Sigortada En Çok Borçlanma Askerlik Ve Doğum Borçlanmasında...

 Sosyal güvenlik sistemimiz içerisinde en çok merak edilen konuların başında "hizmet borçlanması" adını verdiğimiz konu gelmekte. Hizmet borçlanması genel olarak, kanunla sigortalılık süresi olarak değerlendirilen hallerin sigortalı ya da hak sahipleri tarafından ödenmesi suretiyle hizmet olarak değerlendirilmesi anlamına gelmekte.

Sigortalılar için 10 farklı sigorta borçlanması var
Sosyal güvenlik sistemimizde sigortalılar için 10 adet borçlanma durumu söz konusu. Daha önce, yani 5510 sayılı Yasa 1 Ekim 2008'de yürürlüğe girmeden önce bu kadar fazla borçlanma bulunmuyordu. Sosyal güvenlik reformuyla bu borçlanmaların sayısı arttı.
Bu artışın temel sebebi, bir dönem sigorta kapsamı dışında kalmış olan bireylere sosyal güvenlik hakkını vermek, dolayısıyla onların gelecekte emekli olabilmelerine imkân tanımak. Ayrıca bu imkâna kavuşan bireyler sistem dışında kalmadıkları için prim geliri olarak da SGK'nın gelir düzeyine olumlu katkı yapmakta.

En çok askerlik ve doğum borçlanması yapılıyor

Borçlanmalar içerisinde en çok rağbet görenleri, askerlik borçlanması, doğum borçlanması, part - time sürelerle çalışmalarda borçlanma. Ayrıca grev ve lokavtta geçen sürelerin borçlanması, tutuklu kalınan sürelerin borçlanması, uzman ve usta öğreticilerin borçlanması, avukatlık staj sürelerinin borçlanması, doktora ve tıpta uzmanlık sürelerinin borçlanılması da sosyal güvenlik sistemimizde yer almakta.
Borçlanma yapabilmek için sigortalıların 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na tabi olarak uzun veya kısa vadeli sigorta kollarına dayalı çalışmasından dolayı tescilinin bulunması ve bu tescilden dolayı prim ödemiş olması yeterli olup sigortalıların kendileri ya da hak sahipleri müracaat ederek borçlanma yapabilmekte.
Geçmişte çalışılmayan sürelerin borçlanılması mümkün değil
Bu konuda sigortalıların en çok dile getirdikleri konu, daha doğrusu talep ettikleri husus, geçmişte çalışılmayan, sigorta primi ödenmemiş dönemlerin de borçlanabilinmesi. Ancak sosyal güvenlik sistemimizde böyle bir düzenleme bulunmamakta.
Borçlanma sigortalıların talep ettikleri tarihte mevcut olan asgari ücret ile bunun 6,5 katı arasından seçilecek tutar çerçevesinde belirleniyor. Bu tutar 30 güne bölünerek bir günlük tutar hesap ediliyor, bu tutarın da %32'si alınarak borçlanma bedeli ortaya çıkıyor.
2012 yılının son altı ayı için geçerli olacak borçlanma bedelleri şu şekilde hesaplanmakta;
1 / 7 / 2012 ve 31 / 12 / 2012 tarihleri arasında,
- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının alt sınırı; 31.35 TL x %32 = 10.03 TL,
- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının üst sınırı; 203.78 TL x %32 = 65.21 TL.

Borçlanma bedeli taksitle ödenemiyor

Borçlanma bedeli bu şekilde belirlenenler, genellikle bu bedeli taksitle yatırmak istemekte. Ancak, yine kanuna göre, belirlenen borçlanma tutarının başvuruda bulunanlara tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekmekte olup, bu süre içinde ödenmeyen borçlanmalar iptal edilmekte, borçlanma tutarının bir kısmının ödenmesi halinde ödenen tutarla orantılı olan süreler dikkate alınmakta, sigortalıların daha sonra müracaat ederek kalan borçlanma tutarlarını ödemeleri mümkün olmakta.

Askerlik borçlanmasında koşullar daha hafif

Borçlanma türleri arasında en çok müracaat edilen askerlik borçlanması olmakta. Askerlik borçlanmasında koşullar diğer borçlanmalara göre daha hafif. Bu borçlanma türünde, borçlanacak kişiler askerlik görevinden sonra ilk kez işe girmiş ve sigorta tescilleri yeni yapılmış olsa dahi, sigortalılık öncesi yapmış oldukları askerlik süresini borçlanabilmekteler. 
2011 yılında 87 bin 250 askerlik borçlanması yapılmış. Bir önceki yıl bu sayı 69 bin, 2009 yılında 60 bin düzeyinde kalmış. Askerlik borçlanmasında artış yaşanması hem koşullarının daha az olmasından hem de borçlanma konusunun giderek daha fazla vatandaşımızca bilinmesinden kaynaklanmakta.

Doğum borçlanmasında doğum öncesi sigortalı olma şartı var

İkinci olarak rağbet gören borçlanma türü " doğum borçlanması". Bu borçlanmada SGK'nın geçmiş yıllarda çıkardığı yönetmelik ve tebliğler kafa karıştırmıştı. Ekim 2008'den sonra çıkarılan bu ikincil mevzuatla bir dönem sanki sigortalılık öncesi yapılan doğumlar da borçlanılabilecekmiş gibi bir durum ortaya çıktı. Ancak daha sonra çıkarılan yine ikincil mevzuatla bu hakkın önü kesildi. Son durumda, kadınlarımız ancak sigorta tescilinden sonra yaptıkları doğumları borçlanabilmekte.
Doğum borçlanmasında, sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan sürelerin borçlanılması mümkün.
2011 yılında 32450 doğum borçlanması yapılmış. 2010 yılında da bu sayı 35 bin 882 düzeyindeydi.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 05.07.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.