazarları kurulur.Yıllın dört mevsiminde sıcak,soğuk demeden bu esnaflar bize taze ürünleri ulaştırdıkları gibi,aile bütçemize de katkıları olur.

Bu sektörde çalışanlar o tezgahlarda bizler için fedakarlıklarda bulunmalarına rağmen hem kendileri hem de yanlarında çalışanların sigortalarını ihmal ederler.

Onlarda haklılar sigortalama maliyetinin yüksekliğinden şikayet ederler.

Oysa oda tarafından sigortalı olmanın önemi ısrarla işlenirse bu esnaflarımızda Sosyal Güvenliğin Şemsiyesi kapsamına dahil olurlar.

5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşu Kanunu ile ana hatları belirlenmiştir.

Kanunun amacı;

ü  Esnaf ve sanatkârlar ,

ü  Bunların yanlarında çalışanların meslekî ve teknik ihtiyaçlarını karşılamak,

ü  Meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak,

ü  Mesleğin genel menfaatlerine uygun olarak gelişmelerini ve meslekî eğitimlerini sağlamak,

ü  Meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak,

ü  Meslek disiplini ve ahlâkını korumak ve bu maksatla kurulan tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğindeki esnaf ve sanatkârlar odaları ile bu odaların üst kuruluşu olan birlik, federasyon ve Konfederasyonun çalışma usûl ve esaslarını düzenler.

Esnaf ve Sanatkar Tanımı;

İster gezici ister sabit bir mekânda bulunsun, Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunca belirlenen esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabı esasına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunan meslek ve sanat sahibi kimseler olarak tanımlanmıştır.

Odaya Kayıt Olmazsa Olmaz

Esnaf ve sanatkârların sicile kayıtları yapılmadıkça, hiçbir şekilde odaya kaydı yapılamaz. Sicile kayıt olan esnaf ve sanatkârlara ait bilgiler sicil tarafından; elektronik ortamda, iş yerlerinin bulunduğu yerdeki, iş yerleri seyyar olanların ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki meslek ve sanatları ile ilgili ihtisas odasına; meslek ve sanatları ile ilgili ihtisas odası bulunmayanların bilgileri ise karma odaya kayıt için gönderilir. İlgili oda yönetim kurulu, bu kişilerle ilgili üyelik kararlarını ilk toplantısında alır.

Oda kuruluş yeter sayısına ulaşılamadığı için oda kurulması mümkün olmayan yerlerdeki esnaf ve sanatkârların kayıtları birlik marifetiyle tutulur. Esnaf ve sanatkârlara odalarca verilen hizmetler, ilçelerde şube açmak suretiyle birlik tarafından verilir.

Aynı iş yerinde birden fazla konuda faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlar esas faaliyeti ile ilgili odaya kayıt olurlar. Ancak, üye isterse yükümlülüklerini yerine getirmek kaydıyla diğer faaliyetleriyle ilgili odalara da sicil marifetiyle kayıt yaptırabilir.

Esnaf ve sanatkârlar odasına kayıtlı olanlar, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki ticaret ve sanayi odasına, ticaret odasına, sanayi odasına, deniz ticaret odasına; bu odalara kayıtlı bulunanlar ise esnaf ve sanatkârlar odasına kaydedilemezler. Sermaye şirketlerinin ortakları, başkaca esnaf ve sanatkârlık faaliyeti olmadıkça, sadece şirket ortaklığı sebebiyle hiçbir şekilde esnaf ve sanatkârlar odalarına üye kaydedilemezler.

Üye Olma Şartı:

Oda üyeliği için aşağıdaki şartlar aranır:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak veya yabancı devlet tabiiyetinde bulunmakla beraber Türkiye'de sanat ve ticaret yapıyor olmak.

b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak.

c) Vergi mükellefi olmak ya da vergiden muaf olmak.

d) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalara kayıtlı olmamak.

Üyeliğin Sona Ermesi:

Aşağıda belirtilen durumlarda üyenin oda kaydının silinmesine yönetim kurulu tarafından karar verilir, durum sicile bildirilerek kaydın silinmesi temin edilir ve kaydı silinen üyeye oda tarafından on gün içinde üyenin odaya bildirdiği iş yeri veya ikamet adresine yazılı olarak bildirilir.

a) Daimi olarak odanın çalışma bölgesi dışına çıkanlar.

b)Üye olma  şartlardan herhangi birini kaybedenler veya bu şartlardan herhangi birine sahip olmadığı sonradan anlaşılanlar.

c) Sanat ve mesleğini yapmaktan sürekli olarak men edilenler.

d) Vergi mükellefiyetini sildirenlerden altı ay içinde tekrar vergi mükellefiyeti tesis ettirmeyenler.

Üyelikleri sicil tarafından silinenlerden, üye niteliğini tekrar kazananların oda üyeliği sicil tarafından tekrar tesis edilir. Bu şekilde üyeliği tekrar tesis edilen üyenin daha önce kazanmış olduğu hakları aynen devam eder. Ancak, esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarının yetkili organlarında görevli olup da oda üyeliği yukarıdaki sebeplerden dolayı kesintiye uğrayanların yetkili organlardaki görevleri de kendiliğinden sona erer. Bu kişiler üyeliklerini tekrar kazanmış olsalar dahi o döneme ilişkin yetkili organ üyelikleri devam etmez.

 

Odalar esnafların SGK tescillerini yaptırmaları gerekir.

İşveren sıfatından 4-1(b) kapsamından sigortalı olurlar.Yanlarında işçi çalıştırmaları halinde SGK işyeri tescili yaptırmak suretiyle 4-1(a)’lı işçi işe giriş bildirgelerini vermek zorundalar.

 

Bu konuda SGK Denetmenleri,Yardımcıları marifetiyle Büyük İllerde odalardan alınacak bilgiler ile tarama yapılabilinir.

Tıpkı bu esnaf yanında çalışanlar için Taksici esnafına uygulanan kolay bir sigortacılık mantığı geliştirilmesi gerekir.

Özellikle araçları ile Pazar yerine giden esnafın kaza geçirmesi durumunda yanında çalıştığını iddia eden kişinin sigortasız olması durumunda iş kazasından dolayı yüklüce tazminatlar ile karşı karşıya kalacaklardır.

İl Müdürlükleri öncelikle bu alanda cezadan önce bilgilendirme toplantısı yaparak sigortalılık bilincini geliştirmeleri,yasal düzenlemenin de önünü açacak projeye de imza atarlar.

Umarım 2013 yılında bu konuda SGK önemli bir adım atarak kayıt dışılığın bu alanda önüne geçecektir.

Sosyal Sigortacılık anlamında ihmal edilen Pazarcı esnafı ve çalışanları için sosyal güvenliğin bir hak olduğunu hatırlatalım dedik.

(Kaynak: alitezel.com | 12.12.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.