Türk Ticaret Kanunu’na Göre Tüzel Kişilerin Kanuni Defterleri Ve Tasdikleri / Mehmet Türker

 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun son hali olan 64’üncü maddesinde, tacirlerin tutmaları gereken defterlere yer verilmiştir. Bu maddeye göre tüzel kişi tacirlerin tutmaları gereken defterler:
1-Yevmiye defteri
2-Defteri kebir
3-Envanter defteri
4-Pay defteri
5-Yönetim kurulu karar defteri / Limited şirketlerde bu defter yerine ‘müdürler kurulu karar defteri’
6-Genel kurul toplantı ve müzakere defteridir.
Bu defterlerin açılış onaylarının, şirket kuruluşu sırasında ve kullanılmaya başlamadan önce noter veya ticaret sicili müdürlüğünce tasdik ettirilmeleri gerekiyor. Bu defterlerin (yevmiye-defteri kebir-envanter-yönetim kurulu karar defteri / müdürler kurulu karar defteri) izleyen faaliyet dönemlerinde (yıllarda) açılış onayları (tasdikleri) defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk ayından önceki ayın sonuna kadar yapılması gerekiyor. Pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri noterden veya kuruluşta ticaret sicilinden onaylı olmak kaydıyla, bu defterlerde yeterli sahife bulunmak kaydıyla izleyen faaliyet döneminde açılış onayları yapılmadan kullanmak mümkündür.
Yevmiye defteri ile yönetim kurulu karar defteri / müdürler kurulu karar defteri hesap dönemin kapanışını takip eden dönemin (yılın) mart ayı sonuna kadar noterden kapanış tasdiklerinin yapılması gerekmektedir.
Yukarıda belirttiğimiz kanuni defterlerin açılış onaylarının (tasdiklerinin) noterden yaptırılması esnasında, noterler defter açılışı yapacakları şirketle ilgili ‘ticaret sicili tasdiknamesi’ arayacaklar.
Bu ticari defterlerin elektronik ortamda tutulmaları halinde bu defterlerin açılışları ve kapanışlarıyla ilgili noterden onay şartı aranmayacak. Fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulacak ticari defterlerin nasıl tutulacağı, defterlere kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken çıkartılacak tebliğle belirlenecek.
Limited şirketlerin 5’inci sırada belirttiğimiz ‘müdürler kurulu karar defteri’nin tutulmasıyla ilgili kanunda açık düzenleme yer almamakta olup, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 120 soruda Yeni Türk Ticaret Kanunu kitabının 50’nci sahifesinde bu defterin açılış onaylarının yapılması gerektiğine yer verilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda yapılan bu düzenlemeyle yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ile yönetim kurulu karar defteri / müdürler kurulu karar defterinin kullanılmadan önceki hesap döneminin başından önceki ayın sonuna kadar tasdik (açılış onayı) ettirilme mecburiyeti olduğu için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 222’nci maddesinde belirtilen tasdik yenileme (ara-devam) tasdiki yaptırılamayacak. Vergi mevzuatına göre tasdik yenileme (ara-devam) yapılması halinde 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 64’üncü maddesine aykırı olarak defterlerin açılış onayları (tasdik) yapılacağından dolayı bu kanuni defterler mahkemelerde delil olarak kabul edilmeyecekler. (T.T.K. Madde: 83) Ayrıca Türk Ticaret Kanunu’nun 562’nci maddesinde, kanuni defter tasdik ettirmeyenlere, 4 bin TL tutarında idari para cezası uygulanacağına yer verilmektedir. 
Bu yazımızda belirttiğimiz üzere, anonim ve limited şirketlerin Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda belirtilen kanuni defterlerinden eksik olanların bulunması halinde, özellikle pay, genel kurul karar ve müzakere ile müdürler kurulu karar defterlerinin açılış onaylarını (tasdik) yaptırmaları gerekiyor. 
Yukarıda belirttiğimiz üzere, şirketler her yıl, yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ile yönetim kurulu karar / müdürler kurulu karar defterlerini, kullanacakları hesap döneminden önceki yılın son ayı içinde noterden gerekli açılış onaylarını yaptırmaları gerekiyor.

(Kaynak: İto Gazetesi | 06.11.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.