Dosya Masrafını Kurtarmak İçin / Sadettin Orhan

Milyonlarca vatandaşımızı ilgilendiren konuya girmeden önce, okurumuz Selim Bey'in sorusuna yer verelim.

"Sadettin Bey, köşenizde memur, işçi, emekli gibi pek çok kesimin sorunlarına yer veriyorsunuz. Benim de milyonlarca kişiyi ilgilendiren bir sorum olacak. Gazetenizde, kredi kullanan vatandaşların bankaya ödedikleri dosya masrafını geri alabileceklerine dair haber okudum. Bunun üzerine pek çok kişi gibi ben de konut kredisi kullandığım (...) bankasına başvurdum. Dosya parasını bana geri veremeyeceklerini söylediler. Ben de o zaman sözleşmenin veya dosya masrafını aldıklarına dair dekontun bir nüshasını istedim. Fakat bu belgelerin her biri için benden 250 TL talep ettiler. Bankaların böyle bir para talep etme hakkı var mıdır? Eğer yoksa buna karşı hakkımızı nasıl aramamız gerekiyor? İnanın benim gibi pek çok insandan para talep ediyorlar. Bize bir yol gösterir misiniz?"

Selim Bey'in bahsetmiş olduğu haber gerçekten milyonlarca kredi müşterisi vatandaşı heyecanlandırdı ve pek çok kişi bankalara başvurdu. Dosya masrafını bankadan alamayan müşteriler ise tüketici hakem heyetine gitmek veya tüketici mahkemesinde dava açmak için kredi sözleşmesi ve ilgili belgelerden nüsha istediler. Buna karşılık da muhtelif tutarlarda para istenmeye başlandı. Ancak Selim Bey'den istenen 250 TL, şu ana kadar duyduğumuz en yüksek meblağ oldu. Yani birkaç sayfalık fotokopi için 250 TL isteniyor.

Bankacılık Kanunu ne diyor?

Türkiye'de bankaların uyması gereken kurallar Bankacılık Kanunu'nda yer alıyor. Söz konusu kanunun 76. maddesinde, "Bankalar, müşterilerinin, verilen hizmetlerden kaynaklanan her türlü sorularına cevap verecek bir sistem kurmakla ve bu hizmetle ilgili bilgiyi müşterilerine bildirmekle yükümlüdür. Bankalar, kredi sözleşmelerinin onaylı bir örneğini müşterilerine vermek zorundadır. Talepleri halinde müşteri ile yapılan diğer işlemlere ilişkin her türlü belgenin bir örneği de müşterilere verilir" hükmü yer alıyor. Görüldüğü üzere bankaların müşterilerine verecekleri belgeler karşılığı ücret isteme hakkı olmadığı gibi, bu belgeyi verip vermeme konusunda tercih hakları da yok. Ben burada, Selim Bey'den 250 lira isteyen bankanın ismini vermek istemedim zira talep edilen ücret o bankanın genel bir politikası olmayıp, sadece söz konusu şubenin işgüzarlığı olabilir.

Yapılandırma masrafınızı da alabilirsiniz

Tüketici hakem heyetleri, tüketici mahkemeleri ve Yargıtay kararlarına göre, kredi kullanan müşterilersadece başlangıçta alınan dosya masrafını değil, daha sonra kredilerini yeniden yapılandırırken bankanın tahsil ettiği tutarı da geri alabiliyorlar. Örneğin Konya'da bir banka şubesinden konut kredisi alan vatandaşımız, faiz oranlarının düşmesi sebebiyle kredisini yeniden yapılandırıyor ve bu sırada banka tarafından 814 TL masraf kesiliyor. Bu kesintiyi kanunsuz bulan vatandaşımız önce kaymakamlık bünyesindeki hakem heyetine giderek banka aleyhine karar aldırıyor. Banka tarafından bu karara itiraz edilince, konu Konya Tüketici Mahkemesi'ne intikal ediyor ve mahkeme de vatandaşı haklı bularak 814 liranın iadesine karar veriyor.

Yargıtay ne diyor?

Yargıtay, tüketici mahkemelerinden kendisine intikal eden davalarda, bankaların kredi kullandırırken katlandıkları masrafları müşteriden isteyebileceklerine ancak 'dosya masrafı' gibi belirsiz ve hangi maliyete binaen alındığı belli olmayan isimlerle para alamayacaklarına hükmediyor. (13. H.D. 2012/1386 E. 2012/5231 K., 13. H.D. 2011/3576 E. 2011/10221 K.) Pek çok banka, kredi kullandırırken sözleşmede detaylarını açıklamadan 'dosya masrafı' gibi müphem bir kavram kullandığı için Yargıtay aşamasında müşteriler lehine karar çıkıyor.

Ne yapmak gerekiyor?

Buraya kadar yazdıklarımızı özetlersek:

· Hiçbir banka, müşterisinin kredi işlemleriyle ilgili belge talep etmesine karşılık ücret talep edemez. 

· Ücret talep eden bankayı doğrudan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'na şikayet edebilirsiniz.

· Dosya masrafı olarak tahsil edilen tutar 1160 TL'nin altındaysa tüketici hakem heyetine (kaymakamlıklarda bulunuyor), bu rakamın üzerindeyse doğrudan tüketici mahkemesine gitmenizde fayda var.

· Sadece kredi açılırken alınan dosya masrafını değil, kredinizi yeniden yapılandırırken tahsil edilen yapılandırma masrafını da geri alma imkanınız var.

· Şu ana kadar verilen kararlar emsal teşkil etmekle birlikte, açılan her dava veya hakem heyetine yapılan her bir başvuru kendi özel şartlarına göre değerlendirilir. Yani açılan her davanın %100 müşteri lehine sonuçlanması garanti değil fakat kazanma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtelim.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 06.10.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.