Özürlü Emekliliği

 Gelir Vergisi Kanunu'nun 31'inci maddesinde düzenlenmiş bulunan sakatlık vergi indirimine esas özür oranlarını tekrarlayalım: I-Çalışma gücünün %80'inden fazlasını (%80 dâhil) kaybeden birinci derece sakat, II-Çalışma gücünün %60'ından fazlasını (%60 dâhil) kaybeden ikinci derece sakat, III-Çalışma gücünün %40'ından fazlasını (%40 dâhil) kaybeden üçüncü derece sakat. Tekrarlamak gerekirse, çalışma gücünün asgari % 80'ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece sakat, asgari % 60'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece sakat, asgari % 40'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece sakat sayılır ve belirtilen sakatlık dereceleri itibariyle belirlenen aylık tutarlar, hizmet erbabının ücretinden indirilir. Sakatlık indirimi de Birinci Derece özürlüler için 770.-TL, İkinci Derece özürlüler için 380.-TL, Üçüncü Derece özürlüler için, 180.-TL olarak belirlenmiştir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun sözkonusu 31'inci maddesinde yer alan bu sakatlık indirimi tutarları, Gelir Vergisi hesaplamasına esas matrah tutarından, yani Gelir Vergisi Matrahından indirilmektedir. Önce sigorta primine esas taban ve tavan matrahlar dikkate alınarak brüt aylık ücret tutarı üzerinden sosyal sigorta prim tutarları işçi payı hesaplanmalıdır. Brüt ücret tutarından hesaplanan bu sosyal sigorta prim tutarları indirildiğinde bulunan tutar, aylık gelir vergisi matrahıdır ve sakatlık indirimi de bu matrah tutardan indirim sağlamaktadır.

2012 takvim yılında uygulanmak üzere, birinci derece sakatlar için 770.-TL, ikinci derece sakatlar için 380.-TL, üçüncü derece sakatlar için 180.-TL olarak tespit edilmiş bulunduğuna göre, diyelim ki üçüncü derece bir özürlü için, 180.-TL olan indirim uygulandığını varsayarsak, bulunan gelir vergisi matrah tutarından bu 180.-TL'lik indirim tutarı indirildikten sonra, uygulanacak gelir vergisi oranı üzerinden (örneğin %15 oranı üzerinden) Ocak 2012 ayı gelir vergisi tutarı hesaplanacaktır. Tabii ki AGİ de dikkate alınacaktır, bu hesaplamada. Üçüncü derece özürlü için, yani yüzde 40-59 arası sakatlık oranındaki bir asgari ücretli özürlü çalışan, 2012 yılı Ocak ayında hesaplanacağı gibi, emsali çalışana göre, her ay 57.-TL daha az vergi ödemiş olacaktır.

Okuyucum Mehmet GÜLMEZ, şöyle soruyor: 'Tahsin Bey, benim 2000 yılında almış olduğum %40 işitme engeli raporum var. 1987 yılından bu zamana kadar çeşitli işyerlerinde çalıştım. Şu an 6000 gün primim var. Maliyeden vergi indirim kâğıdı diye bir şey varmış. Bunu çeşitli engellerden dolayı alamadım. Ben şu an ne yapabilirim? Bu şartlarda nasıl emekli olabilirim. Maliye'ye başvurduğumda benden yeni rapor istiyorlar. Hâlbuki benim çalışma sürem doldu. Rapor oranını düşürüyorlar, ne yapmam lazım? Ne olur bana bir yol gösterin. Ne yapmam lazım?'

C: Özürlü emekliliğinde yaş şartı bulunmamaktadır. Ancak bu tür emekliliğin belirtilen avantajından yararlanabilmek için, T.C. Maliye Bakanlığı'nın yetkili Kurulundan özürlülük vergi indirim yazısı alınabilmesi gerekiyor. Bu yazı için, anılan Bakanlık uygulamasında, belirli hastanelerden alınması da şart koşularak, özürlülük raporu yeniden isteniyor. Bu rapor, %40 ve üzeri oranlarda alınmış olsa bile, Bakanlıktaki Kurul, değerlendirme yetkisini kullanarak, oranı %40'tan aşağı düşürebiliyor. Bu durumda Maliye Bakanlığı, özürlülük vergi indirimi yazısı vermiyor ve özürlü emekliliği mümkün olmuyor. Bu nedenle özürlü emekliliği için, mutlaka T.C. Maliye Bakanlığı'ndan özürlülük vergi indirimi yazısı alınması gerekmektedir. Alınamaması halinde, yaş şartını taşıyan normal şartlarda kademeli emeklilik hükümlerine göre emeklilik hakkından yararlanılması mümkün olabilecektir.

%44 vergi indiriminden yararlanan işitme engelli nasıl emekli olur?

Şahin AY: 18.12.1972 doğumluyum. SSK girişim, 19.06.1992. Fakat ilk işyerim olan taşeron firma, SSK primimi yatırmadığından, sonraki işe girişim, 28.07.1997. SSK'dan SSK girişim ile ilgili bilgi almak istedim. Bana gelen cevapta, ilk işveren olan işyeri, SSK primi yatırmadığından dolayı, SSK, 2'nci işyerindeki SSK girişim olan 28.07.1997 tarihini sigortalılık başlangıcı sayıyor. Fakat ben bu konuyu iş mahkemesine dava ettim ve mahkeme benim lehime karar verdi ve ilk işyerimde işe başlama tarihi (19.06.1992), Yargıtay tarafından da sigortalılık başlangıcı olarak onaylandı. Bazı sorularım var: 1) %44 vergi indirim belgem var ve faydalanıyorum. Sakatlık derecem, 3 ve indirim 180.-TL yazıyor, bordromda. Maaşım asgari ücret, ama fazla mesaili çalıştığımdan SSK primlerim yüksekten yatırılıyor. Vergi indirimi emekli olunca da devam eder mi ve sizce emekli olunca ne kadar emekli maaşı bağlanır? 2) SSK'lı işe girişim, askerliğimden önce. 19 ay askerlik yaptım ve askerlik borçlanmamı yaptım ve ödedim. Şu anda 3624 günüm var, askerlik hizmetimle beraber. Yargı kararlarıyla kazanılmış SSK primlerini SGK ne zaman işleme koyar? Şu an benim 4 ay oldu, ama hâlâ hizmet dökümünde görünmüyor sizce ne zaman görünür?

C: Okuyucum, sigortalılık başlangıcını 19.06.1992 tarihi olarak onaylayan Yargıtay Kararı'yla birlikte sigortalılık başlangıcı hakkındaki dilekçesini SGK'na vermelidir ve uygulamayı takip etmelidir. Vergi indirimi hesabı ve uygulaması, yazımın başında anlatılmıştır. Vergi indiriminden yararlandığına ve sigortalılık başlangıcı da 07.08.1991 ? 06.08.1994 tarihleri arasındaki bir tarih olduğuna göre, üçüncü derece özürlü olarak, en az 16 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3760 prim ödeme gününü tamamlayarak, özürlü emekliliğini SGK'dan talep edebilecektir. Eğer 2'nci işyerindeki SSK girişi olan 28.07.1997 tarihini sigortalılık başlangıcı sayıyor olsaydık, üçüncü derece özürlü olarak, en az 17 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3920 prim ödeme gününü tamamlayarak, özürlü emekliliğini SGK'dan talep edebilecekti.

(Kaynak: Yeni Şafak Gazetesi | 29.10.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.