2008/Ekim ayı başı itibariyle yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunun 106. maddesinin 6. fıkrası ile 2925 sayılı Kanunun; 1-5, 13-17, 33. maddeleri ile yaşlılık sigortasından toptan ödeme yapılmasına ilişkin 24. maddeleri yürürlükten kaldırılmış, 6111 sayılı Kanun gereğince de 35. maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
2925 sayılı Kanunun;
Prim ödemelerine ilişkin 6. maddesinin (a) bendi “a) Primlerini gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ait olduğu yılı takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar ödemeyenlerin o yılın bir Ocak gününden itibaren,”
Yaşlılık aylığına ilişkin 21. maddesi "MADDE 21- Yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan sigortalıya, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 29. maddesinde belirtilen esaslara göre aylık bağlanır.",
Prim oranlarına ilişkin 30. maddesi "MADDE 30- Bu Kanunun gerektirdiği her türlü yardım ve ödemeler için sigortalılardan % 12,5'i genel sağlık sigortası primi olmak üzere % 32,5 oranında prim alınır."
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 2008/Ekim ayı başından itibaren 2925 sayılı Kanuna göre 1.)Sigortalı tescili yapılmayacak,
2.)5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sigortalığı devam edenler Kanuna göre 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılacak,
3.)Bu sigortalılar ile bunların hak sahiplerinin her türlü hak ve yükümlülükleri, 5510 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri hariç olmak üzere 2925 sayılı Kanuna göre devam edecektir.
2925 sayılı Kanun kapsamından çıkmaları halinde, bir daha bu Kanun kapsamına alınmaları mümkün olmayacaktır.
Prim Gün Sayıları ve Prim Oranları Nasıl Tespit Ediliyor?
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği Ekim/2008 tarihinden önce 2925 sayılı Kanuna tabi olan sigortalılardan;
ALT SINIR
01.10.2008 tarihinden sonra alınacak primlerin hesabına esas tutulan günlük kazanç Kanunun 82. maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazancın alt sınırıdır.
PRİM ORANI
Prime esas alt sınırı üzerinden % 12.5’i genel sağlık sigortası primi olmak üzere % 32.5 oranında prim alınacaktır.
GÜN SAYISI
2925 sayılı Kanunun 32. maddesi gereğince alınacak prim ve yapılacak yardımların hesabında esas tutulacak gün sayısı;
Primi ödenmiş her ay için on beş, bir tam yıl için 180 gün olarak değerlendirilmektedir.
Primi ödenmiş ayın prim ödeme gün sayısı, ayın on altısından itibaren tam ay gibi kabul edilecektir.
01/05/2008 Öncesi 2925 Kapsamında Olanlar İçin Uygulama :
2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 01.05.2008 tarihinden önce başlayıp 01.03.2011 tarihinden sonra da devam edenler hakkında 2925 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edileceğinden bu kapsamdaki sigortalılığı sona ermeyenlerin ek 5. madde kapsamında sigortalılıkları başlatılmayacak ve bunlar 15 gün üzerinden prim ödemeye devam edecek olup, aylık bağlama şartları da 2925 sayılı Kanuna göre belirlenecektir.
01/05/2008-30/09/2008 Arasında İlk Defa 2925 Girenler Hakkında Uygulama :
01.03.2011 tarihinden itibaren 01.05.2008 ila 30.09.2008 tarihleri arasında ilk defa 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olarak tescil edilip sigortalılığı devam edenler, 2011/Mart ayından itibaren 6111 sayılı Kanunla yapılan değişiklik gereğince 2011 yılında prime esas günlük kazanç alt sınırının on sekiz katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere prim ödeyecek, ancak bunların aylık bağlamaya esas prim gün sayıları tam ay sigortalılık halinde 30 gün, aylık bağlamaya esas kazançları ise fiilen bildirilen kazanç üzerinden dikkate alınacaktır. Ayrıca, bunlar hakkında ek 5. madde hükümleri uygulanacak ve aylık bağlama şartları 5510 sayılı Kanunun 28. maddesine göre tespit edilecektir.
İlk defa 01.05.2008-30.09.2008 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olup sigortalılıkları Kanunun ek 5. maddesinin yürürlük tarihi olan 01.03.2011 tarihi itibariyle devam edenler;
A.)01.05.2008-28.02.2011 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi,
B.)01.03.2011 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun ek 5. maddesi kapsamında 4/1-(a) statüsünde,
sigortalı sayılacaktır.
2829 sayılı Kanun hükümlerine göre değerlendirme yapılırken bu statüler dikkate alınacaktır.
ÖRNEK:
Sigortalı Ahmet bey ilk defa 01.06.2008 tarihinde 2925 sayılı Kanun kapsamında tarım sigortalısı olmuş, 01.03.2011 tarihi itibariyle Kanunun ek 5. maddesi kapsamında sigortalılığı devam etmiş ve sigortalı 30.09.2032 tarihinde tahsis talebinde bulunmuştur.
Sigortalılık başlangıç tarihi 01.10.2008 tarihinden önce olduğundan 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre aylık bağlanacak statü belirlenecek ancak, ilk sigortalılık başlangıcı 01.05.2008 tarihinden sonra olduğundan aylığa hak kazanma koşulları 5510 sayılı Kanunun 28. maddesi hükümlerine göre tespit edilecektir.
Çalışmaların bir kısmının ;
A.)2925 sayılı Kanun kapsamında,
B.) Bir kısmının ise ek-5. madde kapsamında geçmiş olması halinde,
Bunlar farklı statüler olduğu için 2829 sayılı Kanun gereğince hizmetler ayrı ayrı değerlendirilerek aylık bağlanacak statü ve şartları buna göre belirlenecektir.
İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası Nasıl Değerlendiriliyor?
2925 sayılı Kanunun 7. maddesine göre iş kazaları ile meslek hastalıkları halinde sağlanan yardımlar şunlardır:
1.)Sağlık yardımı yapılması,
2.)Sürekli iş göremezlik hallerinde gelir verilmesi,
3.)Protez araç ve gereçlerinin sağlanması, takılması, onarılması ve yenilenmesi,
4.)Cenaze masrafı karşılığı verilmesi,
5.)Sigortalının ölümünde hak sahiplerine gelir bağlanması.
ÜÇ AY ŞARTI VAR
Bu yardımlardan yararlanılabilmesi için iş kazasının olduğu tarihten en az üç ay önce sigortalının tescil edilmiş olması ve sigortalılığın sona ermemiş bulunması şarttır.
2925 sayılı Kanuna göre bağlanacak sürekli iş göremezlik gelirlerinde Kanuna göre hesaplanan gelir paralelinde uygulama yapılacak ancak, Kanundan farklı olarak sürekli iş göremezlik gelirlerinden yapılacak indirimlerde hekim tavsiyelerine uymazlıkta en fazla % 50 indirim yapılacak; Kurumca teklif edilen tedaviyi kabul etmeyen sigortalıya gelir bağlanmayacaktır.
Bunun dışında gelirlerde alt sınır uygulaması, gelirin başlangıcı, kesilmesi ve zamanaşımı uygulamaları Kanun uygulamalarına paraleldir.
2925 sayılı Kanunda iş kazası ve meslek hastalığına ilişkin maddeler yürürlükte bırakıldığından bu sigorta kolundan yararlanmak için, sigortalının olay tarihinden üç ay önce tescil şartı aranacaktır.
Ölüm Geliri Nedir?
Ölüm gelirine hak kazanma, başvuru, ölüm gelirinin hesaplanması, başlangıcı ve hak sahiplerine paylaştırılması, kesilmesi, yeniden başlaması ve durum değişiklikleri Kanuna göre bağlanan ölüm gelirleri için geçerli olan usul ve esaslar çerçevesinde sonuçlandırılacaktır.
2925 sayılı Kanunun 7. maddesi gereğince iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine
1.)Cenaze ödeneği verilecek,
2.)Ölüm geliri alırken evlenen kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmeyecektir.
Kanunla ana ve babaya iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm nedeniyle ölüm geliri bağlanması imkanı getirilmiş olup Kanunda öngörülen şartları yerine getiren ana babaya ölüm geliri bağlanacaktır.
Malullük Sigortası Nedir?
Kanunun 26. maddesinde sayılan malullük aylığına hak kazanma koşulları, 2925 sayılı Kanuna göre bağlanacak aylıklar için de geçerli olup, buna göre, sigortalının;
- Kanunun 25. maddesine göre malul sayılması,
- En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
- Kurumdan yazılı istekte bulunması,
şarttır.
2925 sayılı Kanuna göre malullük aylığı alan sigortalının;
- 4/1-(a) kapsamında çalışması halinde, aylığı kesilecek, prime esas kazançları üzerinden tüm sigorta kollarına tabi prim alınacaktır.
- 4/1-(b) kapsamında çalışması halinde, malullük aylığı ödenmeye devam edilir.
Malullük aylığından sosyal güvenlik destek primi kesilecektir. Prim oranı % 15’tir.
Muhtarlar ve tarım işlerinde çalışanlardan SGDP kesilmeyecektir.
- 4/1-(c) kapsamında çalışması halinde aylığı kesilmeyecektir.
DEVAMI YARIN
(Kaynak: Alitezel.com | 06.09.2012)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.